Ξέρω ανθρώπους απτυχίωτους που λάμπουν κι άλλους που έχουν τα διπλώματά τους κρεμασμένα σε τοίχους, όπως οι κυνηγοί τα κεφάλια των τροπαίων τους. Διότι πτυχία, διπλώματα και συναφή, αισθάνομαι πως αποτελούν μιας μορφής υπέρτατο εργαλείο «ανάδειξης», μια μορφή σαγήνης. Σαγήνη έλεγαν και το δίχτυ για ψάρεμα ή για αρχαία κυνήγια.

Ωστόσο, τα πάντα ρει και ο χώρος αυτός λειτουργεί ως αποδεικτικό στοιχείο πως ο άτομος, ή ατόμα ή το άτομον, έχουν υποστεί ή λάβει εκπαίδευση. Κι επειδή κανένας φορέας, κανένα αφεντικό ή εργοδότης δεν γεννήθηκε με την ιδιότητα να ανιχνεύει την γνώση, αλλά την χρειάζεται για να προωθήσει το έργο του, έχουμε φτάσει στο σημείο να αποκτήσουμε μιλιούνια κριτηρίων επί του θέματος. Και η συλλογή βεβαιώσεων, τίτλων και αποδεικτικών κάθε τύπου επιμόρφωσης, έχει υπερβεί παλαιά αγαπημένα χομπι, όπως ο φιλοτελισμός και οι συλλογές γραμματοσήμων.

Δύο στίγματα του χώρου: οι που παράγουν γνώση, μάθηση, πληροφορίες και παιδεία, συχνά διοργανώνουν μέσω των φορέων στους οποίους υπάγονται, ημερίδες, συνέδρια, σεμινάρια και δημόσιες συζητήσεις. Αλλά στις δημόσιες αναγγελίες, ενίοτε μένω σε έναν σκόλοπα: «θα δίδεται βεβαίωση παρακολούθησης σε αυτούς που θα συμμετέχουν».

Χαρτικά δηλαδή, προς κορνίζωμα ή προσθετέας αξία στα βιογραφικά τους.

Επίσης η μανία των «πεφωτισμένων» που έρχονται από ανατολή και δύση ενθάδε, ως διαπρέψαντες σε αθλήματα του νου, περνάει από θαυμαστικά άρθρα, συνήθως φορώντας κάσκα αστροναύτη ή βαρύθυμοι ανακατεύοντας μίγματα σε χημικό ή άλλο εργαστήριο. Αρκετές και αρκετοί επισύρουν δικαίως τον δημόσιο έπαινο, αλλά για το ρεπορτάζ, αυτό που μετράει, στην Μαλέλεια περίοδο, εμπλουτισμένη προσφάτως από το Λιάγκειο ίδρυμα, είναι «το μήνυμα». Οπότε ο νέος αρματηλάτης που αναδείχτηκε στην ξενητειά, καλείται να μας χαρίσει μερικά ιδιοκατασκεύαστα αποφθέγματα, περί των αρετών της σκληρής εργασίας (θεμιτόν) αλλά και περί της προσωπικής του κοσμοθεωρίας περί ηθικών αρχών και «του παραδείσου που μου πάει, άνοιχ΄ την πόρτα, δε βαστώ!».

Δικαίως έβαζαν παλιότερα ταμπέλες καταστημάτων με τίτλο «βιβλιοχαρτοπολείον». Μάντεις ήταν. Kάλχες, Μόψοι και Τειρεσίες.