Πάνος Θεοδωρίδης: Δεν είναι αυτό που νομίζεις, αγάπη μου

Στο Λονδίνο, το 1912, πριν τελειώσει ο πρώτος βαλκανικός πόλεμος, ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για μια συνθήκη ειρήνης, ανάμεσα στις μεγάλες Δυνάμεις και στους αντίμαχους. Ώσπου να κλείσει μια συμφωνία, στα μέσα του 1913, η Ελλάδα κατέλαβε τα Γιάννενα, δολοφονήθηκε ο βασιλιάς της, γεννήθηκε η Αλβανία, οι Νεότουρκοι έδειξαν πάλι τη δύναμή τους, η Τουρκία παραιτήθηκε από κάθε δικαίωμα στην Κρήτη και έχασε καθε δικαίωμα δυτικά της γραμμής Αίνου-Μηδείας, στη Θράκη.

Όλα καλά, εκτός ένα αγκαθάκι: τα νησιά του Αιγαίου, ενώ τα κατείχε πλέον η Ελλάδα, χάρη στην υπεροχή του στόλου της, αφέθηκαν να «ρυθμιστούν» στο μέλλον. Έτσι έγραφε, στο άρθρο πέντε.

Ακολούθησε ο δεύτερος βαλκανικός πόλεμος και στο τέλος του, η Βουλγαρία ταπεινώθηκε και τα σύννεφα ενός Μεγάλου Γενικού Πολέμου, σκέπασαν την Ευρώπη.Οι κεντρικές δυνάμεις και η Αντάντ βγήκαν από το μαιευτήριο, και ώσπου να ματώσει η Ευρώπη, τον Αύγουστο του 1914, στα μέρη μας ,ξεκίνησε ένας φοβερός ναυτικός ανταγωνισμός. Μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

«Η Βραζιλία πολεμούσε πεισματικά με την Αργεντινή για να εξασφαλίσει μεγαλύτερο μερίδιο ελαστικό κόμμι από τις νοτιοαμερικάνικες ζούγκλες. Ηταν αρχή του 20ού αιώνα και ό,τι μύριζε βενζίνη ή λάστιχο μύριζε χρυσάφι με τόσες μηχανές ντίζελ και τροχοφόρα στον κόσμο. Ωσπου να ρημαχτεί όλη η ήπειρος από ένα κραχ στις τιμές, του 1914, η Βραζιλία είχε παραγγείλει στην Αγγλία ένα υπερντρέντνοτ, το «Ρίο ντε Τζανέιρο», ένα θωρηκτό 30 χιλιάδων τόνων που έπιανε 22 κόμβους και ήταν γεμάτο κανόνια των 14 ιντσών σε ένα αγγλικό ναυπηγείο.

Οι Τούρκοι, θορυβημένοι που ένα θωρακισμένο καταδρομικό όπως ο «Αβέρωφ» κατάφερε να αποκλείσει στα Στενά ολόκληρον το στόλο τους, έπιασαν την κρίση της Βραζιλίας και αγόρασαν την εποχή που ο Κουντουριώτης νικούσε παντού, με 2,7 εκατομμύρια λίρες, το βραζιλιάνικο θωρηκτό, το μετονόμασαν σε «Σουλτάν Οσμάν» και έστειλαν πλήρωμα και καπετάνιο, αρχές του 1914, να παραλάβει το τέρας. Χρειαζόταν πολλές μετατροπές, επειδή, για παράδειγμα, όλες οι περιγραφές και οι οδηγίες χρήσης εντός του πλοίου ήταν στα πορτογαλέζικα, γλώσσα που οι Τούρκοι μάλλον αγνούσαν.

Ταυτόχρονα, είχαν προχωρήσει την παραγγελία σε άλλο αγγλικό ναυπηγείο, το Βίκερς, τριών θωρηκτών τύπου «Ρεσαντιέ». Από αυτά, μόνον ένα ολοκληρώθηκε αλλά δεν παραδόθηκε ποτέ στους Τούρκους. Ολοι περίμεναν ότι αυτά τα δύο φοβερά θωρηκτά θα έφερναν τον τρόμο στα ελληνικά νησιά. Η Ελλαδα είχε βγάλει «τα λεφτά της» με το «Αβέρωφ», αλλά η σύγκριση υπέρ των ντρέντνοτ ως προς την ισχύ και τον οπλισμό ήταν 1 προς 6. Δεν επρόκειτο για ισορροπία, αλλά για επικείμενη σφαγή.

