• • •
• • •
Vera J. Frantzh | 06.07.2017
Panos Dodis | 05.07.2017
Georgia Drakaki | 05.07.2017
Nicolas Androulakis | 05.07.2017
Φεστιβάλ αρχαίου δράματος στην Επίδαυρο, α΄
Θυμάμαι που είχα ρωτήσει τον Δημήτρη Χορν πως και δεν έπαιξε ποτέ στην Επίδαυρο κι εκείνος γύρισε, με κοίταξε απορημένος και μου απάντησε: «Μα με τι φωνή να παίξω στην Επίδαυρο»… Την εποχή του Χορν αλλά και μετά, για να παίξεις στην Επίδαυρο έπρεπε να έχεις πολύ συγκεκριμένα φυσικά προσόντα και ένα απ’ αυτά ήταν η φωνή. Από ότι μου έχουν πει, τα ίδια έλεγε και η Λαμπέτη, το ίδιο μου είχε πει και η Βάσω Μανωλίδου. Ο Χορν, η Λαμπέτη και η Μανωλίδου υπήρξαν τρεις πολύ μεγάλοι έλληνες ηθοποιοί, αλλά δεν σκέφτηκαν ποτέ ότι θα έπρεπε να πάνε να παίξουν στην Επίδαυρο γιατί είχαν τα μυαλά στο κεφάλι τους και ήξεραν πως κάθε είδος θεάτρου θέλει ιδιαίτερα προσόντα για να το παίξεις. Νομίζω πως η κατρακύλα της Επιδαύρου και του αρχαίου δράματος στη χώρα που το γέννησε ξεκίνησε όταν η Επίδαυρος και το αρχαίο δράμα από είδος θεάτρου έγινε καταξίωση. Εκεί που μέχρι τότε δημιουργείτο μια παράδοση με ανθρώπους που είτε ήξεραν, είτε ταίριαζαν με το συγκεκριμένο είδος και εκπαιδεύονταν σ’ αυτό, ξαφνικά ο καθένας, μικρός ή μεγάλος, σπουδαίος ή ψευτοσπουδαίος, δημοφιλής ή όχι, θεώρησε ως τελική και υπέρτατη καταξίωση να παίξει στο θέατρο του Πολυκλείτου είτε μια κωμωδία του Αριστοφάνη, είτε ακόμα καλύτερα μια τραγωδία…
 
Το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου ζωντάνεψε ξανά σαν θέατρο στους νεότερους χρόνους όταν στις 11 Σεπτεμβρίου 1938 ο Δημήτρης Ροντήρης, εμπνευσμένος άνθρωπος και σκηνοθέτης, σε συνεργασία με τον Κωστή Μπαστιά, παντοδύναμο γενικό διευθυντή του Εθνικού τότε ακόμα Βασιλικού θεάτρου και παντοδύναμο γενικώς περί των καλλιτεχνικών επί Ιωάννη Μεταξά, ανέβασαν την Ηλέκτρα με την Κατίνα Παξινού και την Ελένη Παπαδάκη που είχε πρωτοπαρουσιαστεί δύο χρόνια πριν στο Ηρώδειο με πολύ μεγάλη επιτυχία. Το όλο εγχείρημα το είχε αναλάβει η Περιηγητική λέξη.
 
Πρέπει να φανταστεί κανείς ακριβώς τι έκαναν αυτοί οι άνθρωποι…
 
Το 1938 δεν ήταν μια εποχή όπως σήμερα όπου ο καθένας παίρνει το αυτοκίνητό του ή χρησιμοποιεί τα μέσα συγκοινωνίας που υπάρχουν και πάει στην Επίδαυρο όπου μετά την παράσταση αν δεν θέλει να φύγει αμέσως μπορεί να μείνει σε κάποιο ξενοδοχείο ή ξενώνα της περιοχής. Το 1938 δεν είχε ο καθένας αυτοκίνητο, ούτε οι συγκοινωνίες ήταν τόσο ανεπτυγμένες και φυσικά ούτε ξενοδοχεία υπήρχαν εκεί, ούτε το Λυγουριό ήταν τόσο ανεπτυγμένο. Δεν υπήρχε ο Λεωνίδας και το θρυλικό του εστιατόριο… Στην ουσία ήταν ένα ταξίδι σχεδόν μαρτυρίου. Κι όμως, το αποφάσιζαν και το έκαναν γιατί έβλεπαν μακριά. Και βρέθηκαν άνθρωποι που πήγαν σ’ εκείνη την παράσταση που πραγματικά έγραψε ιστορία. Ευτυχώς, υπάρχουν κάποια κινηματογραφημένα αποσπάσματα από εκείνη την παράσταση, βουβά μεν, αλλά τουλάχιστον υπάρχουν…
 
Έτσι ξαναγεννήθηκε ή μάλλον ξαναζωντάνεψε, το αρχαίο δράμα στο φυσικό του χώρο…
 
Ε, μετά ήρθε ο πόλεμος, η κατοχή, ο εμφύλιος, δεν είχε κανείς μυαλό για αναβίωση της Επιδαύρου κλπ, κλπ…
 
Όμως το 1954 ο Δημήτρης Ροντήρης που πήγαινε κι έφευγε στο Εθνικό ανάλογα με την πολιτική κατάσταση, έτυχε να βρίσκεται στο Εθνικό και αποφάσισε να επαναλάβει το πείραμα του ´38. Έτσι, στις 11 Ιουλίου 1954, ο Ροντήρης ανέβασε στην Επίδαυρο τον «Ιππόλυτο» του Ευριπίδη με τον νεαρό δημοφιλή ζεν πρεμιέ από το θέατρο και το σινεμά εκείνη την εποχή, Αλέκο Αλεξανδράκη στο βασικό ρόλο… Το 1954, λίγο δηλαδή μετά τον εμφύλιο, ήταν επίσης μια ταλαιπωρία όπως το ´38 να σηκωθεί κάποιος και να πάει από την Αθήνα στην Επίδαυρο κι όμως το εγχείρημα πέτυχε τόσο που το ίδιο το κράτος με απόφαση του τότε υπουργού προεδρίας Γεωργίου Ράλλη, αποφάσισε την επόμενη χρονιά το 1955 να καθιερώσει το θεσμό του Φεστιβάλ Αθηνών και του Φεστιβάλ αρχαίου δράματος της Επιδαύρου…
 
Θα συνεχίσω όμως με το ίδιο θέμα σε επόμενο σημείωμά μου…