Χτες έκλεισε ένας προσωπικός κύκλος: πήγα το γιο μου να δούμε το τελευταίο Star Wars, ενώ πριν από σαράντα χρόνια (ακριβώς) είχα σύρει τη μητέρα μου (που ήταν της ποπ κουλτούρας) να δούμε το πρώτο (δεν της άρεσε). Και τις δύο φορές ήταν δημόσια κοινωνική εκδήλωση τέχνης, δηλαδή πήγαμε σε αίθουσα κινηματογράφου. Τις έξι πρώτες ταινίες της σειράς τις είχα δει ή ξαναειδεί σε ιδιωτική προβολή, δηλαδή είχα πάρει το πακέτο σε blu-ray και τα είδαμε όλη η οικογένεια στο σπίτι σε γιγαντοθόνη 40 ιντσών (άμα κάθεσαι αρκετά κοντά, γιγάντια σου φαίνεται), όπως είδαμε και τον Ε.Τ. (που ποτέ δεν είχα δει ολόκληρο).
Όταν λέω «τελευταίο Star Wars» εννοώ το πιο πρόσφατο, και το τελευταίο με ηθοποιούς που ήταν και στο πρώτο, αλλά δεν αποκλείεται να είναι και το τελευταίο που βλέπω στον κινηματογράφο. Αυτές οι ταινίες σε κανονική αίθουσα είναι κάπως σα να βάζεις μπεαρνέζ σε πιτόγυρο: ναι, ίσως σε κάποιο παράλληλο σύμπαν να στέκει, αλλά what’s wrong with tzatziki?
Όταν λέω «αυτές οι ταινίες» εννοώ τις αμερικάνικες υπαρπαραγωγές που είναι φτιαγμένες για κατανάλωση κάθε είδους προϊόντος με αφορμή την ταινία. Ως πατέρας και άνθρωπος έχω δει όλα τα παιδικά της τελευταίας δεκαετίας, και είμαι έτοιμος να επιχειρηματολογήσω για τη σεναριακή και σκηνοθετική ανωτερότητα του «Thor: Ragnarok» σε σχέση με το «The Last Jedi». Ναι, εκεί μας καταντήσανε οι αλήτες. Βέβαια δεν χάνουμε και πολλά, αφού το μεγάλο σινεμά όπως το ξέραμε πέθανε μαζί με τον Κισλόφσκι (1941-1996) κι έχουμε απομείνει μόνοι να προσπαθούμε να βρούμε προτερήματα σε διάφορες καλλιτεχνικές δυστοπίες που συνθέτουν κάτι βλαμμένοι, ονόματα δε λέμε, οικογένειες δεν θίγουμε.
Όταν λέω «όλα τα παιδικά», εννοώ όλα. Κι αν τύχει να μου ξεφύγει κανένα, ή εγώ να του ξεφύγω, τα παιδιά μου θα σπεύσουν να αναπληρώσουν το κενό στην παιδεία μου με λεπτομερείς αφηγήσεις διαρκείας που προσεγγίζουν τον πραγματικό χρόνο της ταινίας. Δεν πρέπει να έχω παράπονο, κι εγώ τα ίδια έκανα με τους γονείς μου, απλώς είχα καλύτερο υλικό για να δουλέψω από τις περιπέτειες ενός μαθητευόμενου μάγου και της παρέας του. Έ, ρε, οι νέες μυθολογίες! Τόσο δήθεν σύνθετες, και τόσο προβλέψιμες!
Οι ιστορίες έχουν όλες γραφτεί και, τώρα μπήκαν στο μπλέντερ και προσθέτουμε ψυχολογικά και ψηφιακά καρυκεύματα. Έχουμε περάσει σε μετα-αφήγηση και μετα-σκηνοθεσία, όπως και σε μετα-εφέ, μόνον η ηθοποιία η ίδια παραμένει σταθερή, κανένα μετά, όλα πριν. Όλα απλοϊκά και κατανοητά για κοινό ανηλίκων που θα ανακαλύψει τη ζωή μέσα από τις ταινίες, είτε απλοϊκά και ακατανόητα για κοινό ενηλίκων που θα προσπαθεί να βρει νόημα και εξήγηση εκεί όπου δεν υπάρχει.
Με τη σειρά των ταινιών Star Wars κατέληξα ότι ο Τζορτζ Λούκας είναι ο Βάγκνερ της εποχής μας (πάντα βαρυόμουνα και τον Βάγκνερ και την όπερα). Έχει σημασία τι πραγματεύεται η κάθε ταινία, από τη στιγμή που αγόρασε τα δικαιώματα η Disney? Θα αστειεύσετε. Το μόνο που έχει σημασία δεν είναι το μάρκετινγκ, είναι η σαρωτική παιδευτική διαδικασία της σειράς και όσα εντυπώνει στην πιτσιρικαρία. Σε πολλές περιπτώσεις η διαδικασία αυτή είναι βλαπτική και δεν παλεύεται. Όπως είπε και ο αρχαίος φιλόσοφος, shit happens, για να του απαντήσει ο άλλος αρχαίος, that’s life.
Για να επιστρέψω στα προσωπικά, με τα οποία ξεκίνησα: οι κύκλοι υπάρχουν για να κλείνουν, όχι για να ξεχειλώνονται.
