Πατρίδας θραύσμα
19-07-2019

Στη φωτογραφία η τελετή των θυρανοιξίων της Αγίας Παρασκευής στα Μεταξάτα, μέσα προς τέλη της δεκαετίας του ’50. Μου τη χάρισε πριν χρόνια η μητέρα μου, η οποία δεν είναι στη φωτογραφία, είχε ήδη παντρευτεί και ζούσε αλλού. Εγώ αγέννητος. Διακρίνω τη νόνα και το νόνο μου. Η εκκλησία ξανακτίστηκε αφού έπεσε με το μεγάλο σεισμό του 1953.

«Γιατί θυρανοίξια», απόρησα, «αφού επρόκειτο για την ίδια εκκλησία;» Προσπαθούσε ν’ αναγνωρίσει τους παρευρισκόμενους, τη βοήθησα σε μερικούς. Το ξανασκέφτηκα. «Σε ποιους από αυτούς άντεξε το σπίτι;» ρώτησα. «Σε κανέναν», είπε.

Ήξερα την απάντηση.

Στο καμπαναριό της Αγίας Παρασκευής, διάβαζα και ξαναδιάβαζα μικρός την εξής επιγραφή σε μαρμάρινη πλάκα:

ΕΙΣ ΑΙΩΝΙΑΝ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΑΝ ΑΝΑΠΑΥΣΙΝ ΤΩΝ ΕΝ ΤΗ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙ ΤΟΥ ΚΑΘΗΚΟΝΤΟΣ ΑΠΩΛΕΣΘΕΝΤΩΝ ΠΛΟΙΑΡΧΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ Β. ΜΕΤΑΞΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠ ΑΥΤΟΝ ΕΠΙΛΕΚΤΩΝ ΑΝΔΡΩΝ ΤΟΥ ΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΤΜΟΠΛΟΙΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΚΑΤΑΠΟΝΤΙΣΘΕΝΤΟΣ ΕΝ ΜΕΣΩ ΣΦΟΔΡΟΤΑΤΗΣ ΘΥΕΛΛΗΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟΝ ΩΚΕΑΝΟΝ ΤΗΝ 6 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1925.

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Β. ΜΕΤΑΞΑΣ

ΣΠΥΡΙΔΩΝ Κ. ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΣ

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Π. ΙΓΓΛΕΣΗΣ

ΣΠΥΡΙΔΩΝ Ν. ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΣ

ΧΡΗΣΤΟΣ Γ. ΚΑΛΟΓΗΡΑΣ

Είχαμε και μια οικογενειακή εκκλησία, της Υπαπαντής. Κατάφεραν να σύρουν από τα ερείπια το ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις εικόνες. Το τέμπλο το δώρισε η μητέρα μου στο γειτονικό μοναστήρι του Αγίου Ανδρέα. Υπάρχει στη θέση της Υπαπαντής μικρό εικονοστάσι. Όσο μακριά με τραβά η μνήμη αυτό στεκόταν εκεί, πάνω στις πλάκες του παλιού δαπέδου. Η μητέρα μου πήγαινε μέχρι πρόσφατα ν’ ανάψει το καντήλι, συνήθεια που πήρε από τη νόνα μου. Ίσως το κάνει ακόμα. Πήγαινα κι εγώ μικρός μαζί τους.

Ο περίπατος μου είναι καθημερινή συνήθεια, όπου κι αν βρεθώ. Ποτέ δεν μου πέρασε από το μυαλό να ανάψω καντήλι, πουθενά.