Μιλούσα πρόσφατα με έναν γιατρό για τα μικροπλαστικά όχι μόνο στις θάλασσες και τον αέρα, αλλά και στο νερό μας πια, και ενώ όλοι είμαστε σε αναμονή για τις νέες μελέτες ώστε να μάθουμε πού και πόση ζημιά πρόκειται να κάνουν στο σώμα μας, πέρα απ΄ τη μεγάλη ζημιά στον πλανήτη, μου είπε το προφανές, που όμως δεν είχα συνειδητοποιήσει. Σχεδόν τα περισσότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος σήμερα και δη τα ιατρικά, σχετίζονται με το γεγονός ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού, επιλέγουμε ακόμη να διαμένουμε σε μεγάλες πόλεις. Μου φάνηκε απόλυτα λογικό κι αν το σκεφτείς είμαστε οι περισσότεροι τουλάχιστον, ήδη 3-4 γενιές μακριά από την ύπαιθρο και τη ζωή εκεί, ενώ δεν έχουμε ιδέα για το πως ζούσε ο άνθρωπος πριν και κυρίως, γιατί. Ιδέα, για το πόσο σκατά τα έχουμε κάνει και για πόσο λίγο ακόμη οι ανεξέλεγκτες πλέον πόλεις θα είναι η κύρια επιλογή μας.
Εντάξει, το “επιλέγουμε” είναι μια άδικη λέξη καθώς για τους περισσότερους, είναι κυρίως οι θέσεις εργασίας που το επιβάλλουν, όμως έτσι μάλλον καταδικάζουμε τον εαυτό μας και την οικογένειά μας σε μια μικρότερη και σίγουρα λιγότερο υγιή ζωή. Ίσως και σε μια λιγότερο ευτυχισμένη ζωή. Για κάποιους από εμάς, σίγουρα δεν τέθηκε ποτέ σοβαρά θέμα επιλογής μεταξύ μεγάλης πόλης και οπουδήποτε αλλού, διότι αν γεννήθηκες στην Αθήνα των 4 εκατομμυρίων, έμενες εκεί πάντοτε, έκανες οικογένεια, είναι το σπίτι σου, η δουλειά σου, τα σχολεία, οι φίλοι, προφανώς δεν είχες κανέναν λόγο να σκεφτείς ποτέ να αλλάξεις τρόπο και τόπο ζωής. Ή μάλλον πιο σωστά, να ρισκάρεις τη μόνη ζωή που είχες ποτέ, για να αλλάξεις τρόπο ζωής. Ούτε το αισθάνθηκες ποτέ τόσο πολύ “ξένο” στη φύση σου το να ζεις τόσο πολύ μακριά από τον τρόπο που ζουν οι άνθρωποι στα χωριά ή γενικά στην επαρχία. Τους βλέπεις στις διακοπές σου, το ζηλεύεις καμιά φορά αλλά η πόλη είναι για τους πιο πολλούς όχι μόνο ανάγκη αλλά και ευκολία και συνειδητή επιλογή.
Πλέον όμως, αυτή η ζωή παίζει να είναι πολύ πιο βλαβερή απ΄ότι πιστεύουμε και μάλλον κύριος λόγος της παρακμής. Η αστικοποίηση μπορεί να βοήθησε τον άνθρωπο να προοδεύσει και να ζήσει πολύ καλύτερα κάποτε, μπορεί να εξέλιξε τις τέχνες, τα γράμματα, τον πολιτισμό, τη βιομηχανία, όμως στην πορεία όλο αυτό έγινε παράνοια. Σήμερα, ο τρόπος ζωής, η κουλτούρα μας γενικότερα ή αν θες, η απόλυτη αποξένωση των καθημερινών μας συνηθειών από τον αντίκτυπό τους στο περιβάλλον, η απόλυτη άγνοια των περισσοτέρων για τον μισό και βάλε πλανήτη, οι ακριβοπληρωμένες ευκολίες της καθημερινής ζωής και συνάμα βλαβερές για την υγεία, όλα αυτά παίζουν σοβαρό ρόλο στη σημερινή κατάσταση, από την κλιματική αλλαγή μέχρι το πρόσφατο παγκόσμιο φαινόμενο με τους τελειωμένους κλόουν της πολιτικής.
