Πρόκειται βεβαίως για ένα κατά Αντόρνο ποπ σκουπίδι, για εμπορικό τραγουδάκι ντίσκο, η οποία βεβαίως επινοήθηκε για να μπορούν να κουνιούνται και οι λευκοί και αποτελεί το χορευτικό αντίστοιχο της white jazz. Βεβαίως το ίδιο το συγκρότημα ήτανε μια ψευτιά από την αρχή έως το τέλος: ποπ γερμαναράδες που έβαλαν κάτι τύπους να τραγουδάνε πλεϊμπάκ (και να χορεύουνε λάιβ) — κάτι που θα ήτανε π.χ. υπέροχη ιδέα στην περίπτωση των Oasis: να βάλουνε κάποιους άλλους να ανοιγοκλείνουν το στόμα τους επί σκηνής. Αλλά ας μη μακρηγορώ.
Το Rasputin είναι επίσης ένα καταπληκτικό έργο. Αφήνουμε κατά μέρος τη θεματική (η δολοφονία του Ρασπούτιν!), την ενορχήστρωση (ντίσκο χαρές και ποπ ποζεριές με σόουλ και μπλουζ πινελιές) και επικεντρώνουμε στη μορφολογία του:
Το πιο ενδιαφέρον είναι το εξής: η σύνθετη μορφολογία του τραγουδιού είναι καλά κρυμμένη και περνάει απαρατήρητη, αντίθετα με αναγνωρισμένα αριστουργήματα όπως το Happiness is a warm gun, το Good vibrations ή το χαριτωμένα υπερφίαλο Bohemian Rhapsody, τα οποία σου πετάνε στα μούτρα το πόσο σύνθετα και συνθετικά είναι καμωμένα και με τις εναλλαγές στο τέμπο κτλ. σου επιδεικνύουν την εσωτερική διάρθρωσή τους.
Φρονώ ότι είναι μεγάλη τεχνική αρετή να καμουφλάρεις την πολύπλοκη φόρμα, σε οποιοδήποτε εκφραστικό μέσο. Βεβαίως η πολύπλοκη φόρμα δεν εγγυάται το υψηλό, το οποίο δεν το εγγυάται ούτε το να κρύβεις την πολύπλοκη φόρμα — αν και το να κρύβεις τις ιδέες σου, τα ελατήριά σου και το τι σε ώθησε να φτιάξεις το έργο πάντοτε βοηθάει. Αυτό το τελευταίο λένε πως το είπε ο Ένγκελς ή ο Μαρξ: “το έργο τέχνης έχει ελατήρια αλλά οφείλει να τα κρύβει όπως η καλή πολυθρόνα τα δικά της” — ή κάπως έτσι. Αλλά και πάλι μακρηγορώ.
Ας πούμε λοιπόν ότι η κρυμμένη πολυπλοκότητα του Rasputin συνοψίζει κάτι που διάβαζα πρόσφατα: ότι η ζωή βρίσκεται κάπου μεταξύ πολύπλοκου έρωτα και απλοειδούς αγάπης — ή κάπως έτσι.