Όταν μια χώρα βρίσκεται σε κρίση, ακόμη και κρίση στο μπάσκετ ή σε αναζήτηση αυτογνωσίας, είναι επικίνδυνο να υπογράφεις μαζί της συμφωνίες. Συνήθως, σε τέτοιες περιπτώσεις, αδρανεί, ώσπου να αποκτήσει μιας μορφής ψυχραιμία. Έως τότε, υπάρχει χάρη στις εξατμίσεις της.
Η Πρέσπα ελευθέρωσε και έδωσε ώθηση στους γείτονες, και παρακολουθούμε την αφύπνισή τους που θα περάσει τα αναμενόμενα στάδια: αίσθηση ανακούφισης, διερεύνηση ευκαιριών, έως την αναπόφευκτη αυταρέσκεια. Λιγότερα συμπτώματα από την Μέθη, αλλά με την ίδια ροή.
Ο Ζάεφ, ακούγοντας πως κινείται στη δική μας χώρα μια πρώτη νύξη χειραφέτησης και τάση για κινήσεις αυτονομίας, έσπευσε να δηλώσει πως δεν το συζητάει- δεν ήταν ποτέ στις προθέσεις του να μας φέρει σε ιδιότυπη ανασφάλεια. Έχει δίκιο-εξάλλου εμείς, από την εποχή της αλήστου μνήμης «ευελφάλειας» είμαστε βαθέως νυχτωμένοι. Από εδώ και εμπρός, θα ομνύει πως δεν έχει σχέση με ακρότητες και δεν ενισχύει με κανέναν τρόπο τέτοιες απόπειρες.
Ο Νέσσος, πέρασε στη ράχη του την γυναίκα του Ηρακλή, κι όταν ο Ήρως είδε κάτι χειρονομίες ή κουτουπώματα που δεν του άρεσαν, τόξευσε τον κένταυρο και τον άφησε σέκο. Ωστόσο πρόλαβε και χάρισε στην ταραγμένη κυρά ένα φιαλίδιο με το αίμα ή το σπέρμα του για να κρατάει τον ημίθεο κοντά της. Κι όταν εκείνη μούτρωσε που ο ημίθεος άρχισε να γλυκοκοιτάζει άλλη νύμφη, πότισε τον μανδύα του με το ξόρκι κι ο ημίθεος αυτοπυρπολήθηκε για να γλυτώσει την φρίκη. Φυσικά η Δηιάνειρα, έζησε έκτοτε με το «καλά του έκαμα» διότι έτσι πάνε αυτά. Πακέτο.
Η Ελλάς αντιμετώπισε μια διεκδίκηση τρίτων στα βόρεια σύνορά της και εδέησε να λάβει μέτρα που κατέληξαν σε ένοπλο αγώνα, τον λεγόμενο «μακεδονικό». Έστειλε παπαδασκάλους και δασκάλους σε χωριά και κωμοπόλεις, ενίσχυσε αντάρτικες ομάδες και δυνάμωσε τον ρόλο του προξενείου Θεσσαλονίκης, ενώ ανάλογη δράση ενάσκησε, με άλλη δομή, στο Μοναστήρι. Αλλά το έπραξε χωρίς να διαταράξει τις διπλωματικές σχέσεις με τους Οθωμανούς και βοηθούσε αποσπάσματα είτε εντοπίων είτε Κρητικών, οι οποίοι θεωρητικά και ουσιαστικά δεν ήταν Έλληνες υπήκοοι. Και Έλληνες αξιωματικούς έστελνε με το σταγονόμετρο, μετ΄επιφυλάξεως. Όπως τον Μελά και τον Σαραντέλλο Αγαπηνό.
Την αναλογία σας καλώ να μετρήσετε, μη ψάχνοντας πλήρη αναλογικότητα και αντιστοιχίες. Αυτή είναι η τυπική οδός των τοπικών κοινωνιών που οραματίζονται την αυτονομία τους. Και δεν καταλήγει με τον ίδιο τρόπο, αλλά πάντα ξεκινάει όταν μια χώρα δεν είναι σε θέση να αλλάξει μονάχη της τα χούγια της και αμύνεται εκ πλαγίων.
Καμία συμφωνία της Πρέσπας δεν έπρεπε να περάσει. Απεναντίας, ήταν χρόνιο αίτημα η εκπαιδευτική και πολιτική μας ξεστραβωμάρα, να παρέχουμε σε όλους τους κατοίκους της αιωνίας Ελλάδος τα δικαιώματα που οδηγούν στη σύγκλιση, στην πολυφωνία και στην ισότητα έναντι του Νόμου.
Θυμάμαι τον Σημίτη να περιοδεύει την Δυτική Θράκη και να ρωτάει ευγενώς κάτι κυράδες: «τι κάνετε εδώ; Προϊόντα;». Ή τον Καραμανλή να μιλάει σε αγρότες και να του προσκομίζουν οι θαυμαστές ένα φυτό βαμβακιάς, ναι, βαμβακιάς που του την ενεχείρισαν από την κάψα έως την ρίζα, με το χώμα της, και την εκράτει αμήχανος.
Μήτε η βαμβακιά μήτε τα προϊόντα ήταν ποτέ εργαλείο ομογενοποίησης και ίσως ευκαιριών. Η Συμφωνία στην Πρέσπα, δεν είναι αυτή καθαυτή κανένα έγκλημα καθοσιώσεως. Είναι σφάλμα, διότι φυτρώνει ανάμεσα στις διαβεβαιώσεις της ένα άλλο φασούλι: μιαν αδέσποτη, άπτερη Ελπίδα.
