Το μόνο κλιματικό πλεονέκτημα των Γιαννιτσών ήταν που το όρος Πάικο έκοβε τον βαρδαρίτσο και ο δριμύς αγέρας μεταξύ της εντόπικης Σελάνιτζας και χώρας των Λιάγκραβων απουσίαζε. Αυτά είναι λογοτεχνικά αρτύματα, για το ονόρε του γράφοντος και μη ρωτάτε πολλά.
Έφθινε ο χειμών του 1965, που φαινόταν ζεματιστός, συγκρινόμενος με το ψοφόκρυο του 1963, όταν στο σινέ «Τιτάνια», στο σταυροδρόμι του Χαζνέ, θυροκολλήθηκε ή διαδόθηκε (θα σας γελάσω) πως επρόκειτο να δοθεί διάλεξις ενός Χριστόφορου Μ., πνευματικού ανθρώπου. Ας σημειωθεί πως είχε ήδη υπάρξει διάλεξις του πνευματικού ανθρώπου Ι.Μ.Π., στο σινέ «Ρεξ» που είχε σαστίσει το πλήθος, διότι ο εξαιρετικά βραχύσωμος ανήρ, παραβίασε όλα τα πρωτόκολλα των εως τότε λεκτόρων και, αεικίνητος, γέμιζε το πάλκο με ενδιαφέρον.
Τα βυσινιά καθίσματα της αίθουσας είχαν γεμίσει, ακόμη και με «επισήμους». Με συγγνωστή καθυστέρηση, εμφανίστηκε ένας νέος άνθρωπος, όμορφα φευγάτος, που φρόντισε να παγώσει το ακροατήριο, βάζοντας το στη μηχανή του Χρόνου, ομολογώντας εξαρχής «σας πληροφορώ πως δεν έχω ετοιμαστεί για ομιλία και δεν έχω τι να σας πω».
Αισθάνθηκα οικείος που έβλεπα οχι έναν απροετοίμαστον άνθρωπο αλλά έναν ευρηματικό ρήτορα. Όμως με έλουσε κρύος ιδρώτας, επειδή δεν απέκλεια το ενδεχόμενο να είχα ξενυχτήσει πίνοντας.
Στο ακροατήριο όπου επέπεσε πάχνη από τα κανάλια του βάλτου και σινιάκι από την Γράμμοσκα του Πάικου, ο ίδιος άρχισε να μιλά με την πασίγνωση προσηγορία προς Αθηναίους του αποστόλου Παύλου. Μόνο που δεν μίλησε για άγνωστον Θεό, αλλά για ένα άγνωστο μνημείο: «πρόσεξα, φίλοι, έναν πράσινο λόφο στην άκρη της πόλης και νομίζω πως απάντηση στο πνευματικό σας αίτημα είναι να χτίσετε ένα θεατρικό κοίλο, ένα ανοιχτό θέατρο».
Αντέδρασαν οι αρχές και είπαν «ευχαρίστως». Η πόλη μπορεί να μη είχε πολύ νερό και το παζάρι να μη είχε διαφοροποιηθεί από την ζωοπανήγυρη, δημαρχείο δεν θα υπήρχε επι δεκαετίας, αλλά το ανοιχτό θέατρο στο «μεγάλο πάρκο» υπήρξε από νωρίς.
Ο Χριστόφορος Μ. την άλλη χρονιά εμφανίστηκε με δύο θεατρικά έργα, το ένα σίγουρα στο ΚΘΒΕ, έπαιρνε βραβεία για τις επιδόσεις του, και έπαιξε σε ταινία του Κανελλοπουλου. Τα έργα του «θα βρίσκονται ακόμη τα καημένα πουθενά. Αλλά οι καιροί ου μενετοί. Η επιμονή του να υπάρχει δεν τιμήθηκε και με τον καιρό ακολούθησε την μοίρα του Μπάμπη Νίντα, του Βάιου Μπαγλάνη και άλλων, ίσως τριάντα συγγραφέων και κάπως λιγότερων ζωγράφων που μεσουράνησαν από δέκα λεπτά έως δέκα μέρες στο Σαλονικιό στερέωμα, καθώς τα πρώτα ονόματα έπιαναν στον οικισμό της Τέχνης και των Γραμμάτων όλα τα προνομιούχα οικόπεδα και τα μετέτρεπαν σε άλση. Δεν ήταν ο καιρός του πνεύματος, αλλά το πνεύμα των καιρών.
Όλες και όλοι αυτοί έχουν μια νύξη στα τέσσερα μέρη της παλαιάς «Λησμονημένης» του Μίλτου Σαχτούρη, αλλά δεν θα αποκτήσουν φύλακα στο δικο τους Ζεϊτενλίκ.
