Ξέρετε πόσοι ξεκίνησαν έτσι;

Χρόνια και ζαμάνια σε δανεικό δωμάτιο, παραχωρημένο από τον λεφτά της κομπανίας. Αγόρια, κορίτσια. Αλί και τρισαλί στο ζευγαράκι που κοιτάζονταν  τρυφερά ενώ η κοπτάτσια και η ασιγκουτού έπεφτε σύννεφο. Υπολογισμός των «γόνιμων ημερών» με την μέθοδο Οζινό, η πώς την έλεγαν: θερμομετρώντας, με ένα ματζαφλέρι που έμοιαζε φωτόμετρο, αλλά δεν ήταν.

Του εξήντα οι εκδρομείς, ήταν ένα αγκάθι, ψιλό, σε μια αγριοτριανταφυλλιά, απ’ αυτές με τα πέντε φύλλα στο άνθος που μερικοί έτρωγαν την κάψα. Σταγόνες λάδι που έσταζαν σε νερό για ξεμάτιασμα.

Η θεωρία του Τρίτου δρόμου πανίσχυρη και μοντέρνα. Πολιτιστική επανάσταση και ίσες αποστάσεις από τις «υπερδυνάμεις». Αργότερα, ένας τουλάχιστον εργάτης να συμμετέχει στις γκρούπες. Οι τρότσκες ήταν ολίγοι και ωσάν τον Ηρακλή στη Σαλονικιά τριάδα.

Κι όμως, τους συμπαθούσα. Μου άρεζε που μου ρήμαζαν τις «Εποχές», το περιοδικό, που πηγαινοέρχονταν στο γραφείο ως τα ξημερώματα, αφού δουλεύανε τα στατικά και το μεράδι του οικοπεδούχου και μετά είχαν διάθεση για Τσόμσκι και Πουλαντζά.

Και από «Θούριο», διάβαζαν μόνον των κολλητών τους τις συνεργασίες. Μαραμένοι που η «Πανσπουδαστική» ήταν σε σχολές πιο δυνατή, κι αργότερα, εκεί, κατά το 1989, διασπάστηκαν και δανείστηκαν στελέχη και ξανατσακώθηκαν. Τους ξαναβρήκα σε ώριμες ηλικίες, μερικοί εμβρόντητοι άκουγαν τέως συντρόφους τους να καταγγέλουν το Παραπέτασμα, ως ξεπλυμένοι ιδεολόγοι που ανένηψαν. Αλλά δεν τσακώνονται πια.

Ήμουν σίγουρος πως αν ποτέ θα γινότανε κάποια «κάθαρση», έτσι που το άχτι τους με τα άλλα κόμματα έκοβε τα ήπατα, ήτονε τόσο γανωμένοι και μέσα στα κόλπα, που θα τους τσίμπαγαν εκ των πρώτων. Τίποτε δεν συνέβη. Στα πανεπιστήμια, σε ομάδες έρευνας και σε επιτροπές, πρώτοι στον Αγώνα. Και σήμερα, τα βάζουν με την μεταπολίτευση που τους έφτιαξε.

Μετά, το φιλοσόφησα. Πολλές δήθεν αυταπόδεικτες αλήθειες, δεν ισχύουν. Δεν ισχύει πως οι πασοκάδες εν σώματι τους ψήφισαν. Τι να πουν οι ευάριθμοι Ανδρεϊκοί, οι τσακωμένοι με τον Γέρο που μεταπολιτευτικώς ανήρπασαν το εκλογικό σώμα; Η μετακίνηση εκλογέων είναι ο κανόνας, όχι η εξαίρεση. Είναι πλέον άλλοι άνθρωποι. Ειδικά, αυτοί που έφυγαν κατά καιρούς από το ΚΚΕ και σήμερα εμφανίζονται οι πειστικότεροι ως στελέχια κυβερνητικά ή της διοίκησης.

Είναι ένας άλλος λαός, που του κάθησε η μπίλια. Έπαιξαν φάηβ εν δε νέημπορς και μάζεψαν όλα τα κόκκαλα της ρουλέτας. Ποτέ δεν θα γυρίσουν στα παλιά τους. Τους έστρεξε, λέμε.

Γερνάω παράλληλα και μακριά τους, ανεπιτυχώς, μουλαρωμένος και καθόλου επιεικής. Τους αγκάλιασαν άλλοι και έκοψαν τους κάβους, επειδή πήραν μια μπουκαδουρίτσα για αντιμάμαλο που τυραννάει τα ποστάλια.

Δυστυχώς, απέναντι έχουν μόνον γκρινιάρηδες.