Πέντε αληθινές ιστορίες, αρχικά οι τέσσερις μικρές.

Γωνία Ηπείρου και Αχαρνών υπάρχει ο «Θωμάς», ψησταριά με τζαμαρία, συνήθως ανοικτή, με λίγα τραπεζάκια έξω. Συχνάζω χρόνια, μου αρέσει να παρατηρώ την κίνηση στη διασταύρωση τρώγοντας, πίνοντας μπύρα. Χοιρινό καλαμάκι ή γύρο συνήθως. Πέρασμα το σταυροδρόμι, όπως όλη η Αχαρνών, ένας δρόμος σε δική του τροχιά. Τρελή λάμπα που προβάλει σε λευκό σεντονάκι νέες εικόνες. Καλοκαίρι ή χειμώνα, αλλοδαποί, μουσουλμάνοι στην πλειοψηφία, γυναίκες, άντρες, μόνοι, συνήθως σε παρέες, περνούν συνεχώς. Άσπρη πουκαμίσα και παντελόνι, χιτζάμ, τσαντόρ, μαντήλα, μπλου τζιν, πέδιλο. Νεύρο, έντονη συνομιλία, τα κινητά εκπέμπουν, πλήρης ένταση, στέλνουν στίγμα και σήμα στον κόσμο. Connected σε αέναη ανάδευση.

Ποτέ δεν πέρασε από το μυαλό μου ότι η συμπεριφορά μου, οι διατροφικές μου συνήθειες, η μπύρα που απολαμβάνω τους προσβάλει. Ποτέ δεν έδειξαν να προβάλλονται, ποτέ δεν έδωσαν σημασία -τί τρώω, πώς είμαι ντυμένος. Ποτέ δεν έδειξαν δυσαρέσκεια για την παρουσία του ψητοπωλείου στο δρόμο τους. Προσπερνούν, στο μυαλό τους έγνοιες, δεκάδες φαντάζομαι και εκατό φαντάζομαι ελπίδες. Αλλά δεν περνούν σαν σκιές, περνούν με νεύρο. Αρκετοί μπαίνουν και παραγγέλνουν, ποτέ δεν νοιάστηκα να δω τί παραγγέλνουν -τώρα που το σκέφτομαι κοτόπουλο υποθέτω. Ποτέ δεν μου άρεσε το καλαμάκι κοτόπουλο.

—–

Μια φίλη δουλεύει νηπιαγωγός. Κάποια από τα νήπια, παιδιά προσφύγων ή μεταναστών -άνευ σημασίας τί. Σημασία έχει ότι τα περισσότερα από αυτά είναι παιδιά μουσουλμάνων. Συνέβη λοιπόν το εξής περιστατικό. Καλοκαίριαζε κι εκείνη χρονιά το Ραμαζάνι έπεφτε με τις ζέστες. Βρέθηκε η μητέρα ενός από κείνα τα μικρά στο νηπιαγωγείο. Μέσα στην κάψα, εξασθενημένη λιποθύμησε. Προφανώς έχασε τις αισθήσεις της από την εξάντληση της νηστείας. Της πρόσφεραν νερό να συνέλθει αλλά αρνήθηκε. Ραμαζάνι, είπε. Δεν μπορούσαν να την πιέσουν να πιει. Είχαν όμως την ευθύνη για ό,τι συνέβαινε στο χώρο του νηπιαγωγείου. Κάλεσαν την αστυνομία αμέσως ν’ αναφέρουν το γεγονός και ασθενοφόρο να την πάρει. Έπραξαν όπως έπρεπε, όπως είχαν υποχρέωση να πράξουν. Χωρίς δράματα. Στην σπάνια περίπτωση που οι γονείς υποχρέωναν το νήπιο στην ημερήσια αποχή της νηστείας και βέβαια θα το υποχρέωναν να πιει νερό. Δίχως δράματα πάλι.

—–

Κάθε βδομάδα, συνήθως Παρασκευή ή Σάββατο, πηγαίνω στον κουρέα, συνήθως στον ίδιο εφόσον τον βρω ανοικτό. Πακιστανός παντρεμένος με τρία παιδιά, η γυναίκα και τα παιδιά ζουν στο Πακιστάν. Έχει να τους δει πάνω από χρόνο από κοντά, τους βλέπει μέσω Skype. Πάντα τον ρωτάω την ώρα που κάθομαι για το κούρεμα, τί κάνουν. Πάντα μου λέει ότι είναι όλοι καλά.

