Καταλαβαίνω πως λόγω των ημερών όλα τριγύρω μάς φαίνονται ένα τσικ πιο άσπρα ή μαύρα, – εντάξει, κάποιοι μίζεροι τα βλέπουμε όλα εντελώς πιο κατράμι αλλά πάει στο διάολο- ενώ δίκιο έχει μόνο ο γαμάτος τυπάς* που υποστηρίζουμε και κανείς άλλος ποτέ των ποτών. Ακόμη, ειδικά τις ημέρες αυτές, οι καλοί άνθρωποι και γενικά οι καλοσύνες πάνε κι έρχονται ολούθενε ενώ πια το “καλό” είναι κάτι πάρα πάρα πολύ σχετικό που διέπει αποκλειστικά κάθε πράξη, ιδέα, πρόθεση ακόμα και σκέψη μόνο των “δικών” μας και με αποκλειστικό λόγο ύπαρξης να δικαιολογήσει από πταισματάκια μέχρι τέρατα, μη σου πω και γκοτζίλες.
Αυτό βέβαια, δημιούργησε δύο προβλήματα. Πρώτον, εμάς από χαλβάδες μάς έκανε βρικόλακες και δεύτερο, τους Άλλους αναγκαστικά πιο Κακούς. Κι αυτές τις μέρες αν κοιτάξεις γύρω σου, παραγέμισε ο τόπος Υπερ-Κακούς. Το πόσο σκατά τα ‘χουμε κάνει με το τί θεωρεί ο καθένας μας καλό και κακό, είναι πλέον ξεκαρδιστικό. Αρκεί να μην έχεις πιτσιρίκια και να πρέπει να το πιάσεις από την αρχή. Ψήσε καφέ.
Κάθε μέρα που λες, συνειδητοποιώ ολοένα και περισσότερο πόσο μέγα πρόβλημα είναι για ένα παιδί να κατανοήσει τον απλούστατο όρο «καλός». Μέχρι χθες, το είχα για κάτι εντελώς απλό και σαφές. Βλέποντας όμως τα παιδιά μου να πασχίζουν να είναι «καλά» και να τα έχουν βρει τόσο μπαστούνια, αναρωτιέμαι πόσο τα καταστρέφουμε από μικρά με τις βλακείες μας. Διότι δεν ζορίζονται λόγω σκανταλιάς, η φρονιμάδα είναι το πιο εύκολο πια να το πετύχει ένα παιδί. Ζορίζονται επειδή τα έχουμε μπερδέψει με την έννοια «καλός», έχουμε ξεχειλώσει το σύμπαν για να χωρέσει μέσα ο κάθε μούργος, έχουμε φτιάξει κόσμους ολόκληρους μέσα στον κόσμο μας και τώρα πια στριμώχνουμε ανενόχλητοι πράγματα ανήκουστα, αρκεί απλά να μας αρέσουν ή έστω να μας βολεύουν.
Τί λες όμως στα μικρά; Όπως κι εγώ, κάθε γονιός φαντάζομαι πως καλείται κάθε μέρα να εξηγήσει τα ανεξήγητα. Διότι εκτός που τους χωρίσαμε τον κόσμο σε μαύρο-άσπρο που εντάξει, το καταλαβαίνω, είναι πιο εύκολο έτσι να τον κατανοήσουν, πήγαμε όμως πρώτα και τον βάψαμε ένα χεράκι ο καθένας μας στα γούστα του. Και ακολούθησε το ποιηματάκι: άσπρο ίσον καλό, μαύρο ίσον κακό. Αυτά εδώ όοοολα άσπρα και αυτά όοολα μαύρα. Τελεία. Τίποτε δεν γλιτώνει. Άπαξ και σε χώσουν στο μαύρο, μένεις εκεί ισόβια σαν την κόλαση επί γης.
Κι όλα θα παρέμεναν απλά – λάθος και ηλίθια μα απλά– αν εμείς οι ίδιοι δεν ήμασταν τόσο πολύχρωμοι. Γιατί πάντα με τα παιδιά και τα χρώματα ξέρεις πως την έχεις βαμμένη. Το καλό και το κακό, πολύ γρήγορα θα σε κολλήσουν στον τοίχο διότι σημαίνουν διαφορετικά πράγματα για τον καθένα μας. Διαφορετικά για έναν χριστιανό, για έναν δυτικό, για έναν κοντό, για έναν οποιονδήποτε άλλο τέλος πάντων, εκτός από εσένα. Πόσο μάλλον για ένα παιδί. Ας πούμε, ένα απλό ερώτημα του γιου μου ένα πρωί, έγινε εφιάλτης. “Είναι καλό να τρώμε κρέας;” Παρότι νήπιο, πάσχιζα να βρω πώς να του εξηγήσω ότι για τη μαμά μπορεί να είναι καλό αλλά για τον χορτοφάγο θείο, τζιζ. Για τον παππά πάλι, δεν πειράζει που σφάχτηκε το ζωάκι αρκεί να κοιτάξεις παιδί μου πρώτα το ημερολόγιο μην τύχει και το φας σε μέρα νηστείας. Για τον γιατρό, πάλι παίζει ανάλογα την ειδικότητα. Ο καρδιολόγος θα σε κράξει, ο παιδίατρος θα σου πει μπράβο, ο οδοντίατρος θα ψιλοξινίσει ενώ ο κτηνίατρος θα σε ρωτήσει αν το ζώο που έφαγες είχε εμβολιαστεί. Για την υπόλοιπη κοινωνία παιδάκι μου, εκεί βράστα. Εκεί είναι που δεν βγάζεις άκρη. Βλέπεις, το κρέας ενός ζώου το τρώμε χωρίς τύψεις παρεκτός κι αν ανήκει στα είδη που δεν ακουμπάμε όπως σκύλος, γάτα, καναρίνι ή οτιδήποτε έχουμε βαφτίσει «κατοικίδιο» μα και πάλι, δεν είμαι σίγουρη. Τα μικρά γουρουνάκια ας πούμε, τα τρώμε ή όχι; Κι αν έχουν πολύ γλυκιά φατσούλα και τα φάμε, μετά είμαστε καλοί άνθρωποι ή όχι; Θα σε γελάσω.
