Σαράντα μέρες
29-05-2019

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των εκλογών της Κυριακής: ήταν οι πρώτες μετά από μια oλόκληρη δεκαετία και τις εκλογές του 2009, οι οποίες διεξήχθησαν έξω από ένα κλίμα ας το πούμε κατάστασης ανάγκης, η οποία έφερνε μαζί της πολιτικά διλήμματα τα οποία παρουσιάζονταν ως ζωής και θανάτου. Μεσολάβησαν έξι εκλογικές αναμετρήσεις (του Μαΐου του 2012, του Ιουνίου του 2012, οι ευρωεκλογές του 14 και οι τριπλές -συμπεριλαμβανομένου του δημοψηφίσματος- εκλογές του 15), όπου το αληθινό ή υποτιθέμενο διακύβευμα ήταν η σωτηρία ή η καταστροφή της χώρας. Ανεξάρτητα αν βγήκαμε από την κρίση οριστικά, ή αν πάλι, όπως στις εκλογές του 2009, καιροφυλακτούν πίσω από την πόρτα μας καινούργιες μνημονιακού τύπου περιπέτειες, πάντως την Κυριακή που μας πέρασε μπορούσαμε επιτέλους να ψηφίσουμε με κριτήρια διαφορετικά από το σωτηρία ή καταστροφή.

Πάγιο χαρακτηριστικό κάθε εκλογικής αναμέτρησης: η εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία. Και καλώς ή κακώς, ένα βασικό κριτήριο ψήφου της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας είναι ακριβώς αυτό το «κούρασες εσύ, σειρά του επόμενου», το οποίο πηγαίνει πολύ πιο πέρα από ιδεολογικούς διαχωρισμούς ή και αυτή καθαυτή την αξιολόγηση του κυβερνητικού έργου. Αυτό προφανώς και δεν συνεπάγεται ότι εκλογές ανά εκλογές θα έχουμε εναλλαγή κομμάτων, αυτό προφανώς και δεν συνεπάγεται κάποια αλγοριθμικά προσδιορισμένη βεβαιότητα, αποτελεί όμως έναν παράγοντα καθοριστικό που δεν πρέπει ποτέ να παραγνωρίζουμε.

Τι έλεγε βασικά ο ΣΥΡΙΖΑ στο μήνυμά του σε αυτές τις εκλογές; Ότι τα κατάφερε. Ότι μας έβγαλε από τα μνημόνια. Ότι κράτησε την κοινωνία όρθια. Ότι ακολούθησε πολιτικές που ανακούφισαν τους πολλούς. Για πρώτη φορά στην πολιτική του διαδρομή, ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε να ψηφιστεί με βάση όχι υποσχέσεις αλλά έργο. Ακόμη και τον Σεπτέμβρη του 15 ζήτησε να ψηφιστεί και ψηφίστηκε, κρινόμενος για την μάχη που έδωσε με τους δανειστές το προηγούμενο διάστημα, έχοντας αφήσει το έργο για την τετραετία που θα ακολουθούσε. Για πρώτη φορά τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε μια ψήφο όχι σκέτα προσδοκίας αλλά κυρίως και επιβράβευσης. Και σε κάθε τομέα της ζωής η πραγματοποίηση είναι πάντα λιγότερο θελκτική από τις υποσχέσεις. Οι υποσχέσεις έχουν πάντα το χαρακτήρα του απόλυτου. Η πραγματοποίηση και η πραγματικότητα υπάγονται εξ ορισμού στην επικράτεια του σχετικού.

