Πάνος Θεοδωρίδης: H λαμπρίτσα

Λαμπρίτσα, το γένος Ράπτη η Κόφτη, παντρεύτηκε κάποιον Φλαμούρη Ιωάννου, μετέπειτα Πρόεδρο των ΗΠΑ, λέγοντας στο τέλος πως «ένας πολιτικός πρέπει να είναι κοιλάρφανος και να μείνει μπακούρι»

(Lady Bird Taylor, married Lyndon Johnson, then quoted “Every politician should have been born an orphan and remain a bachelor”)

Άντε μου τώρα, να πλέξω συνειρμό και ρακοράκια.

Λαμπρίτσα ή Πασχαλιά και Πασχαλιτσα, επτάστικτο κολεόπτερο που μασουλάει αφίδες. Ψιλοπετάει. Στα κόκκινα ντυμένη, ασφαλές δείγμα για τους εχθρούς της πως δεν τρώγεται χωρις ντράβαλα. Αμα την πιάσεις τρυφερά και δεν γουστάρει, αφήνει ένα σκατί κολλώδες έκκριμα. Την αναφέρω σε δυό εφηβικά ποιήματα, χαμένα. Θυμάμαι καλύτερα το ένα:

Χωρις φτερά ♀ η πασχαλιά

Σβήνει το φως ♂ στα δόντια της

Δε μου μιλά ♀ γιατί πονά

Είναι μια λύπη ♂ στη μοναξιά

Κάποτε θα ΄ρθουνε ♠ οι αστραπές

Γεμάτες χώμα ♣ και φιλιά-

Θα ξανάρθουν μ΄ένα άνθος ♥ άσπρο

Και πράσινα μεγάλα ♦ κλαδιά

Το έγραψα πάνω στη μελωδία του ♫ autumn leaves,♫ στην εκτέλεση του Νάτκην Γκώουλ. Μετά είκοσιν έτη, στη Θάσο για την Πρωτομαγιά, ψαρέψαμε, βολτάραμε στα λιόφυτα λιβάδια και από το ράδιο μάθαμε για το Τσερνόμπιλ. Ουδεμία ανησυχία, μας έλεγαν, είναι μακριά, καίσιο και έτσι.

Επιστρέφοντας Σαλονίκη, πέρασα να δω τη μάνα μου και με έβγαλε στο μπαλκόνι, στη στάνταρ θέση, να με κεράσει καφέ, να μιλησουμε, κοιτάζοντας μια φλιδα θαλάσσης και υπο τα στριγγά γκάζια των οχημάτων στα φανάρια, Μπότσαρη και Βασιλίσσης Όλγας.

Αλλά το τοπίο ήταν κόκκινο, κρεμεζί στο μπαλκόνι και με αποικίες καρμίνιο και σκατί στην άσφαλτο ΄σαπέρα. Ηταν πλοχμοί από πασχαλίτσες, χιλιάδες χιλιάδων. Καμιά τους στις μολόχες και στα άλλα γλαστρικά. Όπου τσιμέντο, πλακόστρωση και άσφαλτος, αυτές εκεί.

Τότε μου ήρθε η φλασιά, πως θεία και ιεροπρεπής η Φύσις εστιν, και προνόησε να σταλούν οι Κοξινέλες στα υγρά μπετά, διότι το καίσιο θα τες σκότωνε. Όσες φορές κι αν το΄γραψα μετέπειτα, καμία αντίδραση, κανένα σχόλιο.

Κατέληξα πως ήταν άσχετο επεισόδιο, και απλώς στις «Νεφέλες» του καλοκαιριού, με τον Τζιμάκο, μαζί με τον Ακκοκαλίδη που τον ντύσαμε Μαραντόνα με αφάνα να ρίχνει τη μπάλα στο κοινό, πάνω στις κόντρες με τον Ζάικο, εμφανίστηκε Χατζηγώγας ντυμένος ιπιστήμων με ένα μαραφέτι, μας μετρούσε τάχα όλους και εκφωνούσε πόσα μπεκερέλ είχει φορτωθεί ο καθένας μας. Στο τέλος, αποχωρούσε εν εξάλλω, κραυγάζοντας «μπάτσοι, γουρούνια, δο-λο-φόνοι» και το χάχανο σκορπίζονταν κυματιστό, σαν πασχαλιτσες σε μεγάλα σμήνη.

Μόλις προψέ σκεφτηκα πως δεν ήτουνε οι πασχαλιές που εφοβούντο, αλλά μάλλον οι αφίδες, μελίγκρες και έτσι , πειράχτηκαν από τα μπεκερέλ και είτε χάθηκαν είτε κατέφυγαν στο τσιμέντο στα πλακάκια.

Επομένως, άλλαξε το γνωμικό: η φύσις δεν προνοεί μηδέ φιλοσοφεί. Δεν έχουμε τέτοιον κόφτη τα έμβια. Η λιμοκτονία γεννάει την ομαδική κίνηση, κι ας γίνεται αυτοκτονία. Ένας Οφθαλμός είναι η φύση, Φρίκης και όχι Δίκης, πανθορών.

Άλλου του’ρχεται να κανει γιούργια στον ταβά με τα κουλούρια, άλλος Κορέα τράβηξε κι έφτασε Αστραλία και οι πασχαλιές νόμισαν πως κινώντας για Κύθηρα και Ιθάκη, θα΄βρισκαν αφίδες να χορτάσουνε.

Αναδεύοντας αυτά, θυμήθηκα το δεύτερο τραγούδι. Δεν έχω μυαλό-μια μπουγιαμπέσα είναι:

Πασχαλιά, τι ωραία που είναι τα μαλλιά σου

Πασχαλιά, τι ωραία που είναι η ματιά σου

Περιβόλια μου θυμίζεις μέσα σε μαύρα βουνά

Έτσι καθώς στέκεσαι στο γαλαζιο γυαλί

Περιβόλια με πεσμένα φύλλα και μ΄αγκάθια

Θάμνους δίχως όνομα και πρωτομαγιες παιδιών

Aυτά συνάρμοσα για τη λαμπρίτσα, και ,δεδομένων των συνθηκών, καλά είναι.