Με ευκαιρία το τραγικό γεγονός της εν ψυχρώ δολοφονίας 17 ανθρώπων στις ΗΠΑ, η εφημερίδα Νew York Times γράφει ότι οι ΗΠΑ «είναι η πιο επικίνδυνη από τις πλούσιες χώρες για να γεννηθεί ένα παιδί». Κι όμως το ποσοστό των πολιτών που πιστεύει αυτό που λέει ο τίτλος δεν είναι ευκαταφρόνητο.
Ας ξεκινήσουμε από το Θεό. Οι ΗΠΑ είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη πανσπερμία θρησκειών και δογμάτων, με κυρίαρχα φυσικά τα ιουδαϊκο -χριστιανικά. Αυτοί που δημιούργησαν τις ΗΠΑ (the founding fathers) πίστευαν στην ανεξιθρησκεία και το διαχωρισμό κοσμικής και εκκλησιαστικής πραγματικότητας. Μερικοί μάλιστα, π.χ. Τζέφαρσον, Πέιν και άλλοι ήταν αγνωστικιστές ή ακόμη και άθεοι. Η σύντηξη κοσμικής και θρησκευτικής πραγματικότητας άρχισε να επιχειρείται τα χρόνια του Ρήγκαν που για να εκλεγεί ένωσε δυο κομμάτια στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα, τους οικονομικά με τους κοινωνικά συντηρητικούς.
Για τη νομοθεσία σχετικά με τα όπλα, κανείς αμερικανός Πρόεδρος δεν προσπάθησε όσο ο Ομπάμα να φέρει μια τάξη στα πράγματα, να μην μπορεί ο καθένας να αγοράζει όπλα, και μάλιστα αυτόματα για πραγματικό πόλεμο κι όχι για σπορ, όπως το «λόμπυ των όπλων» διακηρύσσει, χωρίς κανένα περιορισμό, από τον ενεχυροδανειστή της γειτονιάς του. Το λόμπυ είναι πανίσχυρο κι αυτό είναι δεδομένο μια και τα όπλα είναι στην κορυφή των εξαγωγών των ΗΠΑ.
Το λόμπυ αυτό έχει τα εξής επιχειρήματα:
1. Η δεύτερη τροπολογία (second amendment) στο Σύνταγμα των ΗΠΑ που ψηφίστηκε το 1791 (το Σύνταγμα αυτό καθ΄ εαυτό ψηφίστηκε το 1787 και παρέμεινε το ίδιο μέχρι σήμερα, με μοναδική εξαίρεση 27 τροπολογίες που ψηφίστηκαν σε διάφορες περιόδους, μια και το αρχικό κείμενο γράφτηκε τον 18ο αιώνα και η κοινωνία έχει αλλάξει από τότε) καθιερώνει το δικαίωμα των πολιτών να οπλοφορούν (to bear arms)
2. “ Τα όπλα δεν σκοτώνουν, οι άνθρωποι σκοτώνουν»
3. Οι πολίτες επιτρέπεται να έχουν όπλα για σπορ και αναψυχή (σκοποβολή, κυνήγι).
Σχετικά με το πρώτο επιχείρημα, η δεύτερη τροπολογία καθιερώνει το δικαίωμα οπλοφορίας των πολιτών εφόσον ανήκουν στην εθνοφρουρά (organized militia). To δεύτερο κομμάτι της τροπολογίας που αφορά την εθνοφρουρά, σκόπιμα, παραλείπεται.
Σχετικά με το δεύτερο, δεν χρειάζονται σχόλια. Οι άνθρωποι σκοτώνουν χρησιμοποιώντας όπλα.
Σχετικά με ένα αυτόματο πολυβόλο όπλο, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τι αναψυχή μπορεί να συνοδεύει την χρήση του.
Όσο για το ψυχικό σθένος, θυμάμαι όταν πρωτοπήγα στις ΗΠΑ στα μέσα της δεκαετίας του 70, γινότανε στο Κογκρέσο εξέταση κάποιων κοινωνικών παροχών που άφησε πίσω του ο κατά τα άλλα αντιδραστικός στην εξωτερική πολιτική Λύντον Τζόνσον. Αυτός ο δυϊσμός είναι ένα από τα παράδοξα των ΗΠΑ. Ο Τζόνσον πυρπόλησε με μανία το Βόρειο Βιετνάμ («στο Βιετνάμ τους κάψανε το ρύζι») αλλά συγχρόνως πέρναγε στο Κογκρέσο την πιο προοδευτική νομοθεσία που γνώρισαν οι ΗΠΑ από τα χρόνια του Φραγκλίνου Ρούσβελτ που έσωσε τις ΗΠΑ από το μεγάλο κράχ του 30 και τις έβαλε στον πόλεμο ενάντια στους ναζί με συμμάχους τον Τσέρτσιλ και τον Στάλιν. Σε μια τέτοια συνεδρίαση του Κογκρέσου, που εξέταζαν τις μαρτυρίες πολιτών σχετικά με κάποιες κοινωνικές παροχές, ένας γερουσιαστής από τον αμερικάνικο νότο «έκανε κήρυγμα» σε ένα Αφροαμερικανό ότι «στη χώρα μας έχουμε ψυχικό σθένος, δένουμε τα κορδόνια από τις μπότες, σηκωνόμαστε και δημιουργούμε». Του έριξε μια ματιά ο Αφροαμερικανός και ανταπάντησε με πικρή ειρωνεία «και που βρίσκει κανείς το ψυχικό σθένος, αν δεν έχει μπότες;».