Θυμάμαι κάποτε είχε γίνει θέμα με “τα παιδιά των πόλεων” που τους ζητούσαν οι δάσκαλοι να ζωγραφίσουν κοτούλες και εκείνα έφτιαχναν σφαγμένα κοτόπουλα κρεμασμένα ανάποδα από βιτρίνες κρεοπωλείων διότι δεν είχαν δει ποτέ τους ζωντανές κότες. Σκέψου λίγο σήμερα τί θα ζωγράφιζαν τα παιδιά και μάλιστα μόνο όποια από αυτά θα γνώριζαν ότι “κοτόπουλο” δεν είναι ένα ακόμη φαγητό στο μενού της μαμάς, αλλά είναι και ζώο. Θα έφτιαχναν λοιπόν πιατάκια από αφρολέξ με μικρά κομματάκια κρέατος σκεπασμένα με ζελατίνα. Ούτε καν το ολόκληρο κοτόπουλο. Ούτε καν τον κρεοπώλη με τη χατζάρα να σπάει κόκκαλα και να φοράει την ποδιά με τα αίματα. Σκέψου ακόμη, να ζητούσαμε από τα σημερινά παιδιά των πόλεων να παίξουν κρυφτό με τους φίλους τους σε ένα δάσος με κάμπιες, σκαντζόχοιρους και μπάμπουρες, να πάρουν μαχαίρι και λεμόνι και να πάνε για πεταλίδες, να κολυμπήσουν σε μια λίμνη με πράσινο πάτο ή ένα καταπαγωμένο ποτάμι, ή απλά να κόψουν μούρα και να τα φάνε επιτόπου. Θα έτρεμαν από φόβο, θα αναρωτιούνταν αν είμαστε στα καλά μας, θα αηδίαζαν και μόνο στη σκέψη, θα έκαναν Skype με τον παιδίατρο. Δεν είμαστε άνθρωποι πια, δεν είμαστε κομμάτι της φύσης. Είμαστε κάτι άλλο πια και σίγουρα, έτη φωτός μακριά από αυτήν.
Η γρήγορη και κακή διατροφή, το πλαστικό νερό, ο θόρυβος, οι ρύποι, το άγχος και οι χρονοβόρες μετακινήσεις, αλλά και το άγχος και τα προβλήματα των ανθρώπων γύρω μας που μαζί με εμάς αρρωσταίνουν, δυσκολεύονται, πιέζονται το ίδιο και φτάνουν συχνά στα όριά τους, όλα αυτά είναι το κόστος που τελικά όλοι πληρώνουμε και δυστυχώς κανείς μας δεν μπορεί να αποφύγει. Ειδικά για την εκδήλωση ψυχικών ασθενειών, η ζωή στις μεγάλες πόλεις είναι σημαντικός παράγοντας καθώς παραδόξως η απομόνωση παίζει πάρα πολύ παρότι ανάμεσα σε εκατομμύρια, ενώ η ανεργία και η φτώχεια είναι πολύ πιο οδυνηρή εμπειρία σε μια αφιλόξενη πόλη, απ΄ότι στην επαρχία. Κι από ότι φαίνεται, λόγω της κλιματικής αλλαγής, ο κόσμος που θα επιλέγει την “ασφάλεια” των μεγάλων πόλεων θα είναι ολοένα και περισσότερος.
Μόλις το 1800 μόνο το 2% του παγκόσμιου πληθυσμού ζούσε στις πόλεις. Σήμερα, περισσότερο από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε μεγάλες ή μικρότερες πόλεις και ενώ διπλασιάζεται ο παγκόσμιος πληθυσμός, ο κόσμος που επιλέγει τις πόλεις τριπλασιάζεται. Σε λίγα χρόνια το μόνο που θα λείπει απ΄το δυστοπικό μας μέλλον, θα είναι ο γυάλινος θόλος πάνω απ΄τα κεφάλια μας και οι ελάχιστοι παραμορφωμένοι που έμειναν απ΄έξω. Μέχρι τότε όμως, αντί όπως παλιότερα, οι πόλεις να είναι μεν ακριβότερες αλλά καθαρότερες, ασφαλέστερες και πιο ανθρώπινες, παραδόξως είναι χειρότερες απ΄όλες τις απόψεις, με κύριο δέλεαρ πια, τις θέσεις εργασίας. Που κι αυτές πια, λιγόστεψαν τόσο, που πραγματικά μου μοιάζει παράνοια το τόσο υψηλό κόστος που προτιμάμε να πληρώσουμε παρά να δοκιμάσουμε να ανταλλάξουμε τη βολή μας με λίγη παραπάνω ζωή.