Το Χάρβαρντ απεφάνθη πως το τοξικό στρες στη μήτρα, ειδικά το στρες της μητέρας που προσπαθεί να τα βγάλει οικονομικά πέρα επιβαρύνει τόσο, όσο και τα ναρκωτικά και το αλκοόλ στην εγκυμοσύνη. Αυτό διότι η μόνιμη και μεγάλη ανησυχία για το εισοδημα, τη δουλειά, το φαγητό ή ακόμη και τη στέγη, αυξάνει τον καρδιακό παλμό και την πίεση, με αποτέλεσμα να απελευθερώνονται ορμόνες στρες στον πλακούντα που περνούν στο έμβρυο και επηρεάζουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Παρότι μόλις εγκρίθηκε επίδομα 2.000 για κάθε νέα γέννα -που μεταξύ μας ναι, είναι κάτι μα ελάχιστο-, είναι λογικό να αναρωτιέται κανείς πόσο αγχωμένα παιδιά γεννήθηκαν μέσα στην κρίση και πόσο δηλαδή περισσότερο από εμάς πρόκειται να ανησυχούν.
Κι ενώ η αυξημένη ανησυχία των περισσοτέρων, είναι από μόνη της παραπάνω από ικανή να εξηγήσει το μεγάλο θυμό, τη μιζέρια, την κούραση και γενικά την έλλειψη κεφιού και τις αλλοπρόσαλλες εικόνες που βλέπεις σε όλα τα πράγματα γύρω σου – όχι, να μου κάνετε τη χάρη, αρνούμαι να βάλω εικόνες από τον χριστουγεννιάτικο στολισμό της Αθήνας – δυστυχώς, δεν μπορεί και δεν θέλει κανείς να κάνει τίποτε για να βρεθεί λύση, καθώς η μόνιμη ανησυχία μέσα μας και ένας εγκέφαλος που κάνει μαραθώνιους όλη μέρα αφήνοντάς μας εξουθενωμένους και κυρίως ξενερωμένους, δεν προβλέπεται να καταλαγιάζει. Αντίθετα, θεωρείται πια κάτι φυσιολογικό και δεδομένο στη σύγχρονη ζωή. Ανησυχώ – ανησυχείς- ανησυχεί.
Η μόνιμη ανησυχία για τα πάντα, αφορά ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού ενώ παρατηρώ γύρω μου πως ολοένα και μεγαλώνει. Μπορεί πάντα έτσι να ήταν, μα ειδικά τώρα, μου μοιάζει λες και όλα συνωμοτούν για να γίνει καθολική νοοτροπία. Αχταρμάς οι ανησυχίες από τα οικονομικά και τα χρέη, μέχρι τις βόμβες της Τουρκίας, την υγεία των παιδιών ή την πορεία των εργοδοτών σου, μέχρι τα πιο μικρά όπως τί ώρα θα σου επιτραπεί να σχολάσεις σήμερα, αν θα βγει ο λεκές από τα καινούργια παπούτσια και αν θα προλάβεις ανοιχτό το σούπερ μάρκετ, οι ανησυχίες δεν τελειώνουν ποτέ. Πολύ δημοφιλής τελευταίως είναι και η οικο-ανησυχία, έτσι σε περίπτωση που ξέφυγε σε κανέναν μας κι αυτή.
