Η παρέα αυτή των Γιαννιτσών, η μικρή, που τότε τα Γιαννιτσά είχαν φτάσει τους 160-170 χιλιάδες κατοίκους και απειλούσαν ακόμα και την Θεσσαλονίκη, γιατί η Θεσσαλονίκη είχε πολύ αυστηρούς όρους οικοδομικούς και κόντευε να γίνει συνταξιούπολη γιαυτό και πήρανε κάποια μέτρα, κάνανε κάποιες υπόγειες σηραγγες, ανοίξανε ένα μικρό μετρό, κάνανε μια πόλη στον Λαγκαδά την λεγόμενη «αντίπολη» όπως την λέγαμε και επιτρέψαμε και μια ελεύθερη ζώνη βιοτεχνίας.

 

Σημασία έχει ότι ο Φάνης, ο Γιώργος, ο Βασίλης και ο Πάνος, από τότε, από τα τριάντα τους χρόνια, ήτανε κομμάτι της διοικησης.

 

Θυμάμαι ότι ο Γιώργος που ήταν στο επιμελητήριο των ζωγράφων, νομίζω άρχισε από την σχολή καλών τεχνών του Πολυγύρου και έφτασε πρύτανης στην Νάξο που ήτανε η μεγαλύτερη κυκλαδική σχολή καλών τεχνών, ο Βασίλης ο οποίος πήγε στην Αμερική έφαγε όλη εκείνη την ένταση της ομογένειας, γύρισε στην Ελλάδα μετά από 10 χρόνια, του ανέθεσαν τομείς ελαφράς βιομηχανίας μεταποίησης και είναι ο κύριος υπεύθυνος όπως λένε όλοι, για τις τεράστιες ζώνες -κάναμε μία στα Σκόπια, χρηματοδοτήσαμε εκείνη στα σύνορα Ρουμανίας και Βουλγαρίας, για την μεγάλη ζώνη της Τρανσυλβανίας δεν μιλάω, γιατί λέγεται  «Συγκρότημα Μιχαλόπουλου»-

 

σημασία έχει ότι τα παιδιά αυτά από τα τριάντα τους ήταν μέσα στην παραγωγή και από τα σαράντα τους ήθελαν να βρουν τρόπους να διαφύγουν, να αφήσουν την νεολαία να δουλέψει πάνω σ’ αυτούς τους χώρους.

 

Ο Πάνος αρχιτεκτόνησε πολλά χρόνια, συντήρησε ένα σωρό χωριά της Δ. Μακεδονίας, αναστήλωσε εκκλησίες βυζαντινές, έκανε το master plan της Βέροιας ,έχουμε ένα εκατομμύριο γιαπωνέζους τον χρόνο που έρχονται να δούνε την βυζαντινή πόλη της Βέροιας, την πόλη χωρίς ένα καινούργιο κούφωμα όπως διαφημίζουν οι μπροσούρες μας, η κοντινότερη πολυκατοικία στην Βέροια είναι κάτι έργατικές που κάναμε το 66 στο Αιγίνιο, όλη η άλλη πόλη έχει μείνει όπως ήταν από το 1800, αυτός ο τόπος από τον τουρισμό και  την γνώση έχει γίνει τόπος δισεκατομμυρίων, πού να είχαμε και πετρέλαια.

 

Αλλά είχαμε.

 

Πρέπει να σας θυμίσω -αυτό δεν είναι πάρα πολύ γνωστό- ότι όταν κάτι έγινε και η Τουρκία είπε όχι, η υφαλοκρηπίδα κτλ, εμείς το πρώτο που κάναμε ήταν να κάνουμε τα μίλια της 16 και το βουλώσανε. Και είχαμε κάτι πετρελαιοπηγές αλλά κρίναμε ότι ήταν πολύ μεγάλο το ρίσκο για να τις έχουμε περιβαλλοντικά ακάλυπτες και ένοχες και τις αφήσαμε κάπως σαν αποθήκη.

 

Εξάλλου σ’ ένα κόσμο που το βαρέλι έχει 6 δολάρια δεν νομίζω ότι είναι πρόβλημα το ενεργειακό.

 

Και γιατί έχει 6 δολάρια; Γιατί αν η Ολλανδία έχει 250.000 ανεμόμυλους, η Ελλάδα έχει τρία εκατομμύρια.

