Ένα άρθρο στο MIT Technology Review αναφέρεται στην πρόσφατη δημοσίευση για ανίχνευση φωσφίνης στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, χημικού που μπορεί να έχει βιογενή προέλευση. Συγκεκριμένα το κείμενο αναφέρεται σε άλλες δημοσιεύσεις οι οποίες αμφισβητούν τις ενδείξεις ύπαρξης φωσφίνης εκεί. Σύμφωνα με το άρθρο η διαδικασία αμφισβήτησης είναι αναμενόμενη, φυσιολογική για τον τρόπο που λειτουργεί η επιστήμη.
Το καλοκαίρι, σε συζήτηση με φίλους, αμφισβήτησα τον τρόπο που γίνονταν οι δειγματοληψίες για το νέο κορωνοϊό με τα τεστ στο λιμάνι κατά την επιστροφή των παραθεριστών από τα νησιά. Μου είχε φανεί επιλεκτικός, στοχευμένος, ότι τα αποτελέσματα εξυπηρετούσαν συγκεκριμένο “αφήγημα” την ώρα που έβλεπα τις φωτογραφίες στο διαδίκτυο με το στρίμωγμα στα μέσα μαζικής μεταφοράς, με τους επιβάτες με τις μάσκες.
Όποιος έχει κάποια σχέση με θετικές επιστήμες το πιθανότερο κατέχει μια βασική γνώση για το πως πραγματοποιείται μια δειγματοληψία. Δεν είναι ανάγκη να είναι επιδημιολόγος. Με είχε ξενίσει και το επιχείρημα ότι οι δειγματοληψίες στο λιμάνι θα πραγματοποιούνταν και για λόγους ευαισθητοποίησης του κοινού – ρόλος για φυλλάδια, τηλεοπτικά σποτάκια ή το διαδίκτυο. Και αυτό βασική γνώση όταν σχεδιάζεις ένα πρόγραμμα: η δειγματοληψία ανήκει στις προπαρασκευαστικές δράσεις. Η ευαισθητοποίηση κεφάλαιο από μόνο του, ξεχωριστό.
Οι φίλοι έκριναν τα λεγόμενά μου αποφασίζοντας ότι κάνω φτηνή αντιπολίτευση.
Δεν αμφισβητώ την πανδημία, την επικινδυνότητα του κορωνοϊού. Αλλά θα ήθελα να δω, από την αρχή, περισσότερο σύστημα στα τεστ. Ανάμεσα σε άλλα μια κατανομή που αντανακλά στοιχειωδώς τις καθημερινές δραστηριότητες των πολιτών, μοριακά τεστ σε συνδυασμό με τεστ ανίχνευσης αντισωμάτων (όσο χρόνο κι αν παραμένουν αυτά στον οργανισμό), συσχετισμό των αποτελεσμάτων με τον αριθμό των νεκρών από τον ιό. Επίσης μια σύγκριση της πορείας πλήρωσης των ΜΕΘ στα νοσοκομεία μας με προηγούμενες χρονιές. Στοιχεία που συνοψίζουν, παρουσιασμένα στεγνά στα μέσα ενημέρωσης, κατανοητά κι όχι απλοϊκά, όχι βουτηγμένα στο σιρόπι κηρύγματος και ποιητικής φανφάρας – ιδιαίτερα ενοχλητικής όταν προέρχεται από εμπειρογνώμονες.
Καλοδεχούμενη η ειλικρίνειά τους, το δεν γνωρίζουμε ακόμα. Αλλά στεγνό.
Ζητώ να διαβάσω ή να ακούσω το μαζεμένο – από κάθε μεριά.
Με ενοχλεί να διαβάζω αποφάσεις για μέτρα που μου δείχνουν σε βαθμό αυθαίρετα*, με τον τρόπο που μου φάνηκε αυθαίρετη και η άρση των αυστηρότατων μέτρων εντός βδομάδας προς υποδοχή του τουρισμού στο τέλος της άνοιξης.
Με ενοχλούν τα μπουλετάκια στη σειρά όταν συνοδεύονται από ένα τελευταίο και μαμαδίστικο, το και, βέβαια, πάντα αποστάσεις και προσωπική υγιεινή.
Με ενοχλεί ότι αν εκφράσεις αμφιβολίες περισσότερο από φτηνή αντιπολίτευση θα σου κολλήσουν με ευκολία τη ρετσινιά του αμφισβητία, του συνωμοσιολόγου, του αρνητή της επιστήμης.
Η αμφισβήτηση είναι ο τρόπος που λειτουργεί η ορθολογική σκέψη. Ο φυσιολογικός, ο υγιής.
Ο Ζωγραφάκης έγραψε για τραμπικό σύστημα διακυβέρνησης, για μικρές δόσεις αλήθειας που ως στόχο έχουν να κάνουν τον δέκτη να αισθανθεί δέος, να σαστίσει, και τελικά να σιγήσει.
Και αυτοί που στέκονται από την άλλη μεριά, με κατακερματισμένη αλήθεια, έστω και αν δεν ευθύνονται γι’ αυτό, όταν με ευκολία κολλούν ρετσινιές σε όποιον αμφισβητεί σε δέος, σάστισμα και σίγηση αποσκοπούν.