…Τώρα θα ήθελα να είμαι στην Ομόνοια, να ‘χει πολύ καυσαέριο, πολλή ζέστη και πολύ κόσμο στη στάση… και το λεωφορείο να μη φαίνεται… κι όταν κάποτε θα έφτανα στους Αμπελοκήπους θ’ αγόραζα ψάρια, χόρτα και σιταρένιο ψωμί, κι άγιος ο θεός…
(γράμμα του ναύτη Μανώλη Ρησσάκη περασμένο σε δίσκο του Λουδοβίκου των Ανωγείων)
————————
Από το μπαλκόνι, πίσω από τα κάγκελα του κήπου, έβλεπα θάμνους και πιο πέρα το γήπεδο γκολφ. Πανηγύρι στον κήπο το πρωί οι λιβελούλες και διάδρομος προσγείωσης το γρασίδι του για κάποια μεγάλα πουλιά. Στο λόφο, στο βάθος, ένα shopping mall με το πολυσινεμά και τα εστιατόρια-αλυσίδες. Ένα απ’ αυτά, το Ocean Basket, παίζει ελληνικά ελαφρολαϊκά. Πιο κοντά, στο χαμήλωμα της πλαγιάς μπροστά από το εμπορικό κέντρο, μια κρυμμένη κοιλάδα. Ρηχή με βούρκο και καλαμιές. Εκεί βυθισμένη και άφαντη μια παραγκούπολη. Ένα μικρό township που βαστά απ’ τα χρόνια του απαρτχάιντ. Plastic View το όνομά της. Αυτόματος συνειρμός στο μυαλό μου: διοξίνες, Σεβέζο, Σοβέτο, 1976.
Το 2016 πέντε άτομα κάηκαν στη φωτιά που σάρωσε την Plastic View.
Μη σε βρει το σκοτάδι να οδηγείς, το βράδυ κυκλοφορούμε μόνο με Uber. Στη διασταύρωση του δρόμου που φέρνει απ’ το εμπορικό κέντρο στη λεωφόρο γίνονται carjackings. Δύο αυτοκίνητα σε μπλοκάρουν, μπρος πίσω, σου κλείνουν το δρόμο, σε ληστεύουν. Εσύ με τα χέρια ανήμπορα στο τιμόνι, τα πιστόλια έξω από το τζάμι, σε σημαδεύουν. Δεν πρέπει το παιδί να ζήσει κάτι τέτοιο… με τίποτα… Στον οδηγό του Uber δίνουμε κωδικό, να μπει στο estate, σκανάρεται στην πύλη για ν’ ανοίξει η καγκελόπορτα. Η πύλη έχει φύλακες οπλισμένους κι όσοι μένουμε εδώ μέσα μπαίνουμε με σκανάρισμα του δαχτύλου. Γύρω γύρω ηλεκτροφόρο σύρμα και μέσα η ασφάλεια. Κυρίως για το παιδί… αυτό πηγαίνει με τα πόδια στο σχολείο, μόνο του. Μονάχα η Λόις, η βοηθός απ’ τη Ζιμπάμπουε, βγαίνει να πάει στο εμπορικό κέντρο με τα πόδια. Είκοσι λεπτά περπατά, διασχίζει τη λεωφόρο. Δίχως να την πειράζει κανένας. Το πιθανότερο να μην την πειράξει κανένας, ποτέ. Το πιθανότερο.
Μέσα στο estate ραχούλες, γλυκοί οι κοντινοί ορίζοντες του γκολφ με το γήπεδο να στριφογυρνά ανάμεσα στις μονοκατοικίες. Εύρωστες βίλες, θαλερές, εμβολιασμένες με αρχιτεκτονικά αναβολικά, μπρατσωμένες. Οι κανόνες αποτρέπουν το περπάτημα στο δρομάκι αν υπάρχουν αμαξάκια και παίχτες στο γήπεδο. Επικίνδυνες καταστάσεις. Μας έκαναν παρατήρηση ένα πρωί όταν περπατούσα παρέα με τη μητέρα και το σκύλο. Έντονο το ύφος, στ’ αγγλικά, ένα ίχνος φλαμανδικής χροιάς στη φωνή. Αφρικάνερ. Γυρίσαμε να δούμε το αμαξάκι για το οποίο μας προειδοποίησε, σταματημένο αρκετά πιο πέρα, πουθενά οι παίκτες.