Κάποτε, η μόνιμη ανησυχία κρυβόταν κάπως και “επιτρεπόταν” να αφορά λιγότερους ανθρώπους και όχι υπό κανονικές συνθήκες, όπως σε μια καταστροφή ή ακόμη και σε περιόδους λίγο πιο ζόρικες ειδικά για το “ασθενές φύλο” όπως ένας τοκετός ή η εμμηνόπαυση. Έπειτα εμφανίστηκε ο έλλην Ακάλυπτος που έκανε τις νευρώσεις μας ένα τσικ πιο mainstream με αφορμή την τότε τρέλα με το χρηματιστήριο. Ο έλλην γιάπης ήταν μονίμως νευρικός, αεικίνητος και δεν έκανε τίποτε άλλο όλη μέρα από το να κρύβεται από κινδύνους και να ζει τη ζωή του ωσάν πυροσβέστης τρέχοντας να προλάβει να σβήσει τις φωτιές που άναβαν ασταμάτητα. Τα ανήσυχα χνάρια του ακολούθησε η Ελληνίδα Μάνα που σουλουπώθηκε, πήρε ό,τι συσκευές, έγινε Ελληνίδα Μανούλα και με τα σόσιαλ βρήκε πεδίο δόξης λαμπρό -καλή ώρα- καθώς μαζί με τη μπουγάδα, άπλωσε και τις άπειρες ανησυχίες της σε κοινή θέα, μόνο για να ενθαρρύνει ομοιοπαθούσες και μη, να ξεσαλώσουν. Η ανησυχία είναι η πιο κολλητική ασθένεια και επεκτάθηκε τόσο που το “τί κάνεις; -καλά” έγινε εύκολα “τί κάνεις; -τί να κάνω με το τάδε και το δείνα”. Όπου τάδε και δείνα βάλτε μία από τις άπειρες ανησυχίες που μας ταλανίζουν επί χίλια όταν αποκτήσουμε πιτσιρίκια και που τα σοφά ρητά του παρελθόντος τύπου “οι άντρες δεν κλαίνε” και “πονάνε ωρέ τα παλικάρια”, δεν κατάφεραν να κρατήσουν τουλάχιστον το ισχυρό φύλο μακριά από την ομαδική δημόσια Ανησυχία. Οι πιο παλιοί δε, οι λίγο πιο τυχεροί που μεγάλωσαν με ένα τσικ πιο μαζεμένη, ελεγχόμενη και πιο καθωσπρέπει πληροφορία, τα έχουν δει όλα για όλα. Το σόι όταν με παίρνει τηλέφωνο πια, βάζει πάντα την ειδησεογραφία της ημέρας πάνω πάνω στη λίστα με τις μόνιμες μεγάλες ανησυχίες, -με πρώτη κλασικά την Τουρκία για τουλάχιστον την τελευταία διετία-, τί σχολίασαν οι δημοσιογράφοι και τί κατάλαβε ο καθείς ότι μας κρύβουν από το ύφος τους. Τη δεύτερη θέση κερδίζει πάντα η σύνταξη. Και όχι άδικα.
Ο εγκέφαλος άμα μπει στο τριπάκι της ανησυχίας δεν θέλει μετά πολλά. Ένα σπρωξιματάκι και δεν σταματά να τρέχει. Ακόμη και τα καλά νέα είναι πλέον πηγή τρομάρας. Η επιστήμη ανακοινώνει πως είκοσι ολόκληρα χρόνια προστίθενται στο προσδόκιμο ζωής μας και ποιά η πρώτη σκέψη του Ανήσυχου Εγκεφάλου; “Ελπίζω να μην πάθω άνοια ή ελπίζω να μην μου τελειώσουν τα λεφτά πριν πεθάνω”. Αν το σκεφτείς, ακόμη και το κείμενο αυτό, αφορά την ανησυχία για τις ανησυχίες μας. Μύλος.
Ναι, να σοβαρευτώ, η ανησυχία και ο φόβος ως ένα σημείο είναι απαραίτητα στοιχεία για την επιβίωση, την πρόοδο και την προστασία μας, όμως το μέτρο ξεπεράστηκε, κάνουμε σαν να είναι φυσιολογικό τόσο άγχος ενώ έχουμε ήδη καεί μέσα – έξω, εμείς και όπως φάνηκε και η επόμενη γενιά. Και φυτιλιάζουμε κι όσους άλλους ανυποψίαστους έμειναν γιατί δεν παίζει τόσο φόβο να μην τον μοιραστείς, θα σκάσεις – καλή ώρα. Κι έτσι, ενώ όλα τριγύρω κάνουν τα πάντα για να μας ανησυχήσουν όλους, πολύ και για τα πάντα, όταν επιτέλους το καταφέρουν, η λογική πατάει πόδι και σου λέει σταμάτα τώρα γιατί θα πάθει η υγεία σου. Και μετά όλοι μαζί ψάχνουμε τρόπους να πατήσουμε το κουμπί και να γίνει απόλυτη ησυχία ή έστω μεγαλύτερη φασαρία βρε αδελφέ να μην ακούμε τις ανησυχίες μας. Και γίναμε πολύ εφευρετικοί. Διαλογισμός, γιόγκα, ψυχολόγοι, απομόνωση, τεχνοφοβία, σόπιν θέραπι, Χριστούγεννα, μελομακάρονα, σόι.