Aσυναίσθητα σφίγγω τη γροθιά μου, έτοιμη για ένα πετυχημένο κροσέ ενώ περνάνε στο γρήγορο από το μυαλό μου πολλά σαγόνια που θα το άξιζαν. Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα, χαλαρώνω τη γροθιά, η ιστορία έχει ενδιαφέρον στην οθόνη. Ρυθμός, τζαζ, τεχνική και δύναμη, νοκ άουτ και συναδελφικό αγκάλιασμα στο τέλος- μποξ. Καμπανάκι για τον επόμενο γύρο.

 

Το Boxer, ντοκιμαντέρ του Γιώργου Παντελεάκη σε βάζει στο ρινγκ της ελληνικής πυγμαχίας. Ακολουθώ τη δράση. Η ιστορία ξετυλίγεται μέσα από την πορεία του πρωταθλητή Γιώργου Ιωαννίδη, την αγάπη του για το μποξ, τους ανθρώπους του, τις σχέσεις που δημιουργιούνται, τους παλιούς προπονητές, τους νέους μποξέρ, καθένας από αυτούς με τη δική του «γροθιά». Αφηγήσεις που ‘χορεύουν’ κι αυτές στο ρινγκ, πυγμάχοι που κάνουν πίσω να για αποφύγουν το χτύπημα και επιστρέφουν να ανταποδώσουν με ντιρέκτ.

 

Έχω την αίσθηση πως ο Παντελεάκης είναι μέσα στο παιχνίδι ο ίδιος (εμβόλιμα ο Αντώνης Πανούτσος σαν παλιός διαιτητής το εξηγεί τους κανόνες) αναλύοντας τις αλήθειες του… Μια συγγνώμη που ο παλιός μποξέρ νοιώθει ότι χρωστάει ακόμη μετά από χρόνια στον αντίπαλο του για ένα χτύπημα που δεν θα ήθελε να είχε κάνει, το δέος στα μάτια των μαθητών που η καθηγήτρια των μαθηματικών παίζει μποξ, τις ατέλειωτες ώρες της μοναχικής προπόνησης που δεν υπόσχονται δόξα. Είναι σκληρό το μποξ; Είναι σκληρό αλλά όχι από τα χτυπήματά του.

 

Ο Ιωαννίδης που ζωγραφίζει και σκιτσάρει εξαιρετικά (σκεφτόταν σοβαρά την Καλών Τεχνών πριν ξεκινήσει στη Γυμναστική Ακαδημία) δίνει κι άλλες διαστάσεις στο τετράγωνο του ρινγκ, στο κινηματογραφικό «νουάρ» που δημιουργεί ο σκηνοθέτης. Το μποξ, έχει να κάνει με το παρόν, με τη στιγμή, με όσα συμβαίνουν τώρα – και ο μποξέρ ζει μαζί του για πάντα. Κάνω, έτσι, φλας-μπακ, παλιά που με τον πατέρα μου, παρακολουθούσαμε αγώνες για το Κύπελλο Ακρόπολις στο Παναθηναϊκό Στάδιο και μετά, για να βγούμε πίσω στην οδό Αρχιμήδους -μέναμε πλατεία Βαρνάβα τότε- μπαίναμε στη σήραγγα και έβλεπα τα πρόσωπα των πυγμάχων από κοντά, πίστεψέ με, μερικές φορές δεν ήθελες καθόλου να κοιτάξεις.

 

Και μερικές φορές, πάλι, θέλεις να κοιτάξεις από όσο πιο κοντά γίνεται, να σταθείς face to face με τον πυγμάχο - Στις Ιστορίες του Μποξ (εκδόσεις Άγρα, μετάφραση Ανδρέας Αποστολίδης) ο Τζακ Λόντον γράφει με πάθος και λεπτομέρειες – μια «μποξ» λογοτεχνία με τις δικές δυνατές αξίες. Εφημερίδες της εποχής μάλιστα αναθέτουν στον συγγραφέα να παρακολουθήσει αγώνες, να γράψει σε συνέχειες για τους πυγμάχους, καλύπτοντας μάλιστα κι εκείνη την περίφημη «Μάχη του Αιώνα», Τζακ Τζόνσον εναντίον Τζέιμς Τζέφρις τον Ιούλιο του 1910 στο Ρίνο της Νεβάδα.

 

Ναι, πέφτει ξύλο. Στην Θεσσαλονίκη αυτές τις μέρες (στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ), έπεσαν πολλές γροθιές, όχι αστεία. Κι άλλες ταινίες. Είδα το Οι δοκιμασίες του Μοχάμεντ Αλί του Μπιλ Σίγκελ, με θέμα όχι τόσο τους αγώνες του θρύλου Μοχάμεντ Αλί μέσα στο ρινγκ, αλλά τις πνευματικές, πολιτικές, αναζητήσεις του και την προσωπικότητά του έτσι όπως μέσα στα χρόνια και από τις εμπειρίες διαμορφώθηκε- και για τον Μοχάμεντ Αλί όσες ταινίες κι αν γίνονταν πάντα θα είχες κάτι να πεις, όπως για τον Έλβις και για το Κιθ Ρίτσαρντς. Ήταν ακόμη μια μποξ-ική ταινία στα ντοκιμαντέρ, το Relentless του Δημήτρη Στατήρη που αφηγείται τη ζωή του Ιταλού μποξέρ Τζάκομπε Φραγκομένι, και άλλη μία, το Κίνα Βαρέων Βαρών του Κινέζου Γιουνγκ Τσανγκ, όπου ένας επαγγελματίας προπονητής συγκεντρώνει γύρω του και προπονεί φτωχά παιδιά και τα μεταμορφώνει σε πρωταθλητές. Υπάρχει θέμα. Και ένα πείσμα, ακόμη και αυτή τη στιγμή που μας έχουν ρίξει κανονικά στα σκοινιά και μας χτυπάνε άγρια.

 

Εδώ κολλάει και η θρυλική ατάκα του Τζέικ Λαμότα (ή Ρόμπερτ ΝτεΝίρο στο Raging Bull) την ώρα που ο Σούγκαρ Ρέι Ρόμπινσον με σκληρά, συνεχόμενα χτυπήματα τον στέλνει σχεδόν στον άλλο κόσμο και παίρνει τη νίκη. Και όμως…. “You never got me down Ray” του ψιθυρίζει ο Λαμότα, όρθιος ακόμη στα πόδια του.