Τον μυαλοπώλη δεν κάνουμε, υπολήψεις δεν θίγουμε, αλλά οι Ολυμπιακοί Αγώνες κερδήθηκαν το 1997 και τρέχαμε έως το παραπέντε να κλείνουμε τρύπες. Εφτά παρά κάτι χρόνια, τα μισά χαράμι.
Είκοσι μηνάκια πριν την 25η Μαρτίου 2021, σε μια χώρα με στενεμένους πόρους, που θα κρεμιέται από το τσοντάρισμα μερικών ευπόρων ή από φορολογικές ατέλειες εάν δώσουνε το κατιτίς τους για μια Μεγάλη Ιδέα των διακοσίων ετών, είναι πολύ λίγα μηνάκια.
Αφήνω το κατσικοποδαρί των συντυχιών που έχει παρελθόν: οργανωτές των πρώτων Ολυμπιακών το 1896, ήττα ντροπιαστική το 1897. Απόφαση από τον Σπυρίδωνα Λάμπρο το 1916, να ετοιμαστεί εορτασμός εκατοντετηρίδας από την Επανάσταση του 1821, αλλά αναβολή τους εν ευθέτω χρόνω που εντέλει γιορτάστηκε το 1930, καθ΄όσον
«Τα εθνικά γεγονότα έλαβον τοιαύτην τροπήν, ώστε σύμπας ο λαός έχει ήδη την προσοχήν του εστραμμένην προς τα μικρασιατικά πεδία, πεποιθώς ότι, ως και άλλοτε επί των μακεδονικών και των βυζαντινών χρόνων, ελληνικαί νίκαι θέλουν δοξάσει ταύτα. Η Εκτελεστική Επιτροπή της Εκατονταετηρίδος εθεώρησεν άκαιρον την διεξαγωγήν εορτασμών υπό τοιούτους όρους και απεφάσισεν όπως πάσα τοιαύτη ενέργεια αναβληθή επ’ αόριστον αναμενομένης της καταλληλοτέρας εποχής».
Μήτε λοιπόν συνέβη κάτι το 1921 και ευτυχώς, επειδή ακολούθησε το ολέθριο 1922.
Το απόσπασμα και τι συνέβη περιληπτικώς εδώ.
Εντέλει, άρχισε να οργανώνεται ως μείζον γεγονός στα roaring twenties, από μία ΚΕΕ (Κεντρική Επιτροπή Εκατονταετηρίδος) με παροχή ενός εκατομμυρίου δραχμών ετησίως που ξοδεύτηκαν για μεγαλεπήβολους και μικροτοπικούς στόχους, χάρη σε δεκαπέντε «ειδικές επιτροπές»:
1) Ηρώου, 2) Εθνικών Μουσείων και Θεάτρου Ηρώδου, 3) Πανελληνίου Εκθέσεως, 4) Συνεδρίων, 5) Πανελληνίων Αγώνων, 6) Εθνικού Θεάτρου, 7) Εθνικού Μελοδράματος, 8) Εθνικής Μουσικής, 9) Εορτών και Αναπαραστάσεων, 10) Εκδόσεων, 11) Εικονογραφιών, Μεταλλίων, Γραμματοσήμων και Κινηματογραφήσεως, 12) Συμμετοχής Επαρχιών και Παροικιών 13) Δεξιώσεων και Ευκοσμίας Αθηνών 14) Γυναικείας Συμμετοχής, 15) Οικονομική.
Η Εκατονταετηρίς συνέβη όντως, παρά τις επιπτώσεις από το κραχ του 1929. Ακούστηκαν και σχεδιάστηκαν πολλά -από διανομή εικόνων των ηρώων του Αγώνος σε σχολεία (μερικές τις πρόλαβα αναρτημένες στη δεκαετία του 50) σειρά γραμματοσήμων, αρκετά έργα και παράπονα με τη σέσουλα για διακρίσεις μεταξύ παλαιάς και νέας Ελλάδος. Μερικές «εκδόσεις εκατονταετηρίδος» πέρασαν κατά καιρούς από τα χέρια μου: ο Παπαρρηγόπουλος, σχολιασμένος από τον Καρολίδη, ένα «Ημερολόγιο» απο πολλά, για τη Χαλκιδική, τέτοια πράγματα.
Επιπλέον, όσοι ζωντανοί, θα θυμάστε τα 150 χρονα της επετείου από την Χούντα, από την οποία απέμεινε το «Νάτανε το 21» απο το οποίο εξαφανίστηκε η αρχική «τουρκοπούλα αγκαλιά».
Και τώρα;
Αναβιωτικά ματαιωμένα σχέδια, όπως το «Τάμα του Έθνους» και παρόμοια, αποκλείεται να ενεργοποιηθούν. Συνέδρια και λαμπροί εορτασμοί θεσμών, όσους επιθυμείτε. Ανάδυση απο τα Γενικά Αρχεία του Κράτους για μια μνημειώδη έκδοσή τους, πολύτομη, πολύ δύσκολο. Προτάσεις από αυτοδιοικήσεις και «φορείς», αναμνηστικές εκδόσεις για το πότε και το πως της Επανάστασης, με κορυφαία την διαμάχη Καλαμάτας και Καλαβρύτων, μπόλικες. Πανοραματα, πολυθεάματα, multimedia, διοράματα, μουσικά αριστουργήματα και συμβολή επιζώντων γιγάντων του πνεύματος και στις επτά τέχνες, θα υπάρξουν. Και βέβαια, γύρω από ένα μείζον δρώμενο σε καλατράβειο περιβάλλον, σίγουρα. Η ομογένεια, ασφαλώς θα αυτοδικήσει.
Για το πένθος της εκατονταετηρίδας από το 1922, δεν προβλέπονται φυσικά πόροι, επιτροