Σύντροφος του εαυτού της
06-11-2019

Στα 1971 και στη «Γνωριμία της Σάρκας», η Αν Μάργκρετ και ο Τζακ Νίκολσον είναι ζευγάρι. Έχουν χρόνια σχέση, δεν είναι στα καλύτερά τους, τσακώνονται.  Της λέει να πάει να βρει μια δουλειά, μήπως βρει με κάτι να ασχοληθεί και πάψει να δυσφορεί και με τον εαυτό της και με τον ίδιο. «Δεν θέλω δουλειά», θα του πει, «Εσένα θέλω». “Ι am taken. By me”, θα της απαντήσει έξαλλος. Έχει προλάβει να τον καπαρώσει άλλος, είναι ήδη κατειλημμένος από τον εαυτό του.

Στα 2019 η Έμα Γουάτσον βρίσκεται στα πρόθυρα των 30 κι έτσι, ενώ δίνει συνεντεύξεις για την προώθηση της νέας της ταινίας, των «Μικρών Κυριών» της Γκρέτα Γκέργουικ, καλείται να απαντήσει και για το επικείμενο ορόσημο της ηλικίας και για την προσωπική της ζωή. Λέει λοιπόν, πως παλιά είχε θέμα όταν δεν ήταν σε σχέση, αλλά τώρα πια όχι, τώρα πια έχει συμφιλιωθεί με αυτό, έχει δε μάλιστα συμφιλιωθεί τόσο, που αντί να λέει ότι είναι “single”, προτιμά να λέει ότι είναι “self-partnered”. H Έμα Γουάτσον τα έχει με την Έμα Γουάτσον, η Έμα Γουάτσον δεν είναι σε αυτή τη φάση της ζωής της μόνη, αλλά τα έχει με τον εαυτό της.

Στα 2019 ο Γιάννης Σπανός πεθαίνει, κι όλοι επισκέπτονται ξανά τα τραγούδια του, ανάμεσα στα οποία ξεχωριστή θέση έχει και το «‘Ανθρωποι Μονάχοι» του 1977, σε στίχους του Γιάννη Καλαμίτση. Εδώ βρισκόμαστε ενώπιον ενός πολύ πιο δυσοίωνου βλέμματος πάνω στους ανθρώπους που ζουν μονάχοι. Έχουν άραγε λιγότερο ενδιαφέροντα εαυτό από εκείνον της Έμα Γουάτσον, ώστε να τους συντροφεύει και να μην νιώθουν σαν ξερόκλαδα σπασμένα και σαν ξωκλήσια ερημωμένα; Διόλου απίθανο. Και σχεδόν σίγουρα έχουν λιγότερο ενδιαφέρουσα ζωή. Είναι ο τύπος των ανθρώπων που και μέσα σε μια σχέση θα έλεγαν απεγνωσμένα στο ταίρι τους ότι το χρειάζονται, την ώρα που η Έμα Γουάτσον και μέσα σε μια σχέση θα παρέμενε κατειλημμένη από τον εαυτό της;

Aλλά για να τελειώνουμε με τις ερωτησούλες, τις ειρωνειούλες, τις υπεκφυγούλες και για να μιλήσουμε παντελονάτα, αντρίκεια και όλα αυτά τα σεξιστικά: πρώτον, ναι, αν δεν χτίσεις εαυτό που να μην σε κάνει να βαριέσαι, που να μην σε κάνει να μιζεριάζεις, που να μην σε κάνει να υποφέρεις, που να μην σε φέρνει σε αμηχανία όταν είστε οι δυο σας, που να μην σου γεννά εξ ορισμού ένα κενό το οποίο να πρέπει να καλύψεις μέσω κάποιου άλλου, τότε υπάρχει πρόβλημα, ένα πρόβλημα που θα αντιμετωπίζεις τελικά συνεχώς είτε είσαι είτε δεν είσαι σε σχέση. Όταν είσαι κάτοχος ενός πανικόβλητου εαυτού, ο πανικός με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα εκδηλώνεται. Και τον άλλο άνθρωπο τον έχεις ανάγκη περισσότερο για να κρυφτείς και να απορροφηθείς, παρά για να σχετιστείς, να μοιραστείς, να ζυμωθείς, να φτιάξετε ένα εμείς δομημένο ως αληθινή συνάντηση και ως αληθινή συμπόρευση: όταν ο άλλος ψάχνει την αγκαλιά σου μόνο για να κρύψει το πρόσωπό του, δεν έχεις πρόσωπο να δεις, έχεις μόνο έναν ρόλο να παίξεις.

Αλλά δεύτερον, αν ο εαυτός σου έχει δια της αναπτύξεως των ενδιαφερόντων του καταλάβει τόσο χώρο μέσα σου, ώστε να είσαι απασχολημένος μαζί του διαρκώς, τότε μάλλον και πάλι γίνεται δύσκολο το να σχετιστείς, να μοιραστείς, να ζυμωθείς, να φτιάξετε ένα εμείς δομημένο ως αληθινή συνάντηση και ως αληθινή συμπόρευση: εδώ πια τον άλλο δεν τον έχεις ανάγκη για να κρυφτείς, αλλά για να ικανοποιήσεις την μία ή την άλλη δευτερεύουσα εν τέλει ανάγκη σου, αφού όλες σου τις κύριες ανάγκες τις καλύπτει πλήρως η ενασχόληση με τα του εαυτού σου.

Τρίτο και τελευταίο, ακόμη και οι πιο ζηλευτές σχέσεις, οι πιο πάνω σχέσεις της αληθινής συνάντησης, αληθινής συμπόρευσης κλπ, είναι ταυτόχρονα δύο πράγματα: η αλήθεια τους και ο συμβολισμός τους. Καμία σχέση δεν είναι ποτέ μόνο η αλήθεια της και η ουσία της, κάθε σχέση επιτελεί πάντα μέσα μας και μια άλλου τύπου λειτουργία, κάτι δηλαδή συμβολίζει, κάτι εκπροσωπεί, κάποια είδους δήλωση συνιστά για το ποιοι είμαστε και το ποιοι θέλουμε να είμαστε.