Προοίμιο

Η Νοvartis είναι μια πολυεταιρεία που εδρεύει στην Βασιλεία της Ελβετίας και ελέγχει ή συμμετέχει σε καμιά πενηνταριά άλλες εταιρείες, με κύκλο εργασιών γύρω στα 50 δις δολάρες και κέρδη στα 7 ετησίως. Kαι μιλάμε για την Μητέρα, όχι για τις θυγατέρες της.

Η Novartis λειτουργεί όπως οι μεγάλες εταιρείες που ποθούν να λάβουν μερίδιο πέρα από τον τόπο ίδρυσής τους. Για κάθε χώρα (ή για κάθε ομάδα χωρών που έχουν συναξάρει) δεν διστάζουν να μπουν στον τορό των τοπικών συνηθειών. Και η Ελλάδα, όχι μόνον για τη Novartis, έχει ταμπελάκι πράσινης κάρτας, διότι βρίσκεται καμιά διακοσαριά χρόνια στο λήμμα «υπό ανάπτυξη» ή στο χωρίο «χώρες υπό βαρεία επιρροή».

Μπορεί να είχαμε ένα φεγγάρι πρωτοκαθεδρία στις Cayen, στα Rolex και στα ξεσαλώματα νήσων τινών του Αιγαίου, αλλά η πελατεία της Novartis παραμένουν οι γιατροί και τα πέριξ. Και στην Ελλάδα, φαίνεται πως η διείσδυση εκεί τα πήγε μια χαρά, με διανομή πόρων στο ανθρώπινο δυναμικό.

Βέβαια, δεν καινοτόμησε. Οι πλασιέ που λέγονται εμπορικοί αντιπρόσωποι, πλάσαραν συστηματικά φάρμακα, εγκυκλοπαίδειες, μαύρες και λευκές συσκευές και ό,τι άλλο. Πριν αμέτρητα χρόνια, πλάσαρα κι εγώ ηλεκτρικά είδη από Κερκύρας έως Κουμουτζηνών και έχω μια ιδέα. Μια σοφά δομημένη κατάσταση μεταξύ Τραπεζών, κατασκευαστών, μεσαζόντων και «δώρων» έδιναν στις εταιρείες φτερά. Εάν στην πηγή ένα βίντεο κόστιζε φερ’ ειπείν, τριάντα δολάρες, βαριά βαριά, έφτανε στον καταναλωτή, δέκα φορές επάνω. Με το σταυρό στο χέρι.

Αυτό λέγεται και «γυροβολιά του κεφαλαίου» για τους θεωρητικούς.

Αυτό που ξέσπασε ως σκάνδαλο, ήταν εντέλει είτε πρόωρος γιγαντισμός, είτε λάθος εκτίμηση: η Εξουσία στην Ελλάδα, αφορά τα μεσοστρώματα και όχι την κορυφή ή την βάση των επαγγελματικών πυραμίδων. Βασικό εργαλείο, το ξέρετε ήδη, δεν βρίσκεται στην Διοίκηση, αλλά στην ανάπτυξη παραδρόμων που  γιγαντώνονται επειδή δεν αφορούν το δημόσιο λογιστικό. Βάση της ανισορροπίας είναι η διαχείριση θεσμικών τεράτων μακριά από την αφόρητη γραφειοκρατία. Ο μηχανισμός που διορίζει χωρις ΑΣΕΠ, το παλιό ΠΡΟΠΟ, ακόμη και το ΚΕΕΛΠΝΟ, είναι τύποις ανεξάρτητα εργαλεία, υπαγόμενα στον έλεγχο ενός υπουργού.

Επίσης, να προσεχθεί πως  Νόμοι, εγκύκλιοι, τροπολογίες και τα συναφή δεν έχουν περάσει από την βάσανο μιας πρόσφατης Νομοθετικής Μεταρρύθμισης, ήτοι δεν υπάρχει νέος Κώδικας. Δεν υπάρχει μόνον αντιφατική δομή, αλλά και οι αντιφάσεις αντιφάσκουν ασταμάτητα, ως θύματα αγνοιακών που τρέχουν κάτω από υψίκορμα δέντρα την ώρα μιας μπόρας.