Υποκειμενική μου εκτίμηση είναι πως το έργο που πραγματοποίησε τελικά στη θητεία του ο ΣΥΡΙΖΑ από την επανεκλογή του και μετά, έχει θετικό πρόσημο σε ουκ ολίγους τομείς, από την διαχείριση των δημόσιων οικονομικών ως την πρόσβαση στη δημόσια υγεία, από τα επιδόματα για τους φτωχότερους -ναι, φίλε, τα επιδόματα για τους φτωχότερους- ως το φρένο στις ρεμούλες και το μοίρασμα δημόσιου χρήματος σε δουλίτσες, από την αναλογικοποίηση της φορολογίας και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης -που οκ, προφανώς και είχε και πάρα πολλές παράπλευρες απώλειες, με υπερφορολόγηση κάθε άλλο παρά πλούσιων ελευθέρων επαγγελματιών- ως εθνικούς οδικούς άξονες που επιτέλους ολοκληρώθηκαν, από μια σειρά σημαντικών νόμων για τα δικαιώματα (σύμφωνο συμβίωσης κλπ) ως τη γενικότερη νοοτροπία και στάση στο μεταναστευτικό ή σε θέματα αστυνομικής καταστολής, παρά τους διάφορους πολύ υπαρκτούς αστερίσκους που μπορεί να βάλει κανείς και στους δύο τελευταίους τομείς. Και άλλα πολλά. Με πολύ σημαντικό ανάμεσά τους, όσο ειρωνικό κι αν ακούγεται, ότι κατάφερε να ολοκληρώσει το μνημονιακό πρόγραμμα, χωρίς να μας βάλει σε επόμενο. Από εκεί και πέρα προφανώς και παραμένει αναμφισβήτητο το γεγονός ότι είναι ένα έργο που πραγματοποιήθηκε σε καθεστώς μνημονίων, άρα κι ένα έργο με πάρα – πάρα πολλές μνημονιακές πτυχές. Αλλά και πέραν των μνημονίων, όταν έγινε η συμφωνία Ευρώπης – Τουρκίας για το προσφυγικό, ο ΣΥΡΙΖΑ την υπέγραψε ακριβώς όπως θα την υπέγραφε και η ΝΔ. Υπάρχει δηλαδή ένα επίπεδο κομβικών αποφάσεων, όπου και τα δύο κόμματα, με μισή, ολόκληρη ή τρία τέταρτα καρδιάς, με ιδιοκτησία ή χωρίς ιδιοκτησία των προγραμμάτων, τα ίδια υπέγραψαν και θα υπέγραφαν. Ακόμη κι έτσι όμως εσύ ήσουν με τους πολλούς, σε αντίθεση με τους άλλους που είναι με τους λίγους, σωστά;

Υπάρχει όμως μια αντίφαση όταν επικαλείσαι τους πολλούς όσον αφορά τα οικονομικά και τα αντιφιλελεύθερα και αγνοείς τους πολλούς όταν ερχόμαστε στο Μακεδονικό. Προσωπικά, για να μην παρεξηγηθώ, έχω ταχθεί αναφανδόν πολλάκις υπέρ των Πρεσπών. Αλλά τι να κάνουμε, οι πολλοί εξακολουθούσαν να μην προτιμούν οποιαδήποτε συμφωνία με τους γείτονες, εκτός κι αν εκείνοι αυτοπυρπολούνταν συλλογικά, ζητώντας μέσα στις φλόγες συγγνώμη για την παραχάραξη της Ιστορίας. Δεν την προτιμούσαν επειδή στα εθνικά θέματα υπάρχει πάντα τυφλό σημείο; Δεν την προτιμούσαν επειδή από μικρά παιδιά μαθαίνουν ότι υπάρχει μια και μόνη ιστορική αλήθεια, η οποία ταυτίζεται πάντα με την εθνική αλήθεια; Όλα αυτά, ναι, σύμφωνοι. Πάντως οι πολλοί ήθελαν την Μακεδονία μας – Μακεδονία, κι άλλη καμιά να μην υπάρχει πουθενά. Αν τώρα, ακριβώς επειδή προσωπικά εξακολουθώ να θεωρώ τις Πρέσπες ως κάτι παραμαπαραπολυκαλό, σε λίγα χρόνια οι ίδιοι πολλοί θα αρχίσουν να είναι μια χαρά με τη Βόρεια Μακεδονία, είναι κάτι διαφορετικό. Πάντως τους πολλούς με τα τωρινά μυαλά, ούτε τους ρώτησες ποτέ για τις Πρέσπες, ούτε μπήκες σε όσο κόπο έπρεπε να τους εξηγήσεις – κι ας αρνούνταν αυτοί να καταλάβουν. Τότε οι πολλοί δεν σε ένοιαζαν. Τότε τα κριτήριά σου ήταν άλλα.

