Μανόλης Σαββίδης: Καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή

Η δουλειά του δημοσιογράφου δεν είναι η ίδια στο σινεμά και στην πραγματικότητα, δεν είναι η ίδια στην Ελλάδα και στην Αμερική, δεν είναι η ίδια στον Τύπο και στην Τηλεόραση, δεν είναι η ίδια σε όλες τις ειδικότητες ενός μέσου, δεν είναι η ίδια σήμερα και πριν από τριάντα χρόνια. Ή μήπως η ουσία θα έπρεπε να είναι η ίδια;

Οι προσδιορισμός της δημοσιογραφίας και των λειτουργών της ποικίλει πολύ. Από μια άποψη, δεν είναι πολύ διαφορετικός από τον προσδιορισμό της πολιτικής και των πολιτικών: όλοι ισχυρίζονται ότι επιτελούν ένα λειτούργημα για το κοινό καλό, και οχυρώνονται πίσω από τις προκαταλήψεις της κοινής γνώμης για αυτό, καλές ή κακές (γιατί και οι προκαταλήψεις ποικίλουν). Εν τω μεταξύ, οι λειτουργοί λειτουργούν, αδιαφανώς. Ο μόνος που τους ελέγχει είναι ο εκδότης, και σε αυτόν δίνουν λογαριασμό. Είναι ο εργοδότης τους, ο άνθρωπος που έχει το όραμα και τα χρήματα για να το κάνει πραγματικότητα.

Για το ρόλο του εκδότη μπορούμε να μιλήσουμε εκτενώς με άλλη ευκαιρία: πάντως στην Ελλάδα, οι εκδότες που ζουν αποκλειστικά από τις πωλήσεις του ενημερωτικού τους προϊόντος τους έχουν εκλείψει προ πολλού, και οι εναπομείναντες συντηρούνται από τις διαφημίσεις, ιδιαίτερα τις κρατικές. Αυτό από μόνο του δεν σηματοδοτεί τίποτε καλό για τη δημοσιογραφία και τους δημοσιογράφους.

Οι δημοσιογράφοι είναι επαγγελματίες που επιλέγουν τον εργοδότη τους. Ξέρουν πολύ καλά ―ή θα έπρεπε να ξέρουν, αφού είναι δημοσιογράφοι, δηλαδή κατ’ εξοχήν ενημερωμένοι και υποψιασμένοι πολίτες― για ποιον δουλεύουν, και κατ’ επέκταση τίνος τα συμφέροντα υπηρετούν με την εργασία τους. Όταν αυτή η επίγνωση τους δημιουργεί ιδεολογικό ασυμβίβαστο, αναζητούν αλλού την επαγγελματική τους στέγη.

Καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή, ιδίως όταν την έχεις ανάγκη. Αλλά καλό είναι να μην έχεις αυταπάτες και ψευδαισθήσεις για τη φύση της δουλειάς σου, και να μην προσπαθείς να την παρουσιάσεις ως κάτι διαφορετικό από αυτό που είναι. Όλοι έχουμε την ιστορία μας, την πορεία μας, έχουμε αφήσει το ίχνος μας στο χώρο. Στο δρόμο, στο γραφείο μας, σε γραφεία τρίτων. Ακριβώς επειδή η πιάτσα είναι μικρή και γνωριζόμαστε, κι επειδή στην πιάτσα αυτή οι άνθρωποι μιλάνε, και τα πράγματα, αργά ή γρήγορα, γίνονται γνωστά.