Πριν κάποιες βδομάδες και για δύο συνεχόμενες βδομάδες, άρχισα τις τυπικότητες με το ίδιο σχόλιο, ότι λυπόμουν για αυτό που συνέβη στο Πακιστάν. Αυτό με αφορμή δύο ειδήσεις που είχα διαβάσει. Την πρώτη βδομάδα ήταν η είδηση για τους σχεδόν 1.100 Πακιστανούς (ανάμεσά τους 900 παιδιά) σε μικρή πόλη της χώρας, που αφού άρχισαν να νοσούν ομαδικά αποδείχτηκαν, ύστερα από εξετάσεις, οροθετικοί. Τοπικό ξέσπασμα της επιδημίας και η αιτία του ένας παιδίατρος που επαναχρησιμοποιούσε τις σύριγγες. Ο γιατρός ήταν η φθηνότερη επιλογή στην πόλη, το κόστος επίσκεψης κάτω των 20 λεπτών, εκεί όπου ο μέσος μηνιαίος μισθός δεν υπερβαίνει τα 60 ευρώ. Τη δεύτερη βδομάδα το λυπάμαι μου ήταν για τη φωτιά που ξέσπασε σε τραίνο στο Πακιστάν, ύστερα από έκρηξη φιάλης υγραερίου που χρησιμοποίησαν επιβάτες να μαγειρέψουν. Σκοτώθηκαν τουλάχιστον 74 άτομα, άλλοι κάηκαν, άλλοι πηδώντας έξω από τα κινούμενα φλεγόμενα βαγόνια.

Και στις δύο περιπτώσεις με διαβεβαίωσε ότι η οικογένεια του ήταν μια χαρά. Με ευχαρίστησε που τον ρώτησα και στη συνέχεια με ευχαρίστησε σαν τον πλήρωσα τα πέντε ευρώ για το κούρεμα.

—–

Πρόσφατα, καθ’ οδόν προς το αεροδρόμιο, κάθισα δίπλα σε κάποιον, γύρω στα 40. Πιάσαμε κουβέντα. Παντρεμένος με Γεωργιανή έχει τρία παιδάκια. Η οικογένεια του ζει μαζί με τη μητέρα του σε επαρχιακή πόλη. Γεννημένος στο Βέλγιο από γονείς Έλληνες μετανάστες στα ορυχεία λιγνίτη, είναι τρία χρόνια που άφησε την Ελλάδα για την Ολλανδία. Δουλεύει νταλικέρης, που είναι η δουλειά του, ο μισθός πάνω από 4.000 ευρώ το μήνα. Τα στέλνει όλα στη γυναίκα του, στις κόρες του και στη μάνα του (η τελευταία συμπληρώνει το οικογενειακό εισόδημα με ιδιαίτερα γαλλικών). Αυτός δεν ξοδεύει, κοιμάται μέσα στην νταλίκα και πλένεται στις εγκαταστάσεις της εταιρείας ή στους σταθμούς σαν ταξιδεύει – από Νορβηγία ως κάτω, Ισπανία και Ιταλία. Έχει οργανωθεί στην νταλίκα, έχει τηλεόραση και καλό πακέτο κινητής τηλεφωνίας, με δεδομένα. Αγαπημένη του διαδρομή το ταξίδι για το βορρά, Σουηδία, Νορβηγία, αν και η οδήγηση στο χιόνι θέλει προσοχή και το μπελά των αλυσίδων. Αν και σαν το ελληνικό τοπίο κανένα. Ο χειρότερος εχθρός του νταλικέρη είναι η νύστα και η ακινησία που τρώει το κορμί. Όταν δεν δουλεύει κινείται και γυμνάζεται.

