Στο Chapel of the Chimes, στο κολουμβάριο στο Oakland. Σχεδιασμένο από την Julia Morgan με φανερές επιρροές από την μαυριτανική αρχιτεκτονική της νότιας Ισπανίας. O λαβύρινθος φέρνει μέσα σε δωμάτια που φυλάσσονται τεφροδόχοι, εσωτερικούς κήπους, μωσαϊκά, βιτρό, δέντρα, συντριβάνια. Το γλυκό καλιφορνέζικο φως εισβάλει από φεγγίτες, από ψηλά, περισσεύει, χαρίζει ανάσα. Οι νεκροί όχι six feet under, να τους χωνεύει το σκοτάδι, αλλά six feet above, ανάταση, λίγο ψηλότερα. Το μπαγάσικο “θα ξαναβρεθούμε” που θαμπώνει τον πόνο μιας ανάστασης που δεν θα ‘ρθει. Οι τεφροδόχοι ταχτοποιημένες σε ράφια. Όπως βιβλία, σε μορφή βιβλίου.
Μου αρέσει να διαβάζω. Μάλλον μου άρεσε να διαβάζω. Δεν νομίζω ότι μου αρέσει πλέον, ίσως το κάνω από κεκτημένη ταχύτητα, από momentum. Κάποτε με άγχωνε η σκέψη ότι όταν θα πεθάνω το βιβλίο που θα διαβάζω εκείνο τον καιρό θα μείνει ατελείωτο, στη μέση. Αργότερα άρχισα να στενοχωριέμαι για βιβλία που αγόρασα κι έμειναν αδιάβαστα να κιτρινίζουν ατσαλάκωτα στα ράφια. Τώρα κοιτάω αυτά τα βιβλία αδιάφορα. Και υπάρχουν βιβλία, κλειδωμένα με τους κωδικούς μου στην Amazon, μέσα στο Kindle μου, ψηλά στο Cloud μου, τα οποία κάποτε, πιο πρόσφατα, αγόρασα και στη συνέχεια αγνόησα. Επαναλαμβάνω: δεν τα ξέχασα – τ’ αγνοώ. Κανείς δεν θα μάθει ότι ήταν δικά μου σαν πεθάνω, κανείς δεν θα μάθει γι’ αυτά, καθώς θ’ αναβάλω συνεχώς να μαρτυρήσω σε κάποιον του κωδικούς αυτούς.
Θαμμένα, αδιάβαστα.
Βλέπω φωτογραφία μου. Ποζάρω χαμογελαστός και άνετος δίπλα στο ζεύγος Crosby. Έτος έκδοσης του βιβλίου του Henry το 1940. Η Mary ολοκλήρωσε το δικό της το 1952.
Άγραφα τα μελλούμενα σε κατακάθι καφέ. Τα πεπραγμένα τα μόνα γραμμένα – αυτά σε στάχτη.
Μια σπιθαμή ηπείρου, στην άλλη ακτή, στ’ ανατολικά, σκάβονται ομαδικοί τάφοι στο νησί Hart στο Bronx της Νέας Υόρκης. Χρόνια κοιμητήριο αυτών που δεν αναζήτησε κανένας.
Now, they dream of California.
Όπως εκείνα τα βιβλία, τα κλειδωμένα μέσα σε μηχανική μνήμη από τους φρουρούς της Amazon.
Heart to Hart, whatever will be, will be…
Ο Θεός μας χάρισε μνήμη. Καταλήξαμε να μη νοιαζόμαστε.