Θέλω να πω, μπορεί να φαίνονται χαριτωμένα όλα αυτά, ήταν όμως μια καλή αφορμή ώστε να μπω στον κόπο να εξηγήσω και σε μένα λίγο καλύτερα τον δικό μου, ενήλικο –τρομάρα του- κόσμο με παρόμοια ερωτήματα που θα έπρεπε να απαντήσω όσο πιο αντικειμενικά μπορώ. Με απώτερο σκοπό να καταφέρω να δώσω λίγο τόπο στην οργή και να δικαιολογήσω όσους και όσα μας φρικάρουν αυτόν τον καιρό αλλά δεν. Ας πούμε, ένα ωραίο ερώτημα θα ήταν: “είχαν οι συγκεντρώσεις των δύο “αρχηγών” κόσμο, μαμά”; Τί να σου πω παιδάκι μου, τρεις κι ο κούκος και στις δύο, φωτογραφίες και βίντεο ήταν ξεκάθαρα πως ήταν σκόρπιες παρελάσεις αλλά τελικά οι μισοί πανηγύριζαν τον δικό τους καλό και οι άλλοι μισοί τον άλλον. Ή “ποιός έχασε τελικά στις ευρωεκλογές, μαμά”; Σύμφωνα με τους αριθμούς ο Αλέξης και μάλιστα πανηγυρικά όμως και πάλι, σύμφωνα με απόλυτους αριθμούς, η πλειοψηφία του πληθυσμού μας δεν βγάζει αρχηγό κανέναν από τους δύο.
Όπως και με τα παιδιά μου, νιώθω πως πλέον για κάθε τι, οφείλω να εξηγώ τον κόσμο σε όλους ξανά και ξανά. Οφείλω να εξηγώ, να με εξηγώ, να αραδιάζω τα μαύρα και τα άσπρα μου, να τα συγκρίνω με των άλλων μπας και βρούμε πως στο διάολο θα υπάρξουμε μαζί χωρίς να αλληλοεξοντωθούμε. Να λογοδοτήσουμε για όλα και να ξαναβάλουμε τον κόσμο σε τάξη. Ή μάλλον σε πολλές, πάρα πολλές, πολύχρωμες τάξεις. Αλλά μπα. Κάτι πάλι συμβαίνει κάπου, κάτι μικρό και άσπρο για όλους μέχρι χθες που το ‘χαμε βάψει τρία χέρια ασβέστη και που ξέβαψε απότομα.
Λέμε ψέματα, πλουτίζουμε όπως λάχει, κάνουμε εγκλήματα αν ξέρουμε ότι θα τη γλιτώσουμε, ψηφίζουμε σύμφωνα με την τσέπη και χωρίζουμε αυθαίρετα τον κόσμο σε καλό και κακό. Η κοινωνία δεν έχει ενηλικιωθεί και μάλλον δεν πρόκειται. Ως παιδιά λοιπόν σε έναν ακατανόητο και τρομακτικό κόσμο, οι Άλλοι στέλνονται στο πυρ το εσώτερο για πάντα. Όλοι οι άλλοι, πρωτίστως μέσα μας, γίνονται αναγκαστικά κατάμαυροι. Για πάντα. Γιατί έτσι μας έχουν εξηγήσει τον κόσμο. Μαύρος και άσπρος. Μισείς το μαύρο και ανοίγεις διάπλατα τις αγκάλες σου στο άσπρο. Το ασβεστωμένο. Αρκεί να μην σου ξεβάψει. Που θα ξεβάψει.
Μια που το ‘φερε η κουβέντα, στα παιδιά μου, επέλεξα χοντρικά να ονομάζω «κακό» μόνο ό,τι σε βάζει στη φυλακή και «καλό» ό,τι σε κρατάει έξω από αυτήν. Τελεία. Όλα τα άλλα έχουν πολλές και διάφορες ταμπέλες. Μπορεί να είναι από αστεία, χρήσιμα, περίεργα, ενδιαφέροντα ή ακατανόητα μέχρι και τρομακτικά. Μα ποτέ καλά ή κακά.
* ή μάγκας ή γκόμενος ή ηγέτης – πάει και τελείωσε, κανονικοί άνθρωποι δεν παίρνουν μέρος πια στις εκλογές.
