Κάποιες χώρες, τα σκουπίδια τους τα καίνε. Τα συλλέγουν από τα σπίτια, τους βάζουν φωτιά και τα καίνε. Και το πιο εξωφρενικό; Επειδή δεν τους φτάνουν τα δικά τους εισάγουν και από άλλες χώρες. Για να τα κάψουν. Διότι η ενέργεια από την καύση των σκουπιδιών ζεσταίνει τα σπίτια τους δωρεάν. Έτσι, οι χώρες αυτές, εισάγουν και καίνε τα σκουπίδια των άλλων και στη συνέχεια, μοιράζουν δωρεάν θέρμανση και ζεστό νερό στους πολίτες τους.
Η ιδέα ξεκίνησε στη Σουηδία, η οποία πια έφτασε κοντά στο 100% της ανακύκλωσης των σκουπιδιών της, πράγμα όχι απλά ασύλληπτο μα εντελώς επιστημονική φαντασία για εμάς. Πλέον, όλα τα σκουπίδια διαχωρίζονται από τους πολίτες της και συλλέγονται έπειτα στους 32 σταθμούς αποτέφρωσης αποβλήτων. Στη συνέχεια ό,τι δεν ανακυκλώνεται απλά καίγεται και χαρίζει δωρεάν ενέργεια. Κι επειδή οι πολίτες χρειάζονται περισσότερη ενέργεια, μόνο το 2014, η Σουηδία εισήγαγε 2.7 εκ. τόνους σκουπίδια για να τα κάψει. Αν σου ακούγεται εξωφρενικό, μάθε ακόμα πως ακόμα και η στάχτη από την καύση των σκουπιδιών, δεν πάει χαμένη. Αποτελεί μόλις το 15% της αρχικής μάζας των σκουπιδιών, η οποία διαχωρίζεται και ανακυκλώνεται, ενώ ο καπνός της καύσης φιλτράρεται και αυτός με νερό ενώ με τη λάσπη που μένει, γεμίζονται εγκαταλελειμμένα ορυχεία.
Γενικά, αν παρακολουθήσει κανείς την απίστευτη αυτή διαδικασία από την αρχή της μέχρι το τέλος, η δημιουργικότητα, η τεχνογνωσία, η όρεξη και οι ιδέες αυτής της λύσης είναι πραγματικά αναζωογονητικές και σου χαρίζουν ελπίδα και όραμα για τη ζωή. Αληθινή ελπίδα και αληθινό όραμα εννοώ, όχι την ελπίδα και το όραμα που τα βλέπεις να επαναλαμβάνονται δεκάδες φορές, συνήθως τυπωμένα σε προεκλογικά φυλλάδια και δεν σημαίνουν τίποτε απολύτως σε κανέναν από εμάς.
Υπάρχουν τώρα και κάποιες άλλες χώρες. Που τα σκουπίδια τους αντί να ανακυκλώνονται ή να αποτεφρώνονται, είναι διαχρονικά ο ρυθμιστής της κάλπης. Αυτό σημαίνει, πως η μόνη ωραία και δημιουργική ιδέα που παρουσιάζεται για τη διαχείριση των απορριμμάτων, είναι μια προσωρινή λύση μέχρι τις επόμενες εκλογές. Που δεν είναι καν ωραία και δημιουργική. Και που δεν τη λες λύση ακριβώς, μα απλά ένα ωραίο χαλάκι να κρυφτούν για λίγο τα σκατά μέχρι να ξαναβρωμίσουν ώστε να ξαναψαχτεί το νέο μεγαλύτερο χαλάκι από τους επόμενους. Κράτος και πολίτες δεν κάνουν καμία σοβαρή ανακύκλωση (το ποσοστό ανακύκλωσης της χώρας είναι 13%) ενώ δεν προσφέρεται δωρεάν θέρμανση στους πολίτες, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους καίνε κυρίως πετρέλαιο και το πληρώνουν ακριβά ή δεν έχουν καν θέρμανση.