Ωστόσο, υπάρχει πάντοτε ανάγκη τήρησης προσχημάτων. Και εκεί, θρυλείται πως καινοτόμησε η Αμέρικα, από την εποχή που έκλεισαν στη μπουζού τον Αλ Καπόνε για φορολογικές παραβάσεις.  Η χώρα αυτή ελέγχει ομοσπονδιακά τις οικονομικές «αρρυθμίες». Τόσο επίμονα, ώστε αναφέρονται εταιρείες που έκαναν εισοδισμό, πιάστηκαν στη φάκα και αντί να αντισταθούν νομικά, πήγε ο ταϊκούνος των αυτοπροσώπως, παραδέχτηκε πως έσφαλλε που  κέρδισε όπως κέρδισε, και προσφέρθηκε να παραλάβει τον λογαριασμό και να πληρώσει βαρύ πρόστιμο μετά προσαυξήσεων, οπότε τον άφηναν.

Και καθώς η Novartis  ελέγχεται στην Αμέρικα, δεν είναι νομίζω τυχαίο που κανένας υπεύθυνός της στην Ελλάδα δεν μπαγλαρώθηκε. Και δεν θα μπαγλαρωθεί ώσπου να μας πει το FBI. Οι Αμερικάνοι περιμένουν τον νάμπερ ουάν του Σχήματος, να πάει στις υπηρεσίες, να του βγάλουν το λογαριασμό, να πληρώσει και όλα καλά. Η σκοπεύει να μας στείλει έναν φάκελο μεγέθους τσαταλίνας ματαλίνας μακρύν, μετά συγχωρήσεως, για να πιεστούν οι ύπερθεν Ελβέτιοι και να συμβιβαστούν.

Ποτέ δεν ήταν ηθικό θέμα στις «βαρειές χώρες» η οικονομική εξέλκωση. Ανήθικο είναι να προσβάλεις κανόνες τρέχουσας ηθικής και άλλα παραμύθια.

Kατά τη γνώμη μου, όλες αυτές οι μουρμούρες και τα υπονοούμενα, ενδεχομένως να ξεκαθαρίσουν μερικώς, μόνον όταν διαρρεύσουν και φανερωθούν, μετά από λίγες γενιές, οι αναφορές που υπάρχουν σε εκθέσεις πρεσβειών, προξενείων ή άλλων διπλωματικών ατραπών, οψέποτε κρίνουν οι παραλήπτες πως έχουν συμφέρον να απομειώσουν μια ισχυρή τοπική επιρροή.

Στην Ελλάδα;

Ένας μηχανικός που έπσαχνε δουλειές, είπε τον πόνο του σε συνάδελφο. Εκείνος τον όρκισε πως στον συγκεκριμένο θεσμό που διέθετε κονδύλια για εργολαβίες, υπήρχαν ενδεχομένως κενές θέσεις μουστερήδων. Πάει κι αυτός, βρίσκει τις άκριες του θεσμού και εξαιτεί συμμετοχή σε διαγωνισμό. Ο θεσμός, με την τρέχουσα τεχνική, του εξηγεί πως μπορεί να του βρει εργολαβία, αρκεί να βολευτεί με το 30%. Ο μηχανικός εξανίσταται. «Και πώς θα βγω με 70%, όταν ζητάτε τόσα;» «Δεν κατάλαβες» του απαντάει ο θεσμός. «Το 70% είναι η μίζα μας»

Όταν λοιπόν ακούτε «Τραμπ» ή «Τσίπρας» ή ξερωγώ, να ξέρετε πως οι «ηγέτες» κυβερνούν με τα αποδέλοιπα, με τα ριζίδια ενός τεράστιου δέντρου που το κατέχουν, αλλά δεν το ελέγχουν.

