Ας μην ξεγελιόμαστε. Το #metoo κίνημα δεν θα είχε εξαπλωθεί τόσο, αν το 2017 οι δημοσιογράφοι των New York Times και του New Yorker δεν είχαν δημοσιεύσει τη βραβευμένη έρευνά τους για τον Weinstein. Παρομοίως, στην περίπτωση του γιατρού της γυμναστικής ομοσπονδίας των ΗΠΑ Lary Nassar, η έρευνα της εφημερίδας Indianapolis Star υπήρξε καταλυτική στο να βρεθεί ο Nassar αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη.

Η λέξη “καταλυτική” είναι το κλειδί σε αυτά τα παραδείγματα: πριν τη δημοσίευση αυτών των ερευνών, υπήρχαν ήδη καταγγελίες, υποψίες, ψίθυροι και κουτσομπολιά. Είχαν προηγηθεί δεκαετίες ολόκληρες στη διάρκεια των οποίων μάθαμε εκ των υστέρων ότι πάρα πολλοί ήξεραν τι γινόταν ή τέλος πάντων είχαν υποψίες. Μόνο όμως όταν οι δημοσιογράφοι έκαναν τη δουλειά τους όπως πρέπει και ένωσαν τα κομμάτια του παζλ με καλά δεμένες έρευνες, άρχισε να γέρνει η πλάστιγγα της κοινής γνώμης και της δικαιοσύνης κατά των μέχρι τότε παντοδύναμων δραστών.

Στην περίπτωση της πραγματικά αξιέπαινης εξομολόγησης από την Σοφία Μπεκατώρου δεν αρκούσε η αρχική δημοσίευση γιατί έγινε σε ένα μέσο που κάνει target τις γυναίκες. Μόνο όταν την ιστορία κάλυψαν μέσα με πρόσβαση στο ευρύτερο κονό, άρχισαν να ξεδιπλώνονται ραγδαία οι πραγματικές επιπτώσεις της, επιβεβαιώνοντας τον κανόνα που ανέφερα.

Γιατί τα γράφω αυτά; Διότι τις τελευταίες μέρες, με αφορμή την μαρτυρία της Σοφίας Μπεκατώρου, πολλοί άντρες (και όχι μόνο, αλλά επικεντρώνομαι σε αυτούς για την ώρα) καλούν τις γυναίκες να μιλήσουν κι αυτές για παρόμοιες περιπτώσεις σε άλλους τομείς, π.χ. της δημοσιογραφίας. Προφανώς, για να το λένε αυτό, κάτι έχει πάρει το αυτί τους ήδη για συγκεκριμένες περιπτώσεις, ίσως και συγκεκριμένα άτομα. Αλλά εξίσου προφανώς δεν τολμούν να αναφέρουν αυτά που ψυλλιάζονται, διότι χωρίς στοιχεία ή μαρτυρίες είναι δύσκολο να λεχθούν τέτοια πράγματα χωρίς τον κίνδυνο νομικών συνεπειών.

Αυτό το πρόβλημα όμως που με τόσο καλή πρόθεση θέτουν οι εν λόγω άντρες δεν λύνεται με μια απλή επίκληση στα θύματα να κάνουν αυτά το πρώτο βήμα. Είδαμε πόσο δύσκολο είναι ακόμη και για ένα άτομο αναγνωρίσιμο όσο η Μπεκατώρου να κάνει τη φωνή της να ακουστεί πραγματικά από τους παράγοντες του χώρου της. Υπό αυτές τις συνθήκες, τι να περιμένουν τα θύματα που δεν τα ξέρει κανένας και που έχουν ακόμη εργοδοτικές ή άλλες σχέσεις εξάρτησης με τους θύτες; Και μάλιστα σε μία εποχή πολύ σκληρή, με απίστευτη εργασιακή ανασφάλεια, μια εποχή όπου το ένστικτο της αυτοσυντήρησης λέει ότι απλά πρέπει να κάνεις μόκο για τα πάντα για να επιβιώσεις.

