«Δίλεπτο Μίσους»
16-05-2021

Το «Δίλεπτο Μίσους» το συναντάμε στο «1984» του Τζορτζ Όργουελ. Είναι μια καθημερινή διαδικασία που λειτουργεί σαν βαλβίδα εκτόνωσης της υπαρξιακής πίεσης των μελών του κόμματος της Ωκεανίας. Το «Δίλεπτο Μίσους» λαμβάνει χώρα με τη μορφή διαλείμματος από τα καθήκοντα των υπαλλήλων, που συγκεντρώνονται για να παρακολουθήσουν εικόνες με υποτιθέμενους εχθρούς του κόμματος. «Το τρομερό στο Δίλεπτο Μίσους δεν ήταν ότι αναγκαζόσουν να παίξεις ένα ρόλο, αλλά, αντίθετα, ότι ήταν αδύνατο να μη συμμετάσχεις. Τριάντα δευτερόλεπτα και δεν χρειαζόταν πια να προσποιείσαι. Μια κτηνώδης έκσταση φόβου και εκδικητικότητας, η επιθυμία να θανατώσουν, να βασανίσουν, να ανοίξουν κεφάλια με βαριοπούλα φαινόταν να διαπερνά πάντα το πλήθος των συγκεντρωμένων σαν ρεύμα υψηλής τάσης, μετατρέποντας τους πάντες, ακόμα κι ενάντια στη θέλησή τους, σε παράφρονες που μόρφαζαν και ούρλιαζαν. Παρ’ όλα αυτά, η λύσσα που ένιωθαν ήταν ένα αφηρημένο, ανεστίαστο συναίσθημα που μπορούσε να μετακινηθεί από το ένα αντικείμενο στο άλλο, όπως η φλόγα μιας λυχνίας συγκόλλησης», (Χρ. Σακελλαροπούλου, σελ. 22, Εκδόσεις Λιβάνη, 2021).

Αναλογιστείτε λίγο πώς λειτουργεί καθημερινά, για εμάς, ο κόσμος των σόσιαλ μίντια. Προσέξτε πώς, στις ώρες που αφιερώνουμε στη διαδικτυακή αυτή απασχόληση –ώρες που δύναται να περιέχουν ανισομεγέθεις ενότητες δουλειάς, ενημέρωσης, ψυχαγωγίας, φλερτ– υπάρχει σίγουρα και ένα «δίλεπτο μίσους». Και θα πρέπει να αισθανόμαστε τυχεροί αν τελικά το δίλεπτο είναι πραγματικά δίλεπτο. Πόσες φορές έχετε συλλάβει τον εαυτό σας να σιχτιρίζει ή να μπαίνει στη διαδικασία να μπλοκάρει ανθρώπους με τους οποίους δεν έχετε ανταλλάξει πότε κουβέντα; Πόσες φορές έχετε νιώσει να σας ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι επειδή εμφανίστηκε κάποιος στα σχόλιά σας ή στα σχόλια κάποιου άσχετου και είπε κάτι εξωφρενικό, ή κάτι που εσείς θεωρείτε εξωφρενικό; Πόσες φορές έχετε τραβήξει σκρίνσοτ από κάποια ανάρτηση ή σχόλιο που μετά αναρτήσατε σε κλειστό γκρουπ ή αποστείλατε σε προσωπικό μήνυμα σε κάποιον ομοϊδεάτη σας με απώτερο σκοπό να επιδοθείτε, εν χορώ, σε ένα δίλεπτο μίσους ή χλεύης;

Πιστεύουμε λοιπόν, αλήθεια, ότι αυτά στα οποία αναφέρεται ο Όργουελ διαδραματίζονται μόνο σε κάποια φανταστική δυστοπία ή σε κάποιο ολοκληρωτικό καθεστώς του παρελθόντος; Δεν έχουμε ακόμη αντιληφθεί ότι το “δίλεπτο” αυτό του μίσους συνιστά πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, εν είδει κοινωνικού σχολιασμού, που λειτουργεί σαν μια δόση εύκολης κάθαρσης για να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε την καθημερινότητα στην οποία η δια ζώσης επαφή εξακολουθεί να επιβάλλει μια έστω προσχηματική αστική ευγένεια;