• • •
• • •
Vera J. Frantzh | 06.07.2017
Panos Dodis | 05.07.2017
Georgia Drakaki | 05.07.2017
Nicolas Androulakis | 05.07.2017
Οι κανόνες του παιχνιδιού
ΤheGreekCLOUD | 30.08.2015 | 01:50
 
«Όλοι μας έχουμε ξεγελαστεί, εξαπατηθεί, μας έχουν συμπεριφερθεί σαν να είμασταν ασήμαντοι.
Είχα την καλή τύχη να έχω διδαχτεί πώς να ξεχωρίζω την απάτη όταν ήμουν νέος.
Στην ταινία La Regle du Jeu, έδειξα στο κοινό αυτά που ήξερα.
Αλλά αυτό είναι κάτι που δεν αρέσει στον κόσμο· η αλήθεια τους φέρνει δυσφορία».
― Jean Renoir, «Ma Vie et Mes Films» (1974)
 
 
 
Στην πραγματική ζωή, ο μόνος σκοπός του παιχνιδιού της πολιτικής είναι η εξουσία ― η κατάκτηση και η διατήρησή της. Με κάθε τρόπο. Ο τρόπος που επιτυγχάνεται αυτός ο σκοπός είναι, ουσιαστικά, η απάτη. Οι κανόνες αλλάζουν μονάχα, και ο μέγεθος της απάτης.
 
Το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητάς μας βασίζεται σε μια παραδοχή άγραφων κανόνων για το πώς λειτουργούν τα πράγματα και οι άνθρωποι, και το τι επιτρέπεται. Θεωρούμε ότι οι κανόνες αυτοί είναι ευρύτατα αποδεκτοί, και πέφτουμε διαρκώς από τα σύννεφα όποτε κάποιος δεν τους τηρήσει ή προσπαθήσει να τους αλλάξει (συνήθως με τη βία). Υπάρχουν βέβαια γραπτοί κανόνες που λέγονται νόμοι, αλλά είναι και διαρκώς μεταβαλλόμενοι και τροποποιούμενοι, και διατυπωμένοι έτσι ώστε η ερμηνεία και η εφορμογή τους να εξυπηρετεί τους εκάστοτε κρατούντες.
 
Οι πρώτες κυβερνήσεις του Κωνσταντίνου Καραμανλή μετά ο 1974 προσπάθησαν να βάλουν μια τάξη στους κανόνες και τους νόμους, που είχαν ουσιαστικά καταργηθεί στη διάρκεια του εμφυλίου και της δικτατορίας, και στην εφαρμογή τους. Ήταν ίσως η πρώτη φορά στον εικοστό αιώνα που έγινε τόσο συνειδητή προσπάθεια για την μετάβαση του κράτους σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο και προοπτική, αυτή της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (μετέπειτα Ευρωπαϊκής Ένωσης). Το ρητό του Καραμανλή «Ανήκομεν εις την Δύσιν» μπορεί να ακούγεται σήμερα γραφικό και παρωχημένο, όμως τότε το θέμα ακόμα ήταν ζωντανό, και ο πρώτος (και μοναδικός) Μακεδόνας πρωθυπουργός ήξερε καλά τι σημαίνει πολυπολιτισμός, τι Ανατολή και Δύση, και τι Βαλκάνια.
 
Μετά, επιστρέψαμε στα καθιερωμένα: αποκτήσαμε ξανά Μωραΐτη πρωθυπουργό, και μάλιστα αμερικανοθρεμμένο. Ο Ανδρέας Παπανδρέου περιβλήθηκε το μανδύα του σοσιαλισμού και βάλθηκε να αποδομήσει τις βασικές αρχές και δομές του κράτους με σκοπό την επανεκλογή του. Και τα κατάφερε, επανειλημμένα. Για πολλούς ήταν σαγηνευτικός απατεώνας, και μέρος της γοητείας του ήταν ότι αυτός και οι κυβερνήσεις του έκαναν πράγματα απαγορευμένα ως τότε: άλλαξαν τα δεδομένα στο τι επιτρέπεται και τι όχι στην άσκηση της πολιτικής. Άλλαξαν τους κανόνες του παιχνιδιού, κι εμείς παρακολουθούσαμε εκστατικοί και κεχηνότες. Και ψηφίζαμε.
 
Εφ’ όσον είχε παγιωθεί η ανοχή των φηφοφόρων, όλες οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν συνέχισαν αυτή την πρακτική της διεύρυνσης των ορίων του επιτρεπτού, και της κραυγαλέα ιδιοτελούς ερμηνείας των κανόνων. Σε κάθε κυβέρνηση μάλιστα υπήρχε ο ιδεολογικός φωστήρας (συνήθως νομικός) που έδινε τον τόνο και συχνά υπαγόρευε το γράμμα. Όχι, δεν ήταν ο εκάστοτε πρωθυπουργός.
 
Η «Πρώτη φορά Αριστερά» κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, συνεχίζοντας αυτήν ακριβώς την πρακτική, κατάφερε (μεταξύ άλλων πολλών) μέσα σε έξι μήνες να απομυθοποιήσει την μετεμφυλιακή και μεταπολιτευτική Αριστερά. Μέσα από τα απερίγραπτα πρόσωπα και τις στρεβλές πρακτικές της, και την παραδοσιακή πολιτικάντικη διγλωσσία και ρητορεία της, διέλυσε οποιοδήποτε ηθικό πλεονέκτημα μπορούσε να διεκδικήσει και μας προσγείωσε εν έτει 2015 στην πραγματικότητα: η ελληνική Αριστερά δεν είναι ούτε καλύτερη ούτε χειρότερη από την ελληνική Δεξιά. Και θα ήταν λάθος να περιμένουμε κάτι περισσότερο ή διαφορετικό. Απλώς τη Δεξιά την είχαμε γνωρίσει στο πετσί μας τα τελευταία εξήντα χρόνια, και τώρα μάθαμε και τη σύγχρονη αριστερή εκδοχή της κοινωνίας μας. 
 
Και τώρα, ψηφίζουμε.