Η Ελλάδα ήταν καταχρεωμένη και ξαφνικά βρέθηκε να χρειάζεται άλλα 5 ή 6 εκατομμύρια λίρες και να της λείπουν πολύτιμοι μήνες προκειμένου να ισοφαρίσει την τουρκική τακτική επιτυχία. Παρήγγειλε στο Αμβούργο, στο ναυπηγείο Βουλκάν, ένα νέο θωρηκτό, που σκόπευε να βαφτίσει «Σαλαμινία» και ταυτόχρονα ανήγγειλε ένα φιλόδοξο ναυτικό πρόγραμμα.

Ηταν ήδη Ιούλιος του 1913 όταν, εν όψει των νέων υπερθωρηκτών της Τουρκίας, οι Ελληνες αποφάσισαν να τροποποιήσουν τη «Σαλαμινία» σε πολεμικό 20 χιλιάδων τόνων, αρκετά ταχύ, με κανόνια των 14 ιντσών, αμερικάνικα. Αλλά όταν ξέσπασε τον Αύγουστο του 1914 ο Μεγάλος Πόλεμος, το «Σαλαμινία» πάγωσε και παρέμεινε το κύτος του στο Αμβούργο.

Η Ελλάδα έπαθε έναν πανικό, ώσπου βρέθηκε μια παράδοξη και μάλλον επικοινωνιακή λύση. Δυο αργά πολεμικά, αμερικάνικα, κλάσης «Μισισίπι» αγοράστηκαν και εντάχθηκαν στον ελληνικό στόλο. Ηταν τα «Μισισίπι» και «Αϊνταχο», που μετονομάστηκαν σε «Κιλκίς» και «Λήμνος». Χαρακτηριστικό τους η διπλή καλαθοειδής διαμόρφωση των κεντρικών ιστών τους. Επιαναν 17 κόμβους μόνον. Ωστόσο προστέθηκαν στο στόλο τον Ιούλιο του 1914. Στο «παρά πέντε».

Πρέπει να εξηγήσουμε πώς έγινε και δύο θανάσιμοι εχθροί των Βαλκανικών Πολέμων άρχισαν να εφοδιάζονται σοβαρά από τις αντίπαλες μεταξύ των Μεγάλες Δυνάμεις. Η απάντηση είναι σχετικά απλή: ο πόλεμος της Τουρκίας με την Ελλάδα έληξε με την εκπολιόρκηση των Ιωαννίνων, αρχές του 1913.

Ο Δεύτερος Βαλκανικός δε στρεφόταν κατά της Τουρκίας.

Η εκκρεμότητα περί τα νησιά του Αιγαίου έφερνε τεταμένη ατμόσφαιρα, αλλά από το τέλος του 1913, το κύριο ζήτημα ήταν αν η Τουρκία θα έμπαινε στον πόλεμο με τους Συμμάχους ή με τις Κεντρικές Δυνάμεις. Τα Στενά έπαιζαν κυρίαρχο ρόλο στη συμμαχική στρατηγική σκέψη. Αποδείχτηκε αργότερα, με τις επιχειρήσεις στα Δαρδανέλια και άλλες περιπτώσεις πολεμικής τύφλωσης.

Ετσι, οι Αγγλοι εκτιμούσαν πως, θωρακίζοντας τους Τούρκους στο Αιγαίο, θα κατάφερναν να τους προσεταιριστούν και στον επικείμενο πόλεμο. Βέβαια, αυτό θα σήμαινε πως δε θα υπήρχαν ελληνικά νησιά στο Αιγαίο ή, τουλάχιστον, θα υπήρχαν με πολύν κόπο και σκληρές διαπραγματεύσεις

Ωστόσο, αυτός ο σχεδιασμός πήγε στράφι.

Οι Αγγλοι έμαθαν ότι οι Γερμανοί, τέλος Ιουλίου του 1914, είχαν καταφέρει να γείρουν την τουρκική πλευρά αποφασιστικά υπέρ αυτών. Γι' αυτό και ως άμεσο προληπτικό μέτρο, αρχές Αυγούστου, κατάσχεσαν το «Σουλτάν Οσμάν» και το «Ρεσαντιέ» και τα ενέταξαν στο βασιλικό Στόλο, το ένα ως «Αζενκούρ» και το δεύτερο ως «Ερίν».

Οι Τούρκοι αισθάνθηκαν βαρύτατη την προσβολή και άρχισαν με τον καιρό στρατηγικές τρομοκράτησης κυρίως των Ελλήνων που ζούσαν στις ακτές του Αιγαίου, όπως στη Φώκαια. Βέβαια, οι Βενιζελικοί υποστήριξαν πως έπρεπε η Ελλάδα να εκμεταλλευτεί υπέρ αυτής την κατάσταση, αλλά ο βασιλιάς Κωνσταντίνος φαίνεται να είχε αποφασίσει την ουδετερότητα.

