05.07.2017
03.07.2017
03.07.2017
03.07.2017
02.07.2017
01.07.2017
01.07.2017
30.06.2017
30.06.2017
30.06.2017
29.06.2017
29.06.2017
• • •
• • •
Vera J. Frantzh | 06.07.2017
•
Αλέξανδρος Σύρρος | 05.07.2017
•
Panos Dodis | 05.07.2017
•
Georgia Drakaki | 05.07.2017
•
Nicolas Androulakis | 05.07.2017
•
Δεν χρειάζεται να το δείχνει.
Η δική μου Δεξιά
Εδώ και περίπου εφτά χρόνια διαβάζουμε κάθε τόσο κείμενα καλλιτεχνών και ανθρώπων του ευρύτερου πνευματικού χώρου που επαναπροσδιορίζουν τι είναι Αριστερά ή που ορίζουν ποια είναι η δική τους Αριστερά. Αυτές οι δοκιμές στην πολιτική ορολογία είναι καλοδεχούμενες (μόνον οι μολυσματικές ασθένειες και οι φασίστες δεν είναι) αλλά και ενδιαφέρουσες, ιδίως για τους φίλους και θιασώτες του έργου ή της περσόνας που τις διατυπώνει. Αφηνουν όμως ένα χαίνον κενό, ένα χάσμα: δοκιμές επαναπροσδιορισμού της Δεξιάς.
Κάποιοι αναγνώστες ήδη κουμπώνονται (χωρίς να υπονοώ ότι πριν ήταν ακομβίωτοι): μα η Δεξιά; Αυτή που ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει; Αυτή που μας χάρισε Εμφύλιο, Χούντα, Άδωνι; Αν όχι αδιανόητο σίγουρα ελαφρώς μπανάλ: πώς να μιλήσει κανείς για τη δική του Δεξιά και για το τι σημαίνει γι' αυτόν η Δεξιά; Κακό πράμα η Δεξιά.
Κι όμως. Αν απορρίψουμε την προκατάληψη και γίνουμε πιο διαισθητικοί, πιο ενσυναισθητικοί, πιο ανοιχτοί, τότε θα νιώσουμε τη Δεξιά και την ομορφιά της. Θα μπορέσουμε να ταυτιστούμε με το τι σημαίνει να είσαι ωραίος Δεξιός και σοβαρός. Όπως δεν πρέπει να θεωρούμε σώνει και καλά τους αριστερούς αιθεροβάμονες και υπεραισιόδοξους ουτοπιστές (άλλωστε υπήρχε και ο Λεωνίδας ο Κύρκος, που έκρυβε την αγάπη του για την Έσεζδ) έτσι δεν είναι ανάγκη να ταυτίζουμε τον δεξιό τον άνθρωπο με σκληρότητα, αναλγησία και κυνισμό. Οι γερμανομαθείς δεν πρέπει να σκεφτόμαστε το δυσφημιστικό Rechts όταν ακούμε "Δεξιά", μπορούμε να το πάμε α λα γαλλικά με το Droite, που φέρει κάτι από χρηστή κομψότητα (και εδώ δυστυχώς η αγγλική γλώσσα είναι για πέταμα, με τη συνθηματολογική της ευθυτητα).
Τολμώ κι εγώ λοιπόν να μιλήσω για τη Δεξιά που θέλω. Μπορεί να μην είμαι καλλιτέχνης αλλά ως εγγράμματος και μπλογκάς ανήκω στον ευρύτερο πνευματικό χώρο: ως εγγράμματος είμαι μέλος ενός πληθυσμού που συρρικνώνεται, ως μπλογκάς σε έναν χώρο που μας έχει δώσει από φω δημοσιογράφους μέχρι στελέχη μουρούτικων, τσουρούτικων και άλλων επικοινωνιακών επιτελείων.
Η Δεξιά που θέλω, λοιπόν.
Θέλω μια Δεξιά που να εμπιστεύεται τους θεσμούς. Θέλω να τους τιμά και να τους σέβεται και να καταφεύγει σε αυτούς και μόνο σε αυτούς ει δυνατόν. Θέλω η Δεξιά να μη λησμονεί ότι οι θεσμοί είναι φτιαγμένοι από την ίδια, με την ίδια και για την ίδια, άρα ότι της επιτρέπουν είτε να κυβερνά είτε να μην υφίσταται συνέπειες όταν σφάλλει ή, ο μη γένοιτο, λαθροχειρεί. Αντίθετα με τους οψιμαθείς πασόκους, η Δεξιά οφείλει να γνωρίζει ότι οι θεσμοί δεν την περιορίζουν και συνεπώς δεν έχει καμμιά ανάγκη να τους καταστρατηγεί: οι θεσμοί αποτελούν έκφραση της βούλησής της -- αν και οφείλει πάντοτε να τους παρουσιάζει ως προϊόν εχέφρονος συμβιβασμού ή και συναίνεσης. Μπορεί η Δεξιά αν θέλει να επικαλείται την κρισιμότητα των στιγμών ή την ανάγκη για εθνική ενότητα (αναλόγως), αρκεί να μη λησμονεί ότι εκείνη τίποτε δεν πρέπει να πράττει εξωθεσμικώς γιατί δεν υπάρχει λόγος να κινηθεί εξωθεσμικώς: οι θεσμοί είναι το σπίτι της Δεξιάς, όποιοι κι αν κατά καιρούς τους κατοικούνε με νοίκι.