Κι όταν ακούτε για Novartis, πάντα να θυμάστε πως η δύναμη της διείσδυσης μιας εταιρείας, βρίσκεται στο στίφος του ανθρώπινου δυναμικού που δέχεται τις ευλογίες της, κι όχι σε μεγαλόσχημους που πιάνονται στα πράσα. Έως σήμερα, κι από την εποχή των πάμπερς, έχω ακούσει σημεία και τέρατα να πυρπολούν το ρύζι των πρωτοσέλιδων, αλλά η ψύχα των συναλλαγών, βρίσκεται πεισματικά αλλού, και ποτέ δεν την έχω δει να αποκαλύπτεται δημοσίως. Πρέπει να είναι στοχαστικά μαλάκας αυτός που τον τσακώνουν να τα τσεπώνει. Διότι το ριζικό σύστημα πυκνώνει με τον καιρό και μετατρέπεται σε ρεγάλο, σε έθιμο, σε «έτσι τα βρήκαμε». Η δομή της «αποκάλυψης» ενός τέτοιου συστήματος, έχει, από την εποχή του Κοσκωτά, το σχήμα μιας πεσκαντρίτσας: τεράστιο κεφάλι μπροστά,την ώρα της έκρηξης του σκανδάλου , που καταλήγει σε ένα λιανό κορμάκι, που απομένει μετά την έφεση και την αναίρεση.

Δυο χρονάκια τώρα, ακούω πως ο τάδε τα έπαιρνε σε βαλίτσες, ο άλλος πως, ένοχος ων, δήλωσε στην Αμέρικα πως θα τα ξεράσει όλα, διότι το FBI και ξερωγώ, έχει το «νάκ» και αφήνει παραθυράκια για να κόψει τον βήχα με φλέμματα και να τον κάνει τσιγαρόβηχα. Όσο χιλιάδες χιλιάδων ιατροί δέχονται λουφέδες επί δεκαετίες, όταν οι μηχανικοί τα βρήκαν επί του πτώματος του ΦΠΑ και αποδέχονται την επιστροφή του, από τους εμπόρους και τις εταιρείες, ο λαός που πάντα πρέπει να ξέρει, εντυπωσιάζεται μόνον από τις ονοματάρες που κάθε τόσο διαρρέουν στα πρωτοσέλιδα. Ο μεγαλεπώνυμος, για να «πουτσιχτεί» (νεολογισμός αντί του χυδαίου «να μη την πουτσίσει») πρέπει να ανατρέψει πονηρά την Ιερά Βίβλο της Συνέργειας Μεταξύ Κατεργαραίων, ήτοι να ρίξει τα συνεταιράκια.

Να σημειώσω πως αυτά είναι φήμες και αστήρικτα. Περισσότερο κλίνω στην άποψη πως ο ζημιάρης είναι ένας, ή το πολύ μια μάγκα συνεργαζόμενων βολεψάκηδων. Αλλά πέφτει σαν  τη σταγόνα μελάνι στο μετάξι- καθιστά το πλουμιστό ύφασμα, άχρηστο. Σπανίως ομάδες ανθρώπων φτιάχνουνε Κράβαρα για να πορευτούν. Και πλήθος μέγα άλλων, αρκείται σε μειωμένη απόδοση στη δουλειά του-κρατάει όπως μπορεί το μαγαζί της γυναίκας του, λουφάρει, αρπά αναλώσιμα του Δημοσίου, τέτοια.

Ωστόσο τυχαίνει, μια υπηρεσία στις τόσες ,για να βγάλει ένα χαρτί, και βρίσκεται σε χούι να λαδώνεται, μοιράζει το ποσό. Ένα διάστημα, το σύστημα δούλευε με μεράδι, με μερτικό: τόσο ο Μεγάλος, τόσο τα κόμματα, τόσο το προσωπικό. Αλλά νωρίς προέκυψε, στα χοντρά, ο λεγόμενος «οραματικός υπόλογος». Δηλαδή, ένας που ξεμπρόστιαζε μια εταιρεία, την οποία έκρινε ως ένοχη «επειδή ήμασταν χρόνια μαζί στα κόλπα και τους ξέρω» ή ένας άλλος που κρατούσε διπλά βιβλία και αυτοκαταγγέλονταν, μάλλον μετά την παραγραφή. Ριγμένοι σε μοιρασιές υπάλληλοι, έγραφαν κατεβατά με καταγγελίες.

