Sraosha: Η σκιά έξω από το κάδρο

Στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης κυκλοφορούν φωτογραφίες από το Αφγανιστάν πριν το 1979, με κομψές γυναικες σε βιβλιοθήκες και χαρούμενες οικογένειες στα πάρκα της Καμπούλ. Κυκλοφορούν φωτογραφίες με κομψούς Ιρανούς με φαβορίτες και βάτες, φορέματα χίπικα και τέτοια να κινούνται σε σχεδόν δυτικοευρωπαϊκά περιβάλλοντα, σε πλατείες ή σαλόνια. Υπάρχουν και οι φωτογραφίες επικών γλεντιών στο Κάιρο και στην Αλεξάνδρεια του '66. Και πάει λέγοντας. Το μήνυμα είναι σχεδόν διαυγές: ο πολιτισμός είναι εύθραυστος, ο τρόπος ζωής μας είναι εύθραυστος, παραμονεύει ο στυγνός ισλαμισμός ή ο άγαρμπος ιμπεριαλιστής αμερικάνος (ανάλογα με τα γυαλιά του καθενός).

Όπως και η φωτογραφία των λαμπρών Χαυτείων με τις κουρσάρες, τις μαρκίζες και τα αμερικάνικα φώτα, όπως κάθε φωτογραφία, οι φωτογραφίες αυτές μοιραία αποσιωπούν αυτό που δεν δείχνουν: εξαθλιωμένες πλειοψηφίες, γεμάτες φυλακές, πεφωτισμένη δεσποτεία με τη σωστή δόση διαφθοράς. Αυτός ο φωτισμένος και κομψός κόσμος, περίκλειστος και όλος ακκισμό, υπήρξε μέρος αυτού από το οποίο προσπάθησαν να απαλλαγούν οι πλειοψηφίες -- με τον άλλο ή με τον άλλο τρόπο, με τα γνωστά αποτελέσματα ελέω Δύσεως.

Οι στιγμές χαράς προορισμένες για μερικούς μόνον μάλλον δε συγκινούν όσους είναι εξαρχής αποκλεισμένοι από αυτές. Κοιτώντας τις νοσταλγοφόρες φωτογραφίες ή και ό,τι σήμερα μας φαίνεται λαμπερό και ξέγνοιαστο στην τηλεόραση και αλλού, δε βλέπουμε το σκοτεινό και σκυθρωπό του συμπλήρωμα, τη μεγάλη βαρειά σκιά της ανέχειας των άλλων που περιβάλλει το ωραίο μας κάδρο.