 

Η  αιολική ενέργεια καλύπτει αυτήν την στιγμή, όπως και η θερμοδυναμική μέσα από την Σαντορίνη, την Μήλο  οι ηπιες μορφές ενεργείας στην Ελλάδα καλύπτουν το 80% των αναγκών της και κάνουμε και εξαγωγή.

 

Μάλιστα έχουμε κάνει βιομηχανικό μουσείο ένα πελώριο εργοστάσιο που χρησιμοποιούσε λιγνίτη για να κάνει ηλεκτρισμό, σε ένα μέρος που το έχουμε κάνει σήμερα προσφυγούπολη των ρωσοποντίων και το λέμε Πτολεμαϊδα.  Εχουμε κτίσει μιά καινούργια πόλη για 40.000 οικογένειες, κάτω από ένα δασωμένο Βέρμιο,  αλλά ωστόσο στην μέση αυτού του χώρου υπάρχει ένα πελώριο μαύρο εργοστάσιο με κάτι ριγέ καμινάδες που το κρατάμε ως ενθύμηση εκείνης της κακομοιριάς που σκάβαμε γη και βγάζαμε ενέργεια.

 

    Είναι σίγουρο πως όλα αυτά τόσο ο Πάνος  Θεοδωρίδης όσο και οι άλλοι -γιατί ο Φάνης πέθανε στο μεταξύ και δεν προλάβαμε να δούμε τι θα έκανε- αυτά όλα τα εκτίμησαν κυρίως μέσα από τους χώρους της τέχνης. Από πολύ νωρίς δεν υπήρχε χωρίο και χωριουδάκι, κοινότητα και πόλη που να μην έχει το περιοδικό του, που να μην έχει την αναζήτηση της ιστορίας -έγινε ας πούμε- ένα εθνικό κτηματολόγιο που στηρίχτηκε πάνω στο ιστορικό κτηματολόγιο που κάνανε 2000 επιστήμονες από την Ακαδημία Αθηνών και Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

 

Έχουμε επίσης τα γενικά αρχεία του κράτους υποδειγματικά στην Κέρκυρα, τα οποία με ένα πάτημα κουμπιού και με ένα modem ανοίγουν παντού στον κόσμο, η ομογένειά μας δεν είναι όπως παλιά που έπλενε πιάτα αλλά είναι οργανωμένη με βάση την Μητρόπολη και είναι γνωστό ότι η ομογένεια της Νέας Υόρκης οτι λέγεται «Θεσσαλονίκη», του Σικάγου λέγεται «Πτολεμαϊς», δηλαδή έχουν ονόματα σημερινών πόλεων- εδώ που τα λέμε τρέχουν και δεν φτάνουν οι Αμερικανοί για να κάνουν πόλεις σαν τις δικές μας, αυτοί διάλεξαν άλλα μοντέλα ανάπτυξης και σήμερα υπάρχουν και σχολές, υπάρχει η σχολή στο Μέξικο-Σίτυ, υπάρχει σχολή της Γιοκοχάμα, υπάρχει σχολή στο Νέο Δελχί, υπάρχει σχολή της Νέας Μόσχας, του Λένιγκραντ, οι οποίες λένε ότι πραγματικά το μεγάλο μοντέλο ανάπτυξης πρέπει να πάει στις μεγάλες χώρες ενώ το μικρό μοντέλο ανάπτυξης, το λεγόμενο ελληνικό,  στις μικρές χώρες, δεν υπάρχει άλλος τρόπος.

 

Βέβαια αυτά οδηγούν και σε ακρότητες. Εδώ στο Λάος, στη Βιρμανία έχουν κάνει δύο Παρθενώνες, νομίζοντας οτι με το να μιμηθούν τις μορφές της δικής μας αρχαίας τέχνης μπορεί κάτι να κολλήσουνε, έτσι από ελληνοκεντρικότητα. Α

 

υτά είναι υπερβολές, έχουμε ανεχτεί την Κουμπελίδικη της Καστοριάς να την έχουνε στα νησιά, την έχουνε κάνει στα Φίτζι και την έχουνε κάνει τουριστικό πρότυπο.

 

Δεν μπορούμε σαν ανεπτυγμένη χώρα να εμποδίσουμε αυτού του είδους τις ακρότητες. Σημασία έχει ότι έχουμε κατακτήσει μιά πνευματική υστεροφημία που είναι ασυνήθιστα υψηλή.