Το ‘χω ξαναπεί: είτε κατσικωνόμαστε στο σπίτι μας, είτε βγαίνουμε για τσιγάρα, παρατυπούμε ή παρανομούμε με ρυθμό ολίγων αμπλακημάτων ανά λεπτό. Για να βρούμε το δίκιο μας σε Τράπεζες, σε Εταιρείες, σε Γραφεία, δεν είναι υποχρεωτικό το μπαχτσίσι-σύμφωνοι. Αλλά αν τσιρίξουμε, αν έχουμε συγγενή εκεί, αν τους υποσχεθούμε πως θα κραχτούν δημοσίως, μπορεί και να τη γλυτάρουμε. Και η χώρα, μπορεί να γονάτισε για μύριους όσους λόγους, αλλά αγνοείται πως αποκλείεται να ευδοκιμήσει μια χώρα στην οποία συνυπάρχει ο ΦΠΑ και το μπαξίσι. Και η Κοινωνία, γκρινιάζει για το μπαξίσι αλλά θα το δώσει. Για το ΦΠΑ, παίζεται.

Καθώς το «ελληνικό πρόβλημα» θα φανεί εντέλει εάν όντως ήταν ελληνικό ή ακόμη και πρόβλημα, από μόνο του (και από την εξαιρετικά ισχυρή διάδοση παρομοίων φημών) δύσκολα θα βγει εντέλει άκρη, όπως δεν βγήκε άκρη σε κανένα σχεδόν «σκάνδαλο» απ’ αυτά που στοίχειωσαν και απασχόλησαν την κοινωνία, παρεκτός και εξαγριώθηκε κάποιος παράγοντας και άρχισε να κελαηδάει.

 Ο Ζωμός των Ημερών

Έζησα και άκουσα, είδα και κατάλαβα (ή νόμισα πως κατάλαβα) σωρεία τέτοιων ζητημάτων. Εντύπωσή μου παραμένει πως η Νοvartis είναι κατά κάποιο τρόπο ζήτημα που χειρίστηκαν οι κυβερνήσεις που υπήρξαν  τουλάχιστον από τον νέον αιώνα και δώθε. Κι όταν λέω «χειρίστηκαν» δεν κυριολεκτώ. Οι προμήθειες στους γιατρούς, στους μηχανικούς και αλλού, η άνεση να επιτρέπεις αφανώς ένα παρασύστημα φροντιστών που βοηθάνε παιδάκια ήδη από το Δημοτικό και είναι δημόσιοι υπάλληλοι, η αγοραπωλησία διατριβών και μεταπτυχιακών εργασιών, είναι ανθούσα και βολική διαδικασία, που επιτρέπει σε ένα ανάλγητο κράτος να λυώνει σε καμίνι τους ελάχιστους άτυχους που δεν επαγγέλονται κάτι που δεν εμπίπτει στην «γυροβολιά». Αφήστε τα εμπόρια, τα πλαστά, τις μαϊμούδες και τους ανερχόμενους ορίζοντες της παραισθησίας και των ναρκωτικών. Για προξενεία, βίζες και φυλακές, δεν λαλώ.

Υπάρχουν κράτη που τηρούν ή νομιμοποιούν τα κάθε λογής προσχήματα. Η αληθής Κρίση στην Ελλάδα, έλαβε μια κίτρινη κάρτα που ευθύς κουκουλώθηκε και ήταν σχετική με κάτι «νέα Τζάκια» για τα οποία πρωτάκουσα ραδιφωνικώς στα μέσα των Έιτις, σωφάροντας από την τότε κατοικία μου  προς την Ροτόντα. Μπορεί να θυμάστε ή όχι τα πάμπερς και την ανακολουθία μιας θρυλικής δημόσιας δίκης, όπου οι ανατροπές θυμίζουν την επιστροφή των υπό προστασία μαρτύρων της Novartis  στα στεγνά, αφού τους μύρισαν πολιτικές εξελίξεις τις οποίες απεύχονται.