Επίσης άρχισες να συγκεντρώνεις εικονικούς θριάμβους. Και να η μια μετά την άλλη κερδισμένη ψηφοφορία στη Βουλή. Και να να σε αποθεώνουν χειροκροτώντας σε όρθιοι με την ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων η Μεγαλοοικονόμου, ο Κόκκαλης των ΑΝΕΛ, ο Θάνος ο Μωραϊτης, ο Θανάσης ο Θεοχαρόπουλος και λοιπά ρετάλια, στα οποία στηρίχτηκες, με τα οποία σφιχταγκαλιάστηκες, τα οποία θεώρησες ότι θα τα εκμεταλλευτείς χωρίς να λερωθείς, αλλά λερώθηκες μαλάκα μου, λερώθηκες και λέρωσες και μας μαζί σου.  Και να το ένα μετά το άλλο μίτινγκ στη διεθνή σκηνή με ξένους ηγέτες. Ωραίο περιβάλλον φτιαχτικό. Ήσουν τελικά γεννημένος για αυτό. Πέρασες το τεράστιο λούκι της σύγκρουσης με τους δανειστές, βγήκες γαμημένα ζωντανός, απίστευτο αλλά βγήκες, όλα τα άλλα έχουν σαφώς μικρότερο βαθμό δυσκολίας, είσαι πια πιο έμπειρος, αρχίζεις και μετράς, αρχίζεις και μαζεύεις μπράβο (μπράβο που σε μεγάλο βαθμό έρχονται γιατί κάνεις όσα πολεμούσες). Και μετά τον Κόκκαλη των ΑΝΕΛ, γιατί όχι και ο Κόκκαλης του Σωκράτη; Και αν ο εχθρός είναι απέναντι, εκείνοι που άντεξαν και σε πίστεψαν και σε στήριξαν και στάθηκαν απέναντι στην ακροδεξιά και τον νεοφιλελευθερισμό, ποιον έβγαλαν στην Ευρωβουλή; Τον Πέτρο ναι, τον Πέτρο τον Κόκκαλη. Στεκόμαστε απέναντι στους φιλελέδες ψηφίζοντας Κόκκαλη κι Αλέξη Γεωργούλη, που είναι και ωραίος γκόμενος. Αυτή είναι η δική μας ομάδα. Αυτοί εκπροσωπούν την Αριστερά μας στο ευρωκοινοβούλιο.