Σε μία κοινωνία όπου ως γυναίκα πρέπει ακόμη για ορισμένα πράγματα να αποδεικνύεις ότι δεν είσαι ελέφαντας, είναι ωραίο να ξέρεις ότι υπάρχουν άντρες (η πλειοψηφία εν τέλει) που δεν τους διακατέχει η καφρίλα του σεξισμού, δεν σχετικοποιούν τα κίνητρα του βιαστή, δεν βάζουν το θύμα στο εδώλιο. Για τον ίδιο λόγο, είναι ευπρόσδεκτο να βλέπεις στη διαδικτυακή και μηντιακή αρένα πλήθος ανδρών να συντάσσεται σθεναρά με την ηθικά σωστή πλευρά του θέματος.

Δεν υποτιμώ, λοιπόν, καθόλου ούτε και απορρίπτω την επίδραση των trends στα σόσιαλ και τα ΜΜΕ σε επίπεδο καθαρκτικό αλλά και επιρροής της κοινής γνώμης.

Όταν όμως καταλήγει να ποστάρει ένα ηθικά σωστό τουίτ και ο Ανδρέας Λοβέρδος, μας θυμίζει (πέρα από την εγκληματικά λερωμένη φωλιά του ιδίου) ότι κάθε, μα κάθε στάτους στα σόσιαλ, δείχνει πρωτίστως κάτι για εκείνον που το πόσταρε παρά για εκείνον που υπερασπίζεται. Διότι, ως επιλογή, υπάρχει πάντα και η σιωπή.

Σε κάθε περίπτωση, τα ποστ των ανδρών που με ειλικρίνεια, σεβασμό και αγάπη παίρνουν το μέρος των γυναικών, όταν έρθει η ώρα να προτείνουν τι μέλλει γενέσθαι καταλήγουν στην πλειοψηφία τους στο να κοουτσάρουν τις γυναίκες, να τις χτυπάνε υποστηρικτικά στην πλάτη, να τις καλούν να έχουν δύναμη, να τις παρακαλούν να μην φοβούνται να μιλήσουν.

Εν ολίγοις, να βγάλουν δηλαδή πάλι αυτές το φίδι από την τρύπα.

Επειδή, όμως, όλων μας -ασχέτως φύλου- έχει προηγηθεί ο Τσιώλης, το να παρακαλάς τις γυναίκες να μην κλαίνε είναι στην καλύτερη περίπτωση αφέλεια και στην χειρότερη άλλη μια προσπάθεια, έστω και υποσυνείδητη, να την βγεις πάλι από πάνω με την ηθική ανωτερότητά σου.

Οπότε, αγαπητοί κι αγαπημένοι άντρες, αν ξέρετε ότι η εργασιακή ή οικογενειακή φωλιά σας είναι λερωμένη, αντί για δακρύβρεχτα ποστ και κλήσεις για γυναικείο αντάρτικο, μήπως να βγάλετε κι εσείς κανένα άπλυτο στη φόρα; Μήπως την επόμενη φορά που θα ακούσετε ή θα δείτε κάτι που δεν ταιριάζει με την ηθική που πρεσβεύετε, να αντιμετωπίσετε εσείς επιτόπου και χωρίς καθυστέρηση το αφεντικό, τον συγγενή, τον συνάδελφο με την πράξη του οποίου διαφωνείτε;

Κι αν δουλεύετε για κάποιο ΜΜΕ, ακόμα καλύτερα: αντί για ένα ακόμη πύρινο άρθρο συμπαράστασης, μήπως να κάνετε την ερευνητική δουλειά σας σωστά και εμπεριστατωμένα, όπως οι New York Times και η Indianapolis Star στα παραδείγματα που ανέφερα στην εισαγωγή; Κι αν δεν είστε του ερευνητικού ρεπορτάζ, να ρωτήσετε στον δικό σας οργανισμό τι μέτρα έχουν ληφθεί για να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά; Να ενημερωθείτε για το πού μπορείτε να κάνετε μια καταγγελία; Και να ενημερώσετε μετά και τις γυναίκες του περιβάλλοντός σας;

Διότι, όπως οι περιπτώσεις του Weinstein και του Nassar έχουν δείξει, όσες γυναίκες και να μιλήσουν, μόνο όταν το πουν δυνατά και εντός νομικού πλαισίου εκείνοι τους οποίους ακούν τα πλήθη, τότε μόνο υπάρχει πιθανότητα η πράξη του θύτη να μην μείνει ένας προσωπικός εφιάλτης περιτριγυρισμένος από κουτσομπολιά και υποψίες, αλλά να έχει και τις συνέπειες που της αρμόζουν.