Φέικ Νιουζ
24-05-2018

Ως ένθερμος κατασκευαστής και διακομιστής φέικ νιούζ πάσης φύσεως οφείλω να απολογηθώ. Ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που, όπως έλεγε και ο μέγας Μαρκ Τουαίην, δε θα έκαναν ποτέ το λάθος να αφήσουν την αλήθεια να σταθεί εμπόδιο σε μια καλή ιστορία. Πηγή έμπνευσης παραμένει η μόνη σταθερά: η καθημερινότητα. Καθημερινότητα που τείνει πλέον να διαμορφωθεί σε κανονική φάμπρικα μέσα στην οποία σφυρηλατείται και διακινείται πληθώρα ψευδών ειδήσεων. Ζούμε στην εποχή όπου για να μάθουμε ακόμη και αν πέθανε κάποιος, πρέπει να εξετάσουμε με προσοχή την πηγή, ή, καλύτερα, τις πηγές που δημοσιεύεται το μαντάτο. Μας έχει στερηθεί δηλαδή, όχι μόνο η αυθόρμητη χαρά αλλά και η πηγαία λύπη. Αλλά ο δημιουργικός αυτός οργασμός εκτός από τους πρόθυμους παραγωγούς με τα λογιών λογιών κίνητρα, απαιτεί και καταναλωτές με ευήκοα ώτα. Το πρόβλημα των ψευδών ειδήσεων, επομένως, δεν βαραίνει αποκλειστικά και μόνο τους δημιουργούς τους. Αν όλα αυτά τα τραγελαφικά που καθημερινά δημοσιεύονται και αναδημοσιεύονται έπεφταν πάνω σε αυτιά (και μυαλά) που μπορούσαν έστω και στοιχειωδώς να τα φιλτράρουν, οι δημιουργοί τους θα είχαν εκλείψει προ πολλού. Αν για κάποιο προϊόν δεν υπάρχει ζήτηση, θα πάψει να υπάρχει και προσφορά. Και έτσι ερχόμαστε στο περίφημο caveat emptor. Μάντρα (όχι όρχεων, αλλά επαναλαμβανόμενη φράση) από το χώρο του εμπορίου που σημαίνει «ας προσέξει ο αγοραστής». Η ευθύνη δηλαδή βαραίνει εσένα που αγοράζεις χωρίς να μπαίνεις στο κόπο της διαδικασίας δέουσας επιμέλειας (due diligence process), γιατί μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου ουδέν λάθος αναγνωρίζεται. Και αν στο εμπόριο, αυτό το τελευταίο, δεν ισχύει πια και τόσο, καθότι μεγάλο κομμάτι αυτής της διαδικασίας έχει πλέον ανατεθεί στα κράτη με τη μορφή πιστοποιήσεων, στον χώρο των ειδήσεων τα πράγματα παραμένουν ακόμη θεριακλίδικα και ανεξέλεγκτα. Κάθε εμπόδιο σε καλό όμως. Ποτέ, καμία άλλη εποχή δεν έδωσε τόσο απλόχερα, τόσο πρωτογενές υλικό για τη δημιουργία ευφάνταστων σεναρίων που υπόσχονται να δοκιμάσουν ακόμη και τις κριτικότερες των σκέψεων.