Ο Σημίτης είχε άδικο. Δεν είναι αυτή η Ελλάδα. Είναι ο κόσμος όλος, αλλά εκεί, οι έκνομοι φροντίζουν να φοράνε ένα παλτουδάκι στον ψόφο και να κρατάνε ομπρέλες στην μπόρα. Κοντά είκοσι χρόνια αναμασάται «το πάρτυ για την Υγεία». Και είναι αληθές ότι η κατάσταση κρεπάρισε ήδη εδώ και μια ντουζίνα χρόνια. Αλλά η Κοινωνία δεν κατάλαβε ακόμη πως η μόνη αραλίδικη και ζώσα ενδογαμική διαμάχη, είναι η ενδοδεξιά, με άκριες σε τομείς του Δημοκρατικού τόξου. Οι ψηφοφόροι του Σύριζα, στα πενήντα τουλάχιστον χρόνια που ξεκίνησε το βαρύ πυροβολικό, ήταν το πολύ μέτοχοι και συναυτουργοί στην υπόθεση. Αλλά ο Καραμανλής ο νεότερος, έδειξε ότι πρόσκειται ανεκτικά στο νέο καθεστώς. Ο Μητσοτάκης, από τον Ιανουάριο του 2016, που εξελέγη δεν κατάλαβε πως αλλαγή δεν γίνεται χωρίς τους δεξιούς βογιάρους. Στηρίχτηκε σε στελέχη του ΛΑΟΣ και στους ακτιβιστές της Πολιτικής Άνοιξης, και οι άλλοι, όλοι οι άλλοι, κυρίως οι Καμμενιάτες, άρχισαν είτε την γκρίνια, είτε τις ανοιχτές παρεμβάσεις.  Μαρέβα, Σαμαράς, Στουρνάρας και λοιποί, ήταν ζήτημα χρόνου να εντοπιστούν ως χαλασοχώρηδες.

Σχεδόν το σύνολο της νεοηθικής προπαγάνδας οφείλεται σε μόνη την ύπαρξη του Καμμένου και των πέριξ.  Οι οπαδοί του διαδίδουν ή αποκαλύπτουν αυτά που  διαβάζουμε μεταχρονολογημένα. Ο Σύριζα είδε την μαρμίτα και ακρίτως τοποθέτησε βαρδιάνους και συνηγόρους. Αλλά εκατό Μέρκελ να τον επισκεφθούν, δεν πρόκειται να αλλάξει το παιχνίδι. Ο ρόλος του Κερένσκι δεν έφτασε στα αφτιά του Τσίπρα.  Κι ο Μητσοτάκης είναι το λάφυρο. Μετά το 2020, δεν θα γίνει κάτι συνταρακτικό. Απλώς, αντί τον Τρότσκι, θα πλασαριστεί ο Κορνίλωφ. Eνώ ψάχνουμε έναν Ερμόδωρο, που υπάρχει ανάμεσά μας, πλην αυτό δεν μας γουστάρει: «ημέων μηδέ είς ονήιστος έστω, εί δέ μή, άλλη τε καί μετ άλλων»-δεν θέλουμε κανέναν αξιότερο ανάμεσά μας, κι αν υπάρξει, να πάει αλλού με άλλους.

Μη το θεωρήστε τσαχπινιά, διότι, όπως και τους Εφεσίους, θα μας περιμένει η σύσταση του Ηράκλειτου : άξιον [ τούτοις ] ηβηδόν απάγξασθαι πάσι καί τοις ανήβοις την πόλιν καταλιπείν.

Kοντολογής, οι δανειστές και οι τακτικιστές εκτός συνόρων, δεν έχουν ξεκαθαρίσει τι θα κάνουν μαζί μας.  Η πριμοδότηση στον Συριζαϊσμό, ήταν φάση που δεν πέρασε ακόμη, αλλά δεν φτάσαμε ακόμη στην ουρά. Το 2020, με την σχεδόν αυτόματη εμπλοκή του Συστήματος, αναμένω πως θα υπάρξει η τελική εκλογή του Πάριδος.