Στον αντίποδα του «έκατσε στραβή στη βάρδιά μου» θα βρίσκεται πάντα εκείνος που την κατάλληλη στιγμή θα «κάνει πολιτική πάνω στους νεκρούς». Ο πρώτος θα φαίνεται ότι αδικήθηκε κατάφωρα, και στον δεύτερο θα φαίνεται ότι έκατσε ένα “πολύ καλό” χαρτί. Έτσι δείχνουν τα πράγματα από μακριά όταν δεν υπάρχει «συναισθηματική εμπλοκή». Είναι όμως ένα πράγμα τα γεγονότα, και ένα άλλο το τι κάνεις με αυτά. Ένα πράγμα η πραγματικότητα (με τις όποιες εγγενείς δυσκολίες αντίληψης, καταγραφής, και αναπαραγωγής της) και άλλο οι χρήσεις και λειτουργίες που θα τη βάλεις (την πραγματικότητα) να υπηρετήσει. Και βέβαια είναι εντελώς διαφορετικά αυτά που σκεπτόμαστε «από μέσα μας» σε σχέση με αυτά που εξωτερικεύουμε ή, τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να είναι (περίπτωση Δούρου). Αλλά και ο ειρμός της σκέψης είναι άναρχος και συνήθως δεν γνωρίζει αιδώ και συστολή, ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να είναι (περίπτωση Παπαχελά).
Δεν χρειάζεται κάποιος να συμπαθεί ή να αντιπαθεί τη Δούρου, όπως δεν χρειάζεται να συμπαθεί ή να αντιπαθεί τον Παπαχελά για να καταλάβει ότι στο παιχνίδι της πολιτικής δεν υπάρχουν κόκκινες γραμμές: γραμμές που κάποιοι δεν θα τις περάσουν. Η πολιτική, που έχει έναν γενικά αποδεκτό ορισμό, είναι ταυτοχρόνως και εκείνο το σύνολο δραστηριοτήτων και δεξιοτήτων που σχετίζεται με τη δημιουργική παραβίαση “απαραβίαστων” γραμμών. Υπάρχουν γραμμές που δεν θα έπρεπε να τις περάσουν κάποιοι αλλά αυτό είναι κάτι που κρίνεται σε βάθος χρόνου και αποτιμάται πάντα εκ του αποτελέσματος. Και το αποτέλεσμα αυτό δεν είναι άλλο από το αποτέλεσμα των εκλογών. Και όποιος διατείνεται ότι αυτό το τελευταίο μπαίνει σε δεύτερη μοίρα σε σχέση με τους νεκρούς στο Μάτι ή όποιους άλλους νεκρούς, που φυσικά θα παίξουν τον ρόλο τους όσο σκληρό κι αν ακούγεται αυτό, είναι σίγουρα πιο επικίνδυνος από αυτούς που, τελικά, απλώς, παραβιάζουν κάποιες κόκκινες γραμμές. Γιατί όποιος διατείνεται ότι αυτό που δύναται να επηρεάσει ένα αποτέλεσμα εκλογών συνιστά κόκκινη γραμμή, είναι εν δυνάμει εχθρός τής δημοκρατίας. Γιατί το αποτέλεσμα των εκλογών και άρα η νομή της εξουσίας, ακόμη και μέσα από στενάχωρες αποκαλύψεις, είναι αυτή που κάνει δυνατή την όποια βελτίωση στα κακώς κείμενα και συμβάλλει στην όποια απόδοση δικαιοσύνης. (Ναι – και εδώ προλαβαίνω αντιδράσεις για το τι σχέση έχει η δικαιοσύνη με τις εκλογές – είναι άλλο να μιλάμε για διάκριση και ανεξαρτησία των εξουσιών γιατί έτσι ορίζει το Σύνταγμα, και άλλο να κυκλοφορούμε και να πιστεύουμε, ενήλικοι άνθρωποι, ότι η δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη, παντού και πάντοτε.)
Είναι απαράδεκτο κάποιοι να κάνουν πολιτική πάνω σε νεκρούς, αλλά ξέρετε κάτι; Είναι εξίσου απαράδεκτο, κάποιοι, να μην κάνουν πολιτική πάνω σε νεκρούς όταν παρουσιάζονται τα στοιχεία. Γιατί αν τότε δεν κάνεις πολιτική πάνω σε νεκρούς, τελικά, δεν κάνεις πολιτική ούτε για τους ζωντανούς. Η διασταλτική ερμηνεία των γεγονότων και η προσπάθεια διασποράς και αραίωσης των ευθυνών με αναφορές στις χρόνιες παθογένειες στην υπόθεση για το Μάτι, όσο χειροπιαστές κι αν είναι, δεν συνιστούν δόκιμη και εποικοδομητική τακτική κατά την ταπεινή μου άποψη. Και αυτό γιατί αποπροσανατολίζουν από τα συγκεκριμένα γεγονότα και από τα συγκεκριμένα στοιχεία που το ρεπορτάζ Παπαχελά έφερε στο φως. Η λογική «είναι ζήτημα χρόνου αυτά να συμβούν ξανά γιατί τίποτα δεν έχει αλλάξει» ή, «απλώς καταπολεμάμε τα συμπτώματα και όχι τα αίτια» δεν είναι λογική που οδηγεί κάπου. Αλλά για να είμαι συνεπής, και πάλι, αυτό, θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Θα κριθεί από το πόσοι θα πιστέψουν τη μία ή την άλλη πλευρά. Θα κριθεί από το πόσοι θα πιστέψουν ότι έτσι είναι τα πράγματα και άρα η κυβέρνηση δεν φέρει στο ακέραιο την ευθύνη για αυτά που έγιναν τον Ιούλιο στο Μάτι γιατί έκατσε στραβή στη βάρδιά της ή, ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι κάποιος πρέπει να λογοδοτήσει και άρα αυτό θα κριθεί και στο αποτέλεσμα. Γιατί μόνο το αποτέλεσμα μετράει. Το αποτέλεσμα που οδηγεί στη νομή της εξουσίας, και καμία ενέργεια που προσβλέπει σε αυτή δεν δύναται να βαφτίζεται εκτός πεδίου βολής.
Ο μόνος τρόπος να ισχυριστεί κάποιος ότι αυτά που παρουσιάστηκαν στο ρεπορτάζ Παπαχελά δεν έχουν αξία είναι να αποδειχθεί ότι οι συνομιλίες από το χρονικό της καταστροφής που ακούσαμε είναι κατασκευασμένες. Οτιδήποτε άλλο είναι δόκιμο.