 

    Ο Πάνος Θεοδωρίδης μου διηγήθηκε, θέλοντας να μου δώσει το πώς ζει σ’ αυτή τη χώρα, μια συνηθισμένη του μέρα, που αξίζει τον κόπο να σας την μεταφέρω - βέβαια εμείς δεν ζούμε στην Ελλάδα αυτές τις καταστάσεις αλλά είναι χρήσιμο με το να σκεφτούμε ότι υπήρχαν διάφορες παράμετροι διαφορετικές, έστω να φανταστούμε πως μπορούσαν να είναι τα πράγματα και στην δικιά μας τη χώρα. Λοιπόν, μου είπε οτι μιά μέρα μπήκε στο Πίνδος του- «Πίνδος» είναι το εμπορικό όνομα της παλιάς  Μερσεντές που γίνονται στα σύνορα Αλβανίας και Ελλάδας, στο Δελβινάκι, το «Πίνδος» είναι το μοντέλο που αντιστοιχεί στο 650 ες-ε, και τύφλα να’χει η παλιά η Ρολς-Ροϊς η οποία ως γνωστό εδώ και καιρό ονομάζεται «Αρδαμέρι»- μπήκε στο Πίνδος γιατί η Ρολς-Ροϊς ήταν ακριβή εκείνα τα χρόνια, είναι ένα τζιπάκι που όμως χωράει 7 άτομα, είναι ένα πολύ ωραίο μοντελάκι, γιατί του ζήτησαν κάπιοι κυβερνώντες να πάει να λύσει κάποια ψιλοεθνικά θέματα γιατί υπήρχαν κάποιες αμφισβητήσεις.

 

Ηταν ένα μέρος, βαθιά στην Βουλγαρία.

 

Υπήρχαν εκεί κάποια άτομα που λέγανε ότι εμείς είμαστε Ελληνες και θέλουμε να πάρουμε την υπηκοότητα. Αυτός τους έκανε την έρευνα, «τί είστε, από πού είστε, αφού δεν μιλάτε ελληνικά..» και αυτοί λέγανε ότι μπορεί να μην μιλάμε ελληνικά και να μιλάμε άλλες γλώσσες αλλά ο παππούς μας λεγόταν Περικλής, και είχα και είχα και ένα θείο Επανεινώντα και κάναμε τον σταυρό μας, ούτε πομάκοι είμαστε αλλά και πομάκοι να είμαστε εμένα Περικλή τον λέγαν τον παππού μου και θέλουμε να μας πούν Έλληνες.

 

Τους είπε να κάνουν μια αίτηση, πήγε τα κομπιούτερ του αρχείου και όντως αποδείχθηκε ότι ένας λαός εκεί πέρα στην Βορεια Ροδόπη τον 17ο, τον 18ο αιώνα είχαν καταλήξει κάποιες οικογένειες σαρακατσάνων....η οικογένεια χάρηκε και θέλησε να του κάνει το τραπέζι το βράδυ. 

 

Ητανε γεμάτος ο τόπος της Βούλγαρίας  από τέτοια. Βουλγαρία την λέγανε μόνον ορισμένοι φανατικοί Βούλγαροι, όλοι την λέγανε Θράκη και θέλανε να μιλάνε Ελληνικά έστω και σπασμένα με έναν αστείο τρόπο- (η μόδα του να μιλάς ελληνικά είχε αρχίσει από την Τουρκία, την Κωνσταντινούπολη που ακόμα και σήμερα δεν καταλαβαίνεις ποιος είναι Έλληνας και ποιός ελληνόφωνος, στη Γερμανία μιλάνε πολλοί ελληνικά, το ξέρετε, στο Μαρόκο επίσης μιλούν αλλά ειδικά στην Βουλγαρία η τάση των ανθρώπων να θέλουν να φανούν οτι είναι Ελληνες ξεπερνάει τα όρια.

 

Έχουμε και γελοία φαινόμενα σε επίπεδο να πας σε ντίσκο που τραγουδάνε τέκνο και ραπ και να είναι φουστανελάδες μέσα.

 

Όπως και να’χει είναι συμπαθητική όλη αυτή η προσπάθεια τους και μάλιστα ίσως θα’πρεπε να το ενισχύουμε όλο αυτό και όχι να το αποθαρρύνουμε γιατί είναι γνωστό ότι από τότε που παρατηρήσαμε ότι υπάρχει αυτή η τάση προς εμάς, δεν κάναμε σωστές κινήσεις για να το ενισχύσουμε.