Όλα είναι περιβάλλον
12-08-2019

1

Στα αγαπημένα μου αναγνώσματα είναι και οι εργασίες, διατριβές και μεταπτυχιακά, που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης. Περιέχει και άλλες παραπομπές, κυρίως από πανεπιστημιακές εργασίες. Παράλληλα, από άλλες πηγές υπάρχουν μπόλικα PDF των πεδίων που μ ενδιαφέρουν, από το ψαχτήρι του Γούγλη. Κι αυτά τα καταναλώνω αφειδώς.

Βέβαια, στηρίζομαι και στο μνημονικό μου, όσο κι αν έχει φυράνει, για να εντοπίσω κείμενα που έτυχε να διαβάσω αλλά για ποικίλους λόγους, δεν έχουν αρχειοθετηθεί.

Παράλληλα, ανασκάπτω εκδόσεις από το διαδίκτυο που ευτυχώς, κάπου, κάπως, κάποτε, ψηφιοποιήθηκαν. Χώρια το καθημερινό σερφάρισμα στην χώρα του περίπου, όσο δουλεύει το ίντερνετ. Χωρίς ωράριο, άνευ προγράμματος.

Τελικά, ανακάλυψα πως η αναζήτηση για να εντοπίσεις κάτι είναι πολύ πιο χρονοβόρα και εντέλει μάταιη, ως προς τα πλεονεκτήματα που παρέχει η τέχνη των συνειρμών. Αλλ΄αυτό είναι μια άλλη δισιπλίνα.

Γενικά, εκεί μέσα, διακρίνεται η συστηματική ματιά και καθοδήγηση ενός οξύτατης αντίληψης επιβλέποντος και η εξ αυτού λαμπρή εργασία, καθέτως και οριζοντίως, ενός σπουδαστή. Ενώ, ανησυχητική εμφανίζεται η φιλότιμη σάρωση πλήθους παραπομπών και σχολίων, που είναι σαφώς αχρείαστες, αλλά δεν πειράζει και πολύ.

Ως γέρων, εθίστηκα να αποφεύγω ναρκοπέδια. Όσο για το ανά περιόδους ύφος της γραφής που κυριαρχεί, συνήθως συμφωνεί με την περιρέουσα της εποχής ατμόσφαιρα. Αλλέως εκφράζεται ο επιστήμων της ναϊντίλας, αλλέως ο πρόσφατος.

Διαφορετικά γράφεις ακούγοντας Σεν Σανς και Κοινούση, έστω από το αμάξι του διερχόμενου γκαζίκουλα, διαφορετικά όταν το κάδρο πλαισιώνεται από το «μη είσαι βλάκι, άκου τον Λάκη», ενώ δεν αποστείρωσες το μπιμπερόν της μπέμπας σου που αδημονεί.

Τελέψαμε με το πρελούδιο.

 

2

Είναι και μερικά ζητήματα που τυχαίνει να γνωρίζω καλύτερα. Μη πάει το μυαλό σας σε κανένα ερευνητικό μυαλό. Απλώς είχα επισημάνει εκ νεότητος κάποια ενδιαφέροντα θέματα και ευτύχησα να γνωρίσω πιό έμπειρους ανθρώπους με δημιουργικό μυαλό που χωρίς οίηση, μου έδειξαν έναν δρόμο σκέψης.

Τίποτε φιλοσοφικό, τίποτε φιλοσοφημένο, να εξηγούμαστε. Καμία ερμηνευτική θεωρία δεν γλύκανε τον βίο μου. Από τους ανθρώπους που με επηρέασαν, υπάρχουν και λυσσώδεις αναμεταξύ τους αντίπαλοι, με ακράδαντες πεποιθήσεις, αλλά δεν ανήκω σε αυτούς που κόβουν καλημέρες μετά λόγου γνώσεως.

Από τις αρχιτεκτονικές αποτυπώσεις, υπέκλεψα μια υστερική τακτική να θέλω να υπάρχει εποπτεία του τόπου όπου ξόδευα τον χρόνο. Κάθομαι για καφέ και θέλω να ξέρω πόσες περσίδες έχει ένα στόρι, πόσο επί πόσο είναι ο χώρος εργασίας του καφετζή και πόσες αλογοουρές κυκλοφορούν στο χώρο. Τέτοια.