Αγαπά τη δουλειά του γιατί αγαπά τα παιδιά του. Σαν τη ζωή στην Ελλάδα πουθενά, επιστρέφει μια φορά το χρόνο, φθινόπωρο, το καλοκαίρι εποχή αιχμής για τη μεταφορά τροφίμων. Δεν μπορεί να φανταστεί τα παιδιά του να μεγαλώνουν εκτός Ελλάδας. Αλλά η Ελλάδα τον άφησε άνεργο, παραλίγο να πεινάσει αυτός και η οικογένειά του. Δεν πιστεύει ότι η κατάσταση καλυτερεύει. Τουλάχιστον στον τομέα της νταλίκας. Τώρα πλέον του ζητούν φίλοι δανεικά, εδώ στην Ελλάδα ακόμα δεν τα βγάζουν πέρα. Σκέφτεται να κάνει αυτή τη δουλειά για άλλα δεκαπέντε χρόνια και μετά τέρμα. Για την ώρα το Messenger. Είναι τυχερός, τον εκτιμάει και τον αγαπά το αφεντικό του, ο Ολλανδός, που είναι καλός άνθρωπος και του έκανε καλό συμβόλαιο. Καλοί και οι συνάδελφοί του. Στα ρεπό του πηγαίνει σε καμμιά ελληνική ταβέρνα.

Πριν αποχαιρετιστούμε με ρώτησε αν υπάρχουν Lays με γεύση τζατζίκι ν’ αγοράσει από το αεροδρόμιο, είχε ζητήσει το αφεντικό. Δεν είχα ιδέα, σιχαίνομαι τα Lays.

—–

Η πέμπτη ιστορία, είναι η μεγάλη. Ο θεός Ράμα γεννήθηκε στην περιοχή της Αγιόντια στη βορειοανατολική Ινδία. Από βασιλική οικογένεια αλλά στη ζωή του έμαθε στην εξορία και στη φτώχεια. Η Αγιόντια είναι από τις ιερότερες τοποθεσίες για τους Ινδουιστές. Το Δεκέμβρη του 1992 εξαγριωμένος όχλος 150.000 Ινδουιστών κατέστρεψε το τζαμί Μπάμπρι στην Αγιόντια, στη θέση που γεννήθηκε ο Ράμα. Ακολούθησαν αιματηρές ταραχές, από τις πλέον βίαιες στην ιστορία της ανεξάρτητης Ινδίας, όπου σκοτώθηκαν τουλάχιστον 2.000 άνθρωποι. Την περασμένη βδομάδα το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας αποφάσισε ότι οι Ινδουιστές μπορούν να χτίσουν δικό τους ναό στη θέση που ήταν χτισμένο το μουσουλμανικό τέμενος. Η ετυμηγορία έδωσε το πράσινο φως, κάτι που ζητούσε και το εθνικιστικό ινδουιστικό κόμμα του του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι, η πολιτική του οποίου σπρώχνει ολοένα την Ινδία μακριά από την ανεξιθρησκεία ενός κοσμικού κράτος. Η μισαλλοδοξία ριζώνει παντού, ακόμα και στην ινδική χίντουτβα ποπ μουσική που επιδεικνύει συχνότερα εθνικιστικούς τόνους, με αναφορές στους Μουσουλμάνους, στους τρομοκράτες, στον εθνικό κίνδυνο.

—–

Για μια άλλη μια φορά συζήτηση ομφαλοσκόπηση, χρησιμοποιώντας τους πρόσφυγες ως αφορμή για να δείξουμε το μίσος ο ένας για τον άλλο και το πόσο λατρεύουμε τους εαυτούς μας. Η ανθρωπιά μας και η φιλοπατρία μας εκπέμπονται σε ψηλές συχνότητες που τρυπάνε το κρανίο. Για μια άλλη φορά η κακοψυχία, που πάντα υπάρχει. Και για πρώτη φορά η ανοησία για ποινικοποίησή της.

Και συνεχώς στο δημόσιο διάλογο, η συστηματική απαξίωση των γενεσιουργών αιτιών της προσφυγιάς και της μετανάστευσης. Η καθοδηγούμενη ανάδειξή τους σε ζήτημα ταυτότητας που επιβαρύνει τις χώρες υποδοχής. Η εθελοτυφλία στο γεγονός ότι το προσφυγικό είναι από τα σημαντικότερα παγκόσμια προβλήματα με τεράστιες πιέσεις στις χώρες υποδοχής. Το άτοπο να το βλέπουμε σαν παραμυθάκι μάχης μεταξύ καλών και κακών.

Χθες ήταν οι Ροχίνγκια στη Μιανμάρ της νομπελίστριας και ακτιβίστριας Αούνγκ Σαν Σου Κι. Αύριο ίσως οι Μουσουλμάνοι του strongman Μόντι.