Κι αν με τη δική μας ομάδα παίζουν αυτοί, ποιοι να παίζουν με την απέναντι; Ποια είναι τα όρια μεταξύ Βασίλη Λεβέντη και Αρτέμη Σώρρα; Αρτέμη Σώρρα και Κυριάκου Βελόπουλου; Κυριάκου Βελόπουλου και Χρυσής Αυγής; Κυριάκου Βελόπουλου και Άδωνη Γεωργιάδη; Παραιτείται ο Πρόεδρος Καρατζαφέρης αλλά παρά τις ένδοξες στιγμές της συγκυβέρνησης Παπαδήμου, παρά το ένδοξο άρθρο Παπαχελά ότι ο ΛΑΟΣ είναι το σοβαρό κόμμα που αναδείχτηκε τον καιρό των μνημονίων , ο ΛΑΟΣ αποδείχτηκε τελικά ότι ήταν ένα incubator, ένα εκκολαπτήριο νέων σφριγηλών ιδεολογικά δεξιών παιδιών που ήρθαν για να μείνουν και να μας φέρουν στην κεντρική σκηνή την απενοχοποιημένη δεξιά του αύριο. Γιατί, ναι, είναι προφανώς εντελώς ανακουφιστικό ότι ο Κασιδιάρης στην Αθήνα δεν ήρθε δεύτερος. Είναι επίσης ιδιαίτερα -ιδιαίτερα- παρήγορο, ότι η Χρυσή Αυγή αντί να καλπάζει έπεσε. Δεν ξέρω πόσο παρήγορη είναι όμως η μετακόμιση στον Βελόπουλο. Έτυχε να δω το προεκλογικό του σποτάκι κι έλεγε σε επίπεδο ρητορικής πράγματα ακόμη πιο ακραία κι απ’ τους χρυσαυγίτες. Και ο Βελόπουλος είναι καθαρός. Ο Βελόπουλος δεν ανήκει σε καμία εγκληματική οργάνωση, δεν σκότωσε κανέναν, δεν έδωσε εντολή να σκοτωθεί κανείς, δεν συγκρότησε τάγματα εφόδου. Ο Βελόπουλος δεν έχει αρχειακές φωτογραφίες με σβάστικες. Ο Βελόπουλος είχε μόνιμο στασίδι στον Σκάι. Και παραπονέθηκε ότι του τράβηξε την πρίζα λίγο πριν τις εκλογές ο άλλος Κυριάκος για να μην τον βγάζουν. Και ναι, είναι η τηλεόραση, ναι, είναι τα τηλεμάρκετινγκ, ναι είναι η συνεχής παρουσία, αλλά μαζί με όλα αυτά είναι και ο ατόφιος φασιστικός λόγος που πια ξεπλένεται και νομιμοποιείται και αυτός. Δεν έχουμε πια να κάνουμε με ναζί, ούτε με πολύ ναζιστικά πράγματα. Η Φώφη σαν έτοιμη από καιρό σαν θαρραλέα είναι εκεί για να βοηθήσει τον άλλο Κυριάκο αν δεν βγει αυτοδύναμος, αλλά μπορεί να υπάρχει πια και άλλη λύση. Κι άλλωστε με τον Καμένο συγκυβερνούσατε εσείς τέσσερα πλας χρόνια κι ήσασταν και ριζοσπαστική αριστερά, τι πειράζει να συγκυβερνήσουμε εμείς με τον Βελόπουλο; Κι αν δεν γίνει αύριο, τι μας εμποδίζει μεθαύριο να κυβερνηθούμε ως χώρα από Άδωνι, Βορίδη και Βελόπουλο; Μεθαύριο πραγματικά δεν θα μας εμποδίζει τίποτα. Τα διακόσια κεφάλια της οικογένειας Μητσοτάκη θα εκπροσωπούν την αστική δημοκρατία και τα διακόσια κεφάλια της λερναίας ύδρας των παιδιών του Γιώργου Καρατζαφέρη την πιο πατριωτική δεξιά.