Οι Τούρκοι ανταμείφθηκαν για τα χαμένα θωρηκτά: οι Γερμανοί έστειλαν ναυτικές δυνάμεις ως Mittelmeerdivision στην Προποντίδα. Κυρίως τα έξοχα, πλήρως εφοδιασμένα και με γερμανικά πληρώματα θωρηκτά τους «Γκέμπεν» και «Μπρεσλάου». Το «Γκέμπεν» ονομάστηκε «Γιαβούζ» και το «Μπρεσλάου» «Μιντιλί». Τα θωρηκτά ήταν ελαφρύτεροι τύποι καταδρομικού κατάλληλα για τον πόλεμο των νησιών. Κι ενώ είχαν Γερμανό πλοίαρχο και πλήρωμα, για λόγους ανόρθωσης του ηθικού της χώρας, τα γερμανικά πληρώματα φορούσαν φέσι και αργότερα πλήρη στολή του τουρκικού ναυτικού».

Κύλησαν τα χρόνια, ο Μεγάλος Πόλεμος ήρθε και πέρασε, η Συνθήκη των Σεβρών ακυρώθηκε εν τοις πράγμασιν και ο Κεμάλ, νικητής στο εσωτερικό του μέτωπο (αλλά σε μια χώρα που είχε πάρει το μέρος των ηττημένων) ήταν σε θέση να παζαρέψει μια νέα Συνθήκη.

Η Συνθήκη της Λωζάννης, του 1923, αφαιρούσε από την νέα Τουρκία, κάθε διεκδίκηση εκτός των συνόρων της. Παραιτήθηκε από κάθε διεκδίκηση πέραν των νέων οριοθεσιών, όπως την Κύπρο, την Λιβύη, την Μέση Ανατολή. Έχασε ένα νησί στην εκβολή του Δούναβη, υπερ της Ρουμανίας.

Τα Δωδεκάνησα, περιήλθαν στην Ιταλία.

Κέρδισε την Ανατολική Θράκη ώς τον Έβρο, την μισή επειδή η Ελλάδα δεν άντεχε πολεμικές αποζημιώσεις και της επεστράφη η Ίμβρος και η Τένεδος, ως τμήμα της ανάκτησης του ελέγχου των Στενών.

Τα άλλα νησιά του Αιγαίου κατακυρώθηκαν στην Ελλάδα. Η Ιταλία έφυγε από τα Δωδεκάνησα που ενώθηκαν με την Ελλάδα,επισήμως το 1948, ενώ η περιοχή της Αντιόχειας, έμεινε ένα διαστημα αυτόνομη, ώσπου ένα δημοψήφισμα του 1937, την ενσωμάτωσε στην Τουρκία.

Σήμερα, η Τουρκία πολεμάει, πέραν των τουρκοσυριακων συνόρων, καταπατώντας την συνθήκη της Λωζάννης, υπό την ανοχή των νέων μουστερήδων της παγκόσμιας σκηνής και υπό την δημουργία μιας κουρδικής λωρίδας που καθόλου δεν επιθυμεί.

Εκεί βρίσκεται το μέγα πρόβλημά της, και αυτήν την εισβολή της στον νότο επιδιώκει να νομιμοποιήσει. Αρα, η Λωζάννη πρέπει να κλονιστεί.

Τα χτεσινά υπόλοιπα, περι νησιών και πληθυσμών που ακούς τον αχό τους δυό βήματα από τη Μικρασία και φταίει ο Κεμάλ, είναι φούμαρα τελειωμένα.

Πιό πολύ με ανησυχεί η αντίδραση της κεμαλικής αντιπολίτευσης, που αποδίδει στον Ερτογάν «την παραχώρηση 16 νησιών στους Έλληνες», παρά η έκρηξη του γουαναμπή χαλίφη, η οποία στρέφεται κατά της χώρας μας, θεωρώντας την σαμάρι για να ακούει ο γάιδαρος που διεκδικείται στην εμφύλια Συρία.

Και η πρόωρη, βεβιασμένη και αμέσως ακυρωμένη έκφραση ενδιαφέροντος της Γερμανίας, ας θεωρηθεί αλληλεγγύη μεταξύ παλαιών, ηττημένων συμμάχων.

Άρα, παίδες Ελλήνων, βγάλτε την καθαρή με καλογραμμένες ρηματικές διακοινώσεις και δεν τρέχει κάστανο. Το μεταναστευτικό, η οικονομία, η φορομπηξία, το ΔΝΤ και οι κοκκορομαχίες στην Βουλή, παραμένουν τα φλέγοντα προβλήματά μας.

Δείτε επίσης:

Μι φάουλ; γιου φάουλ!

Μόνη στην πόλη

200d709561604311c912ec8bfca6d90d.jpg

Ο κόσμος είναι απλός