Σε ιστορικά ζητήματα, πήδουλας βάτραχος. Από τον ήχο που παράγει η λέξη «μανία» μεταφέρομαι στον βίο και στην πολιτεία του Μανιαδάκη, στη λέξη «μανιαμούνιας», στην πολιτική του καριέρα, και παρευθύς, πότε ο μετέφηβος που κατέθετε στεφάνι στο Μόναχο, ως νεολαίος της τελευταίας κατοχικής κυβέρνησης, μετατράπηκε σε δημοφιλέστατο σκηνοθέτη λαοφιλών κινηματογραφικών και τηλεοπτικών παραγωγων επί τριάντα χρόνια, και, καπάκι, σειρά άρθρων στον «Ελεύθερο κόσμο» ενός άλλου σκηνοθέτη κι ενός κριτικού λογοτεχνίας.

Μετά προσγειώνομαι στο σήμερα και διαπιστώνω πως η υπόμνηση πως ο τάδε δεν έχει πτυχίο ή παρέστη με δηλώσεις στεγνοκαθαριστηρίου έναντι κυβερνητικού πόστου, δεν είναι παρόραμα και ατυχής επιλογή, αλλά τμήμα μια αδιατάρακτης σμηνοσειράς προσώπων που ουδέποτε πέρασαν φάση απαξίωσης ή έκλειψης του προφίλ τους.

Τελικά, όσο περνούν τα χρόνια, δεν πληθαίνουν οι κριτές που σε καταδικάζουν, κατά τον ποιητή, αλλά γίνεσαι θαμώνας της ταβέρνας του Λινάρδου, που γράφει τα βερεσέδια κάτω από το σφουγγάρι.

Σε ζητήματα πολιτικής, κολλάω. Σύμφωνοι, είναι πανάρχαιο επάγγελμα, αλλά και βουνό που ανεβαίνεις με κόπο στην κορυφή του, όπου και ανακαλύπτεις ότι υπήρχε από την άλλη πλαγιά ένα αναβατόρι που ποτέ δε χάλασε όπως της Ακρόπολης.

Επίσης πως είναι λειτούργημα που αν το ενασκήσεις σε περιβάλλον γυάλας με χρυσόψαρα, σε παίρνει να επανακάμψεις, σχηματίζοντας μια καμπύλη Γκάους ή μια καμήλα με δυο καμπούρες.

 

3

Κρεβάτι σπανίως είχα, προτιμούσα τις ξαπλώστρες η να κοιμάμαι όρθιος (απαντώντας πάντως με ακρίβεια σε ό,τι τύχαινε να με ρωτήσουν) αλλά χωρίς τραπέζι με μολυβδοκόνδυλα, χαρτιά και εργαλεία του ψηφιακού σατανά, δεν πέρασα στιγμή.

Aυτές οι παραξενιές, ουσιαστικά παραπέμπουν στην αίσθηση ενός «τεχνίτη», ειδικά ενός «γραμματικού τεχνίτη» αλλά τεχνίτη, στο δικό μου εικονοστάσι, θεωρώ τον χειρώνακτα που είναι σε θέση να μιμηθεί επακριβώς ένα αρχικό πρότυπο μαντεύοντας την ρέγουλα που χρειάζεται για την αναπαραγωγή του, πράγμα που έρχεται σε κόντρα με την σιχασιά μου στην επανάληψη.

Άν η λαθρανάγνωση είναι πταίσμα που ενοχλεί τον αναγνώστη εφημερίδας, που πλήρωσε για να την ξεκοκκαλίσει και η ενάσκησή της δεν υπάρχει σε κανένα ποινολόγιο, η λογοκλοπή είναι άλλου παπά βαγγέλιο και δεν είναι για τα Τάρταρα μόνον εάν υπάρχει παραπομπή.

Ε, λοιπόν, η εκπαίδευση που διακρίνεται στις μελέτες του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και σε όλα τα παραφερνάλια μιας εργασίας, σπανίως ανιχνεύεται πλέον ως προϊόν πλαγιαρισμού, αλλά συχνά βαρύνεται από έντονο φλερτ του μαζί της.  Ο επαρκής αναγνώστης γνωρίζει καλά, ότι η Αφήγηση, ο  Κώδικας και τα Μοτίβα της Γραφής, δεν παρέχονται σε άπειρες παραλλαγές (όπως συμβαίνει με το λεξιλόγιο και τους τρόπους να παραβιάζεις τη γραμματική και το συντακτικό) αλλά πρόκειται για ένα είδος «δουλείας πρόσβασης».

Κατά την θεωρία μου, εάν σε γοητεύσει μια πραγματεία περί Ελονοσίας, η Αφήγηση, ο Κώδικας και τα Μοτίβα της μπορεί ανέτως να στηρίξουν ένα κριτικό σημείωμα περί Ερμάννου Λούντζη. Είναι ζήτημα τεχνικής και τεχνογνωσίας, και ο Τεχνίτης ελεύθερα μπορεί να πωλεί και να αγοράζει την πραμάτεια του, όπως όλοι γνωρίζουμε καλά. Άρα;

 

4

Άρα, όλα είναι περιβάλλον.

Και σπουδαία ευθύνη για τον διδάσκοντα και αναμένοντα κάποια επίδοση από τον μαθητή του, είναι να γνωρίζει από ποια μηλιά κλέπτει ο πονηράντζας μεταπτυχιακός τα στάρκιν, τα ξινόμηλα ή τα φιρίκια της γραπτης εκδοχής του. Διότι υπάρχει και το μπόλιασμα, οπότε μπορείς να δημιουργήσεις ένα κλαδί αχλαδιάς σε μια μηλίτσα που χαίνει στον γκρεμό στα μήλα φορτωμένη, κι αυτό μπορεί να μη διδάσκεται, αλλά μερικοί το ξέρουν και φυλάνε το μυστικό.

Κι έτσι, παράλληλα με την εργώδη φιλοτιμία εκατομμυρίων σπουδαστών που κολυμπάνε σαστισμένοι στα βαθιά νερά, υπάρχουν και οι αγοράζοντες ξένο κόπο, μετά βίας βρέχοντες τα σφυρά.

Η αγοραπωλησία που προκύπτει από τέτοιες συναλλαγές, δεν είναι ακριβώς μαύρη αγορά, αλλά την κοντεύει. Από την αρχαιότητα, πλήθος κειμένων ιερών και θύραθεν αποδίδεται σε συγγραφείς που δεν είχαν ιδέα πως τα έγραψαν και αυτό το σακατλίκι δεν βρέθηκε τρόπος να απορριφθεί ως ανεμογκάστρι και μάλλον συνεχίζεται αθρόα.

Δεν χρειάζεται να παραπέμψω σε δημόσιες «μικρές αγγελίες» και στην τιμολόγησή τους. Και ασφαλώς δεν εννοώ μιμητές ύφους ενός συγγραφέα, αλλά αυτόν που αγοράζει έτοιμες εργασίες για λόγους ισχυροποίησης του βιογραφικού του, ιδίως όταν δεν καλύπτει τις προδιαγραφές μιας προκήρυξης οργανικής ή μετακλητής θέσης που απαιτεί διορισμό.

Η ενδυνάμωση ενός ισχνού βιογραφικού είναι εδώ και δεκαετίες μια υπαρκτή, αφανής και αποτελεσματική επιχείρηση. Και δεν απαιτεί πάντοτε να φας το βόδι με το πετσί και τα κέρατά του.

Κάθε σεμινάριο που παρέχει «βεβαίωση παρακολούθησης» και ανάλογα χαρτιά, μια χαρά ταιριάζει ώστε να καλυφθεί στο cv η παράγραφος «προσθέσατε όποιο άλλο στοιχείο θα ενίσχυε το αίτημά σας».

Άρα, «ώ, χαμηλώστε αυτό το φως» των μονόστηλων που καταγγέλουν την ανεπάρκεια των χαρτιών που απαιτούνται για μια πρόσληψη. «Σκουμ μάστερλου» η «σκουμ πτυχίουρλου» που λένε κι οι βλάχοι υψώνοντας αβρά το λικεράκι.