Θα μας λείψει λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ; Πιστεύω ότι θα μας λείψει, ναι. Γυρνάει το πράγμα; Σχεδόν αδύνατον. Εκτός και αν η εκλογική συντριβή μετατραπεί σε εσωτερική συντριβή. Σαράντα μέρες ακόμα; Πριν γίνει το μνημόσυνο, ας μιλήσουν εξαντλητικά για μνημόνια, ας μιλήσουν εξαντλητικά για το τι έκαναν σε κάθε έναν τομέα μεμονωμένα. Κατά πάσα πιθανότητα θα χάσουν και πάλι. Και μάλλον πια και πολύ. Αλλά ας πορευτούν τουλάχιστον έτσι και όχι με τη λογική «Είναι δυνατόν ζώα να είστε τόσο αχάριστοι και τόσο τυφλοί;». Δεν χρωστάει κανένας λαός τίποτα σε κανέναν. Δεν ξέρω εγώ την αλήθεια, δεν την ξέρει ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν την ξέρει κανείς. Δεν την ξέρει καν ο λαός. Δεν υπάρχει αλήθεια με αυτή την έννοια. Δεν ψηφίζουμε για το αν ισχύουν νόμοι της φυσικής, εξισώσεις των μαθηματικών ή αν τα παιδιά τα φέρνει ο πελαργός. Ψηφίζουμε ποιος θέλουμε να μας κυβερνά. Έχετε σαράντα μέρες όχι για να τους πείτε τι λάθος έκαναν στις ευρωεκλογές, όχι να τους πείτε ότι αν έρθει ο Κούλης δεν θα υπάρχουν λεφτά να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις, νοσοκομείο να δεχτεί τους ασθενείς δωρεάν και ότι τα σούπερ μάρκετ θα ξεμείνουν από κωλόχαρτα. Έχετε σαράντα μέρες όχι να κομπάσετε πως κρατήσατε την κοινωνία όρθια, βγάζοντας μας απ’ τα μνημόνια. Γιατί με τη λογική σας, αν όχι το 15, πάντως μέχρι το 19, είναι πολύ πιθανόν απ΄τα μνημόνια να μας είχαν βγάλει κι οι άλλοι. Έχετε σαράντα ημέρες να εξηγήσετε ότι αν ψηφίσουν εσάς τα επόμενα χρόνια θα είναι συγκριτικά καλύτερα από ό,τι αν ψηφίσουν τους άλλους. Για τι θα είναι συγκριτικά καλύτερα; Γιατί ήδη κάναμε ένα, δύο, τρία, τέσσερα, πέντε. Γιατί το πρόγραμμα και η ιδεολογία των άλλων είναι όχι να τρώνε παιδιά ζωντανά, αλλά να κάνουν ένα, δύο, τρία, τέσσερα, πέντε, τα οποία συγκρινόμενα με τα αντίστοιχα δικά μας πέντε δεν σας συμφέρουν. Έχετε σαράντα μέρες, όχι για να εντοπίσετε πού έκαναν οι πολλοί το λάθος και σας καταψήφισαν, αλλά για να κάνετε τους πολλούς να σας ξαναθελήσουν. Εξηγήστε τα όλα. Από το γιατί οι Πρέσπες ήταν η καλύτερη λύση, όχι για την παγκόσμια ειρήνη και τη στρατηγική θέση της χώρας, αλλά για τους ίδιους που νιώθουν προδομένοι, ως το γιατί η κοινωνική ειρήνη υπηρετείται καλύτερα με λιγότερη καταστολή και όχι με ισοπεδώσεις των Εξαρχείων, του Ρουβίκωνα και του Κουφοντίνα, που αν συμβούν θα γεννήσουν νέους Κουφοντίνες αύριο, μιλήστε δηλαδή ακόμα και για θέματα που θεωρητικά έχουν οι άλλοι το πάνω χέρι. Και φύγετε από τη λογική ότι είστε οι καλοί και οι άλλοι είναι οι κακοί. Και φύγετε από τη λογική ότι σώσατε την κοινωνία κι αυτή η αχάριστη και ηλίθια σας γύρισε την πλάτη. Για κάποιον λόγο σας τον γύρισε. Ο μόνος τρόπος να την ξανακερδίσετε είναι εξηγώντας της γιατί το δικό σας γκρι θα είναι λιγότερο σκούρο απ΄ το γκρι των άλλων. Αφήστε τα άσπρα – μαύρα. Αφήστε την αλαζονεία. Αφήστε τον νεοκαθεστωτισμό. Ακόμη κι αν χάσετε τις συγκεκριμένες εκλογές μπορεί να ξανάρθετε. Χάστε τις με αξιοπρέπεια, χάστε τις ποντάροντας στην ουσία και τη σύγκριση σε κάθε επιμέρους τομέα της μίας με την άλλη πρόταση.

Αυτά πάνω κάτω.