Από τις λαμπρές ή άθλιες εκστρατείες, τις περιγραφές των μαχών και την δικτατορία της Νίκης σε βάρος της δημοκρατίας της Ήττας, λείπει μονίμως στην εικαστική περιοχή ή υπονοείται απλώς στις αφηγήσεις, η Αγορά. Το στρατόπεδο των εμπόρων που ακολουθούσε τους στρατούς, εξαγόραζε τη λεία των νικητών, προμήθευε με έργα του σαταναήλ τα στρατά (κρασί και σπίρτα, γυναίκες για τις γιορτές της σάρκας) ή όταν το ασκέρι έχανε και δεν προλάβαιναν οι έμποροι να λακκίσουν το ίδιο στρατόπεδο ήταν μέρος του Κέρδους ή αργοκαίγονταν οι τέντες του μετά την λεηλασία. Οι ιστορικές μαρτυρίες και οι τροβαδούροι δεν ασχολούνται με αυτά, παρεκτός από καμία μεσαιωνική πολιορκία όπου ένας στρατηγός σοφίζονταν να «στήσει αγορά» κοντά στους αμυνόμενους.
Αυτά τα χρόνια πέρασαν αλλά το χούι δεν λέει να εκλείψει. Σε μια εκστρατεία, ακόμη και στη ζωή μιας πόλης, ο έμπορος δεν είναι απλώς ο παραγωγός τροφής ή ο μεσάζων της ζωάρκειας. Είναι πάντα ο υπεραπατεών, ο πονηρός ευκαιριακός πλουτιστής, ο άσσος στην ψυχολογία του πελάτη. Και δεν ισχύει πως υπάρχει μόνον το ανατολίτικο παζάρι, το μακρόσυρτο, όπου ο έμπορος αποκλείεται να χάσει, ακόμη κι αν δώσει τζάμπα την πραμάτεια του, ενώ ο πελάτης χαμένος θα βγεί ό,τι και να γίνει, αφου άν ζαλωθεί καμια σαπισμένη σκαρταδούρα, ζημία θα είναι.
Όταν η Κρίση (ναι, αυτή που θα περνούσε σε λίγα μηνάκια, εκεί κατά το 2011) έδειξε τα δόντια της εδώ και δέκα χρόνια και ήδη φοράει μασέλα χωρίς ενδείξεις πως θα τα τινάξει, ακούγαμε για black Friday, σχολιάζοντας άκεφα για την εισαγωγή ενός νέου μύθου περί το αλισβερίσι. Βέβαια στην Αμέρικα, έτσι ξεφορτώνονται τα ντεμοντέ και μαζεύουν μετρητό, αλλά η Ελλάς όταν λέει εκπτώσεις, εννοεί αυτό που αξίζει δύο, τιμολογείται τρία, το βάζεις ως δέκα στη βιτρίνα, και το εμφανίζεις ως «πάρτε κόσμε» με επτά. Λέγεται και ξεστοκάρισμα και στην Ελλάδα πέφτουν θύματα μόνον τα πιτσιρίκια που πείθονται από διαφημίσεις και τάχαμ δήθεν «εναλλά» εκφραστική.
Εύκολη δουλειά, κινδυνώδης μόνον αν του την βιδώσει κανενός Υπέρτατου Όντος και χαλάσει την παράσταση. Αλλά κι αυτά συμβαίνουν τόσο αραιά, όσο βρίσκεις άνθρωπο στον δρόμο που πιστεύει ότι επανήλθαμε στην κανονικότητα.
Αλλού βαράνε τα νταούλια κι όχι η μαύρη κι άραχλη Παρασκευή: η Εγνατία άρχιζε από το Δυρράχιο (εντάξει κι από την Απολλωνία) και κατέληγε στα Κύψελα, σήμερα Ύψαλα της Τουρκίας, όπου ένας προεδρικός δεκάρικος για εγκαίνιο αγωγού οδήγησε έναν Έλληνα υφυπουργό να αποχωρήσει από την τελετή. Φοβάμαι πως πρέπει να ξαναδούμε ποιος πάει και ποιος έρχεται, ποιος μπαινοβγαίνει και ποιος δεν επιτρέπεται να παίζει το στραβάδι…