Θέλω επίσης μια Δεξιά ατρόμητη. Κάθε φορά που η Δεξιά φοβάται ή, χειρότερα, πανικοβάλλεται έχουμε ταγματασφαλίτες, δεκεμβριανά, εμφυλίους, αποστασίες, χούντες, πλευρίτιδες και βόμβες σε σινεμά. Όταν φοβάται η Δεξιά έχουμε ατασθαλίες, με άλλα λόγια. Θα μου πείτε ότι αυτά είναι παλιά, ότι τα σάρωσε ο Εθνάρχης μας ο Σερραίος κι ότι η υπενθύμιση τους όζει νεκρόφιλη παρελθοντολαγνία αριστερών διαθέσεων. Κι όμως δείτε, ας πούμε, τι συνέβη σήμερα: ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και ελπίδα της μεγάλης δεξιάς παράταξης (τόσο μεγάλης ώστε να τους χωράει όλους, αρκεί να μην είναι του Δημοσίου), οριακά αθώωσε τους ναζί ως περίπου γραφικούς φοβούμενος μη χάσει τους ψηφοφόρους της συμμορίας τους. Δεν είναι σωστά πράγματα αυτά: τους ακραίους της η Δεξιά οφείλει να τους χρησιμοποιεί αλλά δεν επιτρέπεται να τους φοβάται. Τα ντόπερμαν δεν τα βάζουμε μέσα στο σπίτι των θεσμών, τα σταυλίζουμε εκτός σπιτιού, αν και κοντά του.
Θέλω μια Δεξιά που να τιμά την κληρονομιά της. Αν μπορεί η Δεξιά να σφυρηλατεί και να εμπιστεύεται τους θεσμούς, το μπορεί γιατί εδώ και κοντά τρεις γενιές σύσσωμη η μεγάλη παράταξή της εργάζεται νυχθημερόν γι' αυτό. Αν η Δεξιά δεν θα πέσει εκλογικά ποτέ κάτω από το 20%, ακόμα και υπό την ηγεσία σαμαράδων, το οφείλει στο σιωπηλό αλλά συστηματικό έργο της και στην ιστορία της. Πολλοί θα μιλήσουν για πελατειακές σχέσεις, για δοσιλογισμό και τρομοκρατία, για καπήλευση ιδανικών και για εμποτισμό του σχολείου από εθνικισμούς και αντικομμουνιστικές προκαταλήψεις αλλά ποιοι είναι αυτοί; Αν ο μετριοπαθής φιλόσοφος Παναγιώτης Κανελόπουλος είχε μια και δυο καλές κουβέντες να πει για (όσο να 'ναι) άκομψες καταστάσεις όπως το Μακρονήσι, ποιοι είναι οι νεήλυδες της ΔΑΠ Νομικής που θα αμφισβητήσουνε και θα επικρίνουν την κληρονομιά της παράταξης;
Θέλω μια Δεξιά σοβαρή, χωρίς τσιρίδες βιβλιοπωλών σε οίστρο και χωρίς βαρυμαγκιές πελεκυφόρων. Δεν χρειάζονται αυτά όταν έχεις τους θεσμούς και μοιράζεσαι το κράτος με τους επιγόνους του ΠΑΣΟΚ. Όπως είπα, δεν χρειάζεται φόβος, άρα κάθε είδους ακρότητες περισσεύουν όταν δεν βλάπτουν. Είστε για παράδειγμα ευσεβής λαϊκός δεξιός, τέκνο γέροντος μητροπολίτη ή οργανώσεων; Δεν χρειάζονται εδαφιαίες μετάνοιες και μεγάλοι σταυροί σαν να ήσασταν συριζαίος νεοκόπος της πίστεως: αρκεί να σεμνύνεσθε διακριτικώς και πνευματοφόρως -- οι ψηφοφόροι θα καταλάβουν. Αν είσθε πάλι αστίζων αντικληρικαλιστής δεξιός (της Droite, που λέγαμε) απλώς παραστείτε στις δοξολογίες σας τυπικά και ευθυτενώς, ενώ θα φαντασιώνεσθε τα όποια αστικής εσάνς βίτσια σας· σε καμμία περίπτωση να μην καταφύγετε σε ακρότητες χριστιανομάχου τροτσκιστή ή τρελιάρας αδερφής.
Θέλω, τέλος, μια Δεξιά ψύχραιμη. Όποιος έχει τους θεσμούς δικούς του δεν χρειάζεται να φοβάται αλλά ούτε να πείθει. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να ανοίγετε διάλογο με τους άλλους· αρκεί να διασπείρετε τις σωστές φήμες στις σωστές πηγές -- και ας τρέχουνε μετά οι άλλοι να τις μαζεύουν και να τις αναιρούν προτού πλακωθούν στα σκαμπίλια μεταξύ τους για το ποιος τις αναιρεί καλύτερα. Πολλώ μάλλον δεν είναι σωστό να ανοίγει η Δεξιά συζητήσεις με επιχειρήματα: η μόρφωση είναι στα χέρια των άλλων, αφού αποτελεί το καταφύγιο κάθε μειονότητας και μη προνομιούχου που δεν έρχεται στη μεγάλη δεξιά παράταξη -- τουλάχιστον μέχρι να επιτευχθεί η πλήρης ιδιωτικοποίησή της. Το πιο σημαντικό: ποτέ δεν πρέπει η Δεξιά να υπενθυμίζει ποιων τα συμφέροντα εξυπηρετεί και ποια μικρή πλην εκλεκτή κοινωνική μερίδα (σαν από πιάτο-ζωγραφιά τριάστερου Μισελέν) εξυπηρετεί και υπηρετεί. Η ψύχραιμη Δεξιά, αν πρέπει σώνει και καλά να απαντήσει, θα το πράξει με τη θυμοσοφία κακότροπου βασιλόφρονος εγκυκλοπαιδικής μορφώσεως ή με τη μοχθηρή ειρωνεία ξινής θείας.
Tags: