H «Ελλάδα 2021» είναι γέννημα ολίγων εβδομάδων και ξεκίνησε από μια εκδήλωση στη Βουλή των Ελλήνων, και στο Ίδρυμά της. Η κυβέρνηση έκαμε τις συστάσεις: η κυρία Γιάννα Αγγελοπούλου επικεφαλής, μια «επιτροπή 2021» αυτές τις μέρες διευρύνθηκε κατά 13 διαπρεπείς, πάνω σε μια πρώτη μαγιά 31 προηγηθέντων (κυρίως εκφράστηκε η «διαπρέπεια» αυτών που συμμετέχουν -ησυχάστε, ο όρος είναι ανύπαρκτος, δεν έφτασαν έως εκεί, όπως το διέπραξαν με την παλιά εκείνη «ευελφάλεια» που είμαι βέβαιος πως αρνηθήκατε να αποθηκεύσετε)
Τέτοια γεγονότα, παλαιότερα σήμαιναν την ίδρυση κάποιου «δώρου» του λαού, παράλληλα με τους εορτασμούς. Στην Γαλλία, που έζησε δυο φορές τους αναμνηστικούς της αιώνες, το 1889 στήθηκε ο πύργος του Άιφελ, ενώ ήδη από το 1982, ο πρόεδρος Μιτεράν, εξήγγειλε την είσοδο της χώρας στον τρίτο της αιώνα, και το 1989, εγκαινιάστηκε η πυραμίδα του Πέι στο Λούβρο, ενώ εκδηλώσεις οργανώθηκαν και στις Ηνωμένες πολιτείες. Είχε προηγηθεί ο εορτασμός των ΗΠΑ για το 1776, για την δική τους ανεξαρτησία, που είχε προαναγγελθεί ήδη το 1966(!) και περιελάμβανε αναμνηστική έκδοση νομισμάτων και πλήθος τελετών, από μπέηζμπολ έως το θρυλικό «τσαντάκι (mama purse) της Μπέτι Φόρντ.
Τόσο κατά το 1826, όσο και το 1839, Ηνωμένες πολιτείες αλλά και οι Βουρβώνοι γιόρτασαν ιωβηλαία. Η Ελλάδα, ενώ είχε μεριμνήσει να συστήσει «Επιτροπή Εκατονταετηρίδας» εν όψει του 1921, βρέθηκε στην ανάγκη να αναστείλει εκδηλώσεις και εορτασμούς, αφου οι Έλληνες ήταν απασχολημένοι με την Μικρασιατική εκστρατεία και εντέλει γιόρτασαν ό,τι γιόρτασαν αργότερα -υπάρχουν ακόμη τόμοι και εκδόσεις «εκατονταετηρίδος». Απεναντίας, η δικτατορία είχε ανακινήσει ζήτημα «Τάματος του Έθνους» όσο και γιορτές για τα 150 χρόνια, το 1971. Είχε προηγηθεί το άσμα «να΄τανε το 21» που έκαψε μέσα αναμετάδοσης (δισκογραφία και ραδιόφωνο) από το τέλος του 1969, αλλά οι δημιουργοί πάντα αρνήθηκαν πως ήταν επετειακή η συνεργασία τους. Ας αφήσουμε τη Λήθη, μεγάλη Αυτόχθονα Θεά, να μας κλείσει τα ματάκια και να κλείσει τον εγκεφαλικό διακόπτη για τις τελετές και τα δρώμενα του 1971 -μάλλον θα χαλαστείτε.
Πίσω, στην Επιτροπή.
Η «Ελλάδα 2021» για την ώρα είναι μια Επιτροπή που μοιάζει με «επιτροπή σοφών» και υπάρχουν μόνον για την ώρα, ένα σήμα και μια παρουσίαση από την κυρία Αγγελοπούλου που προαναγγέλει ένα υβρίδιο προγράμματος για το 2021, ενώ η κυβέρνηση έβαλε την Βουλή στο Παιχνίδι, μάλλον ως αιγίδα και το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού, για διοργάνωση εκδηλώσεων. Αχνά διακρίνεται η δομή του «Αθήνα 2004», ένα σχήμα που αμφιβάλω εάν έχουν συλλάβει την πολυπλοκότητά του. Αρκεί να αναφέρω πως σε ραβαΐσι στην Κέρκυρα και μετά τις εορταστικές μπαταριές, μίλησα με απολύτως άγνωστον συνθέτη που τιμήθηκε με ανάθεση μουσικών έργων ειδικά για τους Αγώνες, και μάλιστα προσφέρθηκε να μου κιθαρίσει μερικά. Γι αυτό και ενώ ακούω πως η Επιτροπή μάλλον θα στεγαστεί στο Πύργο των Αθηνών, και γενικά πως πολλοί σπεύδουν να προαναγγείλουν τον αδάπανο μηχανισμό που θα λειτουργήσει για την περίσταση, γεγονός που δεν πρόκειται να υπάρξει υπό το Αττικόν Φως, ούποτε, πόπωτε και μήτε κατά τύχην. Να υπενθυμίσω πως τις προάλλες τα Ιδρύματα της χώρας, παρουσίασαν την δική τους συμβολή για τα 200 χρόνια που περιλαμβάνει προγράμματα αυτοτελή, συνέδρια και παρουσία όπου το κάθε ίδρυμα ενεργοποιείται, χωρις κρατική συμμετοχή η συμμετοχή της Γιάννας. Το κάθε ίδρυμα θα πληρώσει τα δικά του οφειλήματα. Αλλά δεν βλέπω να έχει σχέση με την Επιτροπή 2021. Επίσης, αναμένω να υπάρξει στίφος τελετών (αφου προηγηθεί ο ετήσιος καβγάς πού ακριβώς ξεκίνησε ο Σηκωμός) από Δήμους, Περιφέρειες, οπωσδήποτε την Εκκλησία, από Συλλόγους και Λαογραφικές συλλογές, καθώς και πολίτες συσπειρωμένους σε γενέτειρες αγωνιστών, τοπικές βιβλιοθήκες και πλήθος συμμετοχών πέριξ ημερομηνιών που κάθε χρόνο αναθυμούνται οι τοπικές κοινωνίες, καίγοντας θεωρητικά και στόλους αγαρηνών.
Άρα, τι ακριβώς θα τελέσει η Επιτροπή; Έχει νομικό σύμβουλο; Ως θεσμός, τι δομή θα έχει; Θα υπάρχει εκτελεστικός μηχανισμός υποκάτω των μελών της Επιτροπής; Θα είναι ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ για να πληρώνονται οι καφέδες τουλάχιστον, ή βρήκαμε δωρεάν ταλέντα που θα υλοποιήσουν λαμπρές ιδέες; Οι πρεσβείες μας και ο συνοδός Ελληνικός Πολιτισμός, που θα οργανώνουν στο εξωτερικό τελετές, θα τσοντάρουν από προϋπολογισμό ή από δωρεές; Ή μήπως, τα μέλη του «Ελλάδα 2021» θα ρίχνουν ιδέες, ή θα λένε τον καλό τους τον λόγο και αυτά που θα λένε, θα τα υλοποιούν οι ίδιοι; Κι αν παρθεί απόφαση να ανιδρυθεί κάτι αναμνηστικόν για τον στρατηγό Λάμπρο Δεκαβάλλα, θα ακολουθήσουν την ίδια διαδικασία με του 1958;
Για την ώρα δεν φαίνεται να έχουμε συρροή εκλεκτών ομιλητών, ως συμβαίνει στους Δελφούς και αγαλλιά ο λαός. Αλλά κάποιος βρε αδελφέ, θα αντιπροσωπεύει τους αγωνιστές, τις φαμίλιες τους, την τύχη τους και πλήθος άλλων συμβάντων, χώρια που απομένει εκκρεμές το ποθούμενο βαρύκεντρο της επετείου: το βλέπουν άραγε ως αποτύπωση και κριτική διαδρομή δύο αιώνων, ή θα δικάσουν τον Γκούρα και τους Μαυρομιχάληδες ώσπου να έρτει ο Όθωνας να τελεύουμε; Οι Γάλλοι, ας πούμε, τους «Καθαρούς», την Βανδέα και μέρος της Κομμούνας, τα ήφαγε η μαρμάγκα. Των αμερικάνων πάλι η ετήσια συνάντηση των Προέδρων με εκπροσώπους φυλών ερυθροδέρμων, μάλλον αναβλήθηκε επ΄αόριστον, καθ΄α με πληροφορεί καλός φίλος, μετά την εμφάνιση πτερώματος Απάχηδων και Ιερωνύμων αρχηγών στο συγκρότημα των Village people.
Σε κάθε περίπτωση και περίσταση, βρισκόμαστε, δέκα μήνες πρίν τις εκδηλώσεις, στην ιδιότυπη νεοελληνική κατάσταση που άπαντες ξέρουν ως φάση «στο μιλητό» και δεν εννοώ την πόλιν Μίλητον.
