Όταν «με το μικρότερο κακό» βαδίζει η μοίρα
26-12-2020

Ως επαναληπτικός αναγνώστης κειμένων, τροφοδότης της κοιλιάς του διανοούμενου και δεινός λαθραναγνώστης του τίποτε και του τριμμένου ρήματος, κρατώ εντούτοις απόσταση ασφαλείας από βιβλία που ουρλιάζουν μέσω του τίτλου το περιεχόμενό τους.

Συγκεκριμένα, όσο άδικο κι αν έχω, κι αν αδικώ δημιουργούς, δεν υπάρχει περίπτωση να αγγίξω τόμο που φερμάρεται ως «η κατήχηση του όχλου», «η θεωρία της εξαθλιώσεως», «μουσική για τις μάζες» και παρόμοια, που κατά την οπτική μου μαρτυρούν θεόπνευστο βλέμμα ανωτερότητας, άκρα και μισητή επιλεκτική μη μου άπτου πτωχαλαζονεία και πνεύμα πύθωνος.

Ακόμη κι αν εκεί μέσα κρύβεται η φράση-κλειδί που ανοίγει ορίζοντες, αποφράσσει φωλιές νυχτερίδων για να φάνε τα κουνούπια του αιώνα και λυτρώνει με απλή ανάγνωση την πνευματική αγωνία δεκαετιών, μένω απαθής και δυσμενώς αδιάφορος.

Στις όχι πολλές αρχές μου, κυριαρχεί μια «φιλοσοφία του καταρρέοντος χρόνου»: ο χρόνος δεν είναι ψαρονέφρι προς κατανάλωση. Με τυπικό παράδειγμα, την ιστορία της σαρκοφάγου:

Μία των ημερών βασιλέας στην Βασιλεύουσα, πόθανε. Τον τίμησαν και τον έβαλαν στη νενομισμένη σαρκοφάγο του στον καθορισμένο ναό των κεκοιμημένων δυναστών. Μία των ημερών, ένας νεωκόρος άκουσε ξύσιμο από το εσωτερικό του κιβουριού. Έφριξε, αλλά απομακρύνθηκε. Την άλλη μέρα, άκουσε από την σκαπτή πέτρα τη φωνή «βγάλε με!»

Πανικόβλητος και ταραγμένος, τόλμησε να απαντήσει στην φωνή «άλλος τώρα βασιλεύει» και δεν ξαναπέρασε από την στοά εκείνη επί αρκετές ημέρες ώσπου στο τέλος δεν άντεξε και μίλησε στον πρωτοπαπά. Εκείνος όρισε ένα συνεργείο και σήκωσαν τον ουρανό της σαρκοφάγου. Βρήκαν τον βασιλέα νεκρόν με φαγωμένους τους βραχίονές του καθώς προσπαθούσε να τραφεί αφ΄εαυτού.

Ο φαινομενικά αμαθής νεωκόρος, ο αρμόδιος για ζητήματα καντηλαναφτικής, ήξερε ανυπερθέτως την στερρά παράδοση της κατά νόμον διαδοχής: η βασιλεία έχει συνέχεια και τίποτε εκτός φυσικής συνέχειας που θεωρείται άδολο δεν ισχύει ώστε να ξαναδώσει στέμμα, σκήπτρο, ακακία και λοιπά σύμβολα στον εκ νεκρών αναφυέντα.

Ο απωλέσας τρώσεται, διότι «ο τρώσας και ιάσεται». Στο βάθος της μεσαιωνικής εποχής, απείραχτο επιβίωνε το μάντευμα «Τηλέφεια τραύματα» των χρόνων πριν τα Τρωικά, καθώς επρόκειτο για αιματηρό έγκλημα κατά των Μυσών, που θεωρήθηκαν από τους Αχαιούς πως ήσαν Τρώες.