Όταν οι άνθρωποι μεγαλώσουν, φτάσουν σε αυτό που μπακαλίστικα ονομάσαμε τρίτη ηλικία, πρέπει να τους παίρνουμε από το χέρι. Πολλές φορές πρέπει να τους περνάμε απέναντι, να τους στηρίζουμε να ανέβουν σκαλιά, να τους κρατάμε στα κακοτράχαλα πεζοδρόμια της Αθήνας για να μη φάνε τα μούτρα τους. Αλλά κυρίως πρέπει, και για όφελος δικό μας, να τους παρατηρούμε σαν να ήταν οι πιο φρέσκοι οργανισμοί.
Δις παίδες οι γέροντες, φωνάζει ο Αριστοφάνης και έχει δίκιο. Οι οργανισμοί των μεγαλύτερων ανθρώπων είναι καινούργιοι. Καινούργιοι στο βίωμα του γήρατος. Όλες οι ηλικίες είναι ένα μοναδικό βίωμα στη ζωή ενός ανθρώπου. Κανείς δεν ξέρει να ζει ως παιδί, ως έφηβος, ως ενήλικας, ως γέροντας. Το μαθαίνουμε βήμα το βήμα, σε έναν καθημερινό αγώνα προσαρμογής στα νέα δεδομένα. Oι γονείς μας, είτε έχουμε αποκτήσει δικά μας παιδιά είτε όχι, είναι τα εναλλακτικά μας μωρά, που κάνουν τα πρώτα δύσκολα βήματά τους σε ένα δρόμο που όλοι δυσκολευόμαστε να ανέβουμε.
Σαν φρέσκα μεγάλα παιδιά, όσο και αν μας φαίνεται παράξενο ή αταίριαστο, οι γηραιότεροι άνθρωποι κάνουν φιλίες. Συνήθως αυτοί που ξέρουν να κάνουν, όσοι έκαναν φιλίες και στα 10, και στα 30 και στα 50, αλλά καμιά φορά και οι άλλοι, οι πιο αποκομμένοι, οι πιο απόμακροι, είτε από ανάγκη ή από δίψα για ζωή. Όπως και να έχει, είτε οι μεν είτε οι δε, όταν αρχίζουν να έρχονται κοντά με έναν καινούργιο φίλο, μια καινούργια φιλενάδα, αποφεύγουν να μοιράζονται τις πτυχές της ζωής τους ως τώρα, τις λεπτομέρειες που ο νέος συνδαιτημόνας αγνοεί. Δε νιώθουν καμιά ανάγκη, όλως περιέργως καμιά βιάση να αναλύσουν ένα σύμπαν που ο άλλος δεν έχει προλάβει να δει.
Το μόνο που πραγματικά έχει σημασία είναι το τώρα, το από εδώ και πέρα. Όλα τα υπόλοιπα φαντάζουν ένας βαρύς πομφόλυγας, που πάει, πάει και δε λέει να σκάσει, ώσπου χάνεται στο γαλάζιο του ορίζοντα. Όταν ο χρόνος σου είναι συγκεκριμένος, πρέπει να είσαι και εσύ. Σε μια συνέντευξη, λόγου χάρη, θα πρέπει να επικεντρωθείς μόνο σε όσα χρειάζονται για να δει κάποιος τι αξίζεις. Ή όταν βρίσκεσαι δίπλα στο αντικείμενο της λατρείας σου και ο χρόνος τελειώνει επικίνδυνα, θα τον εκμεταλλευτείς για να ρουφήξεις όσο μπορείς την ευχαρίστηση που σου προσφέρει η παρουσία του. Τι σημασία έχει για τον καινούργιο φιλαράκο ποιο ήταν το πρώτο σου αμάξι ή πόσα κιλά πήρες πριν 30 χρόνια, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σου; Όπως και τα μικρότερα, έτσι και τα μεγάλα παιδιά ενδιαφέρονται μόνο για το παρόν, μια στιγμή ζεστασιάς στον χειμερινό ήλιο, ένα πετυχημένο καλαμπούρι που θα γραφτεί στα χρονικά, η ανακάλυψη μιας καλής και φτηνής ταβέρνας ως στέκι, η βαρύτητα των εκμυστηρεύσεων και των καημών.
Όλα όσα χρειάζονται για να γραφτεί το legacy μιας φιλίας της όψιμης ωριμότητας, αν χρειάζεται σώνει και ντε να δώσουμε ένα όνομα σε αυτή την εποχή της ζωής, είναι οι καλύτερες ενέσεις κατά του γήρατος, πολύ πιο προηγμένες από χημικά σκευάσματα, χειρουργικές επεμβάσεις και πόσιμη αναζωογόνηση. Σκορπάνε χαρά, ευεξία, προσφέρουν ανεξαρτησία και την αίσθηση ότι όλα είναι δυνατά, όλα συνεχίζονται όπως πρώτα. Είναι ισχυρότερες από πολλά φάρμακα και ελιξήρια, ικανές να διαλύσουν τα άλατα στα κλειδώσεις, να καταπολεμήσουν κακοήθεις όγκους και να δώσουν διαύγεια σε ένα ταλαιπωρημένο μυαλό. Πάνω απ΄ όλα μια ένεση που γεννά υπερήρωες, που αντέχουν να ζουν κανονικά μπροστά στο χείλος της αιωνιότητας.
Η παρατήρηση όλων αυτών μπορεί να θεραπεύσει και πολλές νεανικές παθήσεις, όπως η προκατάληψη και η αδιαφορία. Μας φανερώνουν με μοναδικό τρόπο ότι τα άτομα της τρίτης ηλικίας δεν είναι εξωγήινα, περίεργα όντα, πέρα και έξω από εμάς. Είναι άνθρωποι όπως κι εμείς, με ασχολίες, συνήθειες και σκέψεις σαν τις δικές μας, ίσως σε ένα πιο αργό και ονειρικό τέμπο. Είναι ο καθρέφτης μας, ο ίδιος που φανέρωνε στον Dorian Gray την αλήθεια, όχι όμως μιαν αλήθεια άσχημη και αποκρουστική, αλλά μιαν αλήθεια τόσο όμορφη όσο αυτή που κουβαλάει ο καθένας μας σε όλη την προηγούμενη ζωή του. Είναι το ίδιο μυστήριοι και χαριτωμένοι με τα μωρά που μεγαλώνουμε και εξίσου εκπαιδευτικοί με αυτά κατά την παρατήρησή τους.
Όσο στεκόμαστε, έστω και διακριτικά δίπλα στους δικούς μας ανθρώπους και όσο τους αναγνωρίζουμε το δικαίωμα στη ζωή και στην ηλικία τους, τόσο θα παραμένουν κοντά μας ζωηροί και φωτεινοί. Ίσως αυτός να είναι και ένας καλός τρόπος για να αποφύγουμε και το δικό μας κατρακύλισμα στη φθορά του γήρατος. Η στατική κατασκευή που έχουμε στο μυαλό μας ως γηρατειά, είτε των άλλων είτε τα δικά μας, χτίζεται αποκλειστικά με δικά μας υλικά.