Το καλύτερο, στη χώρα αυτή προσφέρονται κοινοτικά κονδύλια ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ για ανακύκλωση και διαχείριση απορριμμάτων. Τα χρήματα αυτά είναι αδιάθετα. Ναι, σωστά μάντεψες, πρόκειται για την Ελλάδα. Και ακόμα πιο σωστά, ναι, πρόκειται για ένα θέμα που δεν πρόκειται όχι να συζητηθεί αλλά ούτε καν να περάσει από κανενός το κεφάλι. Διότι δεν αποτελεί έργο τετραετίας και άρα δεν θα ωφελήσει κανέναν στις αμέσως επόμενες εκλογές. Μισό, έχει κι άλλο.
Η τρέλα που λες, δεν τελειώνει στα σκουπίδια μας και στα αδιάθετα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ελληνικό κράτος, αναγκάστηκε να δίνει πια κάθε χρόνο επίδομα θέρμανσης για να μπορέσουν να ζεσταίνουν τα σπίτια τους, οι ελάχιστοι που πληρούν τα πολύ αυστηρά κριτήρια, όπως εντελώς χαμηλό εισόδημα, σχεδόν μηδέν περιουσία και διαμονή σε πραγματικά κρύες περιοχές -αλλιώς παίρνεις κάπου 400-500 ευρώ. Και όλα αυτά με τη γνωστή εξουθενωτική γραφειοκρατία.
Αν το βάλεις κάτω λίγο όλο αυτό, έχεις στο ένα σου χέρι την τέλεια λύση για την αποτέφρωση των σκουπιδιών που θα σου χαρίσει δωρεάν ενέργεια, έχεις 600 εκατομμύρια ευρώ αδιάθετα κοινοτικά κονδύλια ακριβώς για τη λύση του προβλήματος αυτού, και όχι μόνο δεν κάνεις απολύτως τίποτε, αλλά βάζεις και το χέρι βαθιά στην τσέπη για να δώσεις λεφτά που δεν έχεις, χρεώνοντας κι άλλο τους φορολογούμενους πολίτες ενός σχεδόν χρεωκοπημένου κράτους, με ένα επίδομα θέρμανσης που τελικά παίρνουν ελάχιστοι και δεν τους φτάνει κιόλας να ζεσταθούν. Κάποιοι το θεωρούν δύσκολο να δημιουργηθούν από το τίποτα οι σοβαρές υποδομές αποτέφρωσης διότι θέλει πολλά χρήματα. Το καταλαβαίνω απόλυτα, αν και τα 97 εκατομμύρια ευρώ που δώσαμε μέχρι τώρα για περιβαλλοντικές παραβάσεις, θα ήταν μια πολύ καλή αρχή.
Θα μπορούσαμε ας πούμε να ξεκινήσουμε περιορίζοντας τη χρήση των ΧΥΤΑ στο 10% (είναι στο 80%), θα μπορούσαμε να έχουμε έστω μία μονάδα ανακύκλωσης γυαλιού στη χώρα, τη στιγμή που στη Βουλγαρία υπάρχουν 4! Για τα μπάζα; Δες και για τα μπάζα: “Τα ΑΕΚΚ ή κοινώς τα μπάζα, αποτελούν μία τεράστια και ανεπούλωτη περιβαλλοντική πληγή: χιλιάδες τόνοι αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων καταλήγουν σε ρέματα, δάση και δημόσιους χώρους στην Ελλάδα, μετά από κάποια οικοδομική εργασία, ενώ θα μπορούσαν να ανακτηθούν και, στην κυριολεξία, να ανοικοδομήσουν τη χώρα μας. Σε μόλις ένα διήμερο διαπίστωσα 1 εκατ. τόνους ΑΕΚΚ σε περιοχή της Χαλκιδικής και έχω και τα στοιχεία που το αποδεικνύουν“.
Αλλά όχι. Προτιμούμε να επαναπαυόμαστε ή να τα συζητάμε χρόνια και να μισιόμαστε θανάσιμα για πράγματα που κάποιος απλά σκέφτηκε και τόλμησε να ξεστομίσει, προτιμάμε ακόμη να αγνοούμε τις έτοιμες πολύ επιτυχημένες ιδέες των άλλων χωρών, να πληρώνουμε εσαεί επιδόματα και πρόστιμα και να συνεχίζουμε να θάβουμε τα -χρήσιμα για τους άλλους- σκουπίδια μας. Κατά τ’ άλλα θέλουμε να πουλάμε τουρισμό, λες και σε λίγα χρόνια θα μείνει περιβάλλον να δείχνουμε στους ροζ ανθρώπους του βορρά και να κοκορευόμαστε.
Το πρόβλημα λένε, είναι μόνο ο τρόπος που βλέπουμε το πρόβλημα των απορριμμάτων. Το κύριο λάθος μας είναι πως δεν βλέπουμε τα σκουπίδια ως πρώτες ύλες, από τις οποίες μπορούμε να έχουμε από ενέργεια μέχρι πλήθος άλλων νέων και χρήσιμων προϊόντων. Αν το κάναμε αυτό θα είχαμε μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την εκμετάλλευση τους. Διαφωνώ. Τα προβλήματά μας στην Ελλάδα σήμερα, δεν οφείλονται καθόλου στο πώς τα βλέπουμε. Σιγά, δηλαδή που ένα μικρό κίνητρο με σκοπό το κέρδος θα αρκούσε για να μπει τάξη στο Χάος. Τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά και πολύ πιο βλαμμένα απ΄ότι μπορεί κανείς να φανταστεί: απλά κανείς δεν καταλαβαίνει αρκετά πως πρόκειται για προβλήματα, μα κι αν καταλάβει, δε νοιάζεται αρκετά.
Για να ξεκινήσει έστω κάτι να κινείται προς μια λύση, πρέπει πρώτα να βρεις κάποιον με την ανάλογη νοημοσύνη και γνώσεις ώστε να πειστεί ότι πρόκειται στ’ αλήθεια για πρόβλημα μα και αφού τον πείσεις, πρέπει μετά να του εγγυηθείς κιόλας πως θα πάρει εκείνος προσωπικά τα εύσημα για οτιδήποτε καταφέρει -αν καταφέρει- να υλοποιήσει. Και μην παραμυθιαζόμαστε, το να βρεις άνθρωπο που να τα κάνει όλα αυτά, δεν παίζει πια στην Ελλάδα. Μα κι αν σπάσει ο διάολος το ποδάρι του και τον βρεις έτσι ακριβώς, νοήμων, πρόθυμο και ικανό, το πιθανότερο θα στον πεθάνουν στον “διάλογο”, θα στον κάψουν στις συζητήσεις, τις αντιρρήσεις, τη δαιμονοποίηση, τον διασυρμό και με λίγα λόγια, το μακρύ και το κοντό του κάθε άσχετου πολιτικάντη που είτε θα θέλει κομμάτι από την πίτα, είτε να τη φάει ολόκληρη ή δεν θα θέλει καν πίτα.
Γόρδιος δεσμός, θα έλεγε ένας γνήσιος Έλληνας κραδαίνοντας το τσεκούρι, μα τώρα πια, έπειτα τις τόσες απανωτές μας νίλες, θα έπρεπε να ήταν σαφές πως σκοπός των γόρδιων δεσμών δεν είναι να κόβονται ηλιθιωδώς από εξίσου ηλίθιους νταήδες, συνεχιστές της σχολής των Μεγάλων Ηγετών. Σκοπός τους είναι κάποτε να καταλάβεις πώς και γιατί δέθηκες τόσο κόμπο, πώς στο διάολο έφτασες να δημιουργείς άλυτα προβλήματα, το ένα μετά το άλλο. Αν κάτι είμαστε, αυτό είναι μια σπουδαία βιομηχανία δημιουργίας γόρδιων δεσμών. Αυτό, ναι.
