Περνώντας το διασυνοριακό σταθμό, ο αυτοκινητόδρομος που φέρνει από τη Νότια Αφρική στο Μαπούτο διασχίζει μια άνυδρη πεδιάδα, ένα τοπίο δίχως ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που χαμηλώνει απαλά προς την ακτή του Ινδικού. Η απόσταση δεν είναι μεγάλη. Φτάνοντας στην πρωτεύουσα της Μοζαμβίκης, η διαδρομή φέρνει μέσα από οικισμούς με άθλια δόμηση. Μεγάλες πινακίδες διαφημίζουν στα πορτογαλικά και από κάτω, στην άκρη του δρόμου, στέκονται πλήθη. Κάποιοι ψωνίζουν από υπαιθρίους πάγκους, κάποιοι ψάχνουν να βρουν μεταφορικό μέσο.

Το Μαπούτο, το Λοουρένσο Μάρκες των αποικιακών χρόνων, είναι μια ζωντανή και θορυβώδης πρωτεύουσα, με φτώχεια στα προάστια αλλά και μ’ αντιθέσεις. Με κεντρικά σημεία όπου σηκώνονται πολυώροφες νέες κατασκευές και με ακριβές γειτονιές. Στην καρδιά της πόλης πολλές πινακίδες είναι δίγλωσσες, γραμμένες στα πορτογαλικά και στα κινέζικα. Πριν από μερικές δεκαετίες η Κίνα στρατολογούσε στη Μοζαμβίκη αντάρτες να πολεμήσουν στον απελευθερωτικό αγώνα κατά της αποικιοκρατίας. Στις μέρες μας συνεχίζεται η παρουσία της στη χώρα, πασιφανώς, με ενισχυμένες εμπορικές σχέσεις και με μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές, κυρίως σε μεταφορικά έργα.

Η Δύση αποτυγχάνει στην Αφρική, χάνοντας ό, τι έδαφος κέρδισε στη μεταποικιακή εποχή με το σύστημα του Bretton Woods και το σύνολο των διεθνών θεσμών και διαδικασιών που αυτό δημιούργησε ή μέσω της αναπτυξιακής βοήθειας πολλών δυτικών χωρών. Όλοι αυτοί οι κανόνες που σκοπεύουν να χειραγωγήσουν τη διακυβέρνηση, με τις πάμπολλες προϋποθέσεις, με τις προκαταλήψεις για το τί αποτελεί χρηστή διακυβέρνηση, για το πώς πρέπει να λειτουργούν οι κοινωνίες, για καταστάσεις ή μεθόδους επωφελείς γι’ αυτές.

Και η Κίνα δεν νοιάζεται. Ζεστό χρήματα ώστε να αποκτήσει γρήγορη πρόσβαση σε φυσικούς πόρους και πρώτες ύλες κι εύκολος δανεισμός με ακύρωση των χρεών αλλά δίχως όρους. Το πιο σημαντικό: γλυτώνοντάς τες απ’ το κήρυγμα.

Η Κίνα θα είναι ο μεγάλος νικητής.