Τύφλα να έχουν οι Ελβετοί, σχολίασα. Να ένα πολιτισμένο μέρος όπου θα ζούσα ευτυχέστερος απ’ όσο στην Ελβετία.
Ο μικρός δεν κοιμάται καλά τα βράδια αλλά η μαμά δεν τον αφήνει πλέον να σκαρφαλώνει στο κρεβάτι της. Θυμώνει. Αυτός τον καιρό της διαμονής μου τρύπωνε στο δικό μου. Έχοντας εγώ αποκοιμηθεί, νωρίς, άνοιγε την πόρτα του δωματίου μου, απότομα. Με αιφνιδίαζε και ξυπνούσα. Πάντα μια αφορμή, κάποια ερώτηση ή σχόλιο και κατευθείαν βουτιά στο κρεβάτι. Λίγες μέρες πριν φύγω τον πιάσαμε και του είπαμε ότι πρέπει να μάθει μα κοιμάται μόνος, μεγάλωσε πλέον, να μένει στο κρεβάτι του, να μην κουράζει τη μητέρα του.
Μια νύχτα, δυο μέρες πριν φύγω, άκουσα περασμένα μεσάνυχτα έναν ήχο από το δωμάτιό του, δίπλα. Ξύπνησα από σύρσιμο και ξεφύλλισμα, επαναλαμβανόμενο, τεχνητά δυνατό και ηθελημένα εκνευριστικό. Βγήκα στο διάδρομο, φως από την ανοιχτή πόρτα και ο μικρός ξύπνιος ανάμεσα σε βιβλία στοιχισμένα στο κρεβάτι του. Δίπλα η φωτεινή υδρόγειος που του έκανα δώρο πριν χρόνια.
Τον ρώτησα γιατί δεν κοιμάται. Όλα τα έχει εδώ, του ‘πα με σιγουριά στη φωνή. Καθαρό αέρα, πισίνα στο σπίτι, πισίνα στο σχολείο… φίλους, τη μαμά και τη Λόις… ήλιο κι εκδρομές και άγρια ζώα. Βιβλία, την κιθάρα του…
Μου έδειξε τα βιβλία, σε δύο σειρές ταχτοποιημένα. Diary of a Wimpy Kid, η πρώτη. Έχει όλους τους τόμους από τους οποίους δύο στα ελληνικά. Λάθος μεταφρασμένος ο τίτλος σε ημερολόγιο ενός σπασίκλα. Αλλά δεν έχει ανάγκη πλέον ο πιτσιρικάς τη μετάφραση, αγγλικό το σχολείο του, σφουγγάρι το μυαλό του, χαμαιλέοντας η προσαρμογή του στη νέα γλωσσική καθημερινότητα. Αυτόματα στα εγγλέζικα ο λόγος του.
Η δεύτερη σειρά αυτή με το treehouse, το δεντρόσπιτο που ολοένα, σε κάθε νέο τόμο που βγαίνει, έχει αποκτήσει περισσότερα πατώματα για να ψηλώνει ως πολύ πάνω απ’ τα σύννεφα. Αυτή η σειρά λειψή, υπάρχουν κενά, λείπουν δύο τόμοι.
Το δάχτυλό του ακουμπισμένο πεισματικά σε κενό πάνω στο σεντόνι.
Τι σου λείπει; ξαναρώτησα.
Γύρισε, με κοίταξε στα μάτια. Η πολυκατοικία, είπε.
Αυτόματη η απάντηση, στα ελληνικά, ξεκάθαρη.
————————
Όταν, πάνε πάνω από είκοσι χρόνια, ψηφίστηκε το νέο Σύνταγμα της Νότιας Αφρικής αυτό χαιρετίστηκε από τους λαούς του κόσμου ως το προοδευτικότερο της υφηλίου. Ειδικά τα άρθρα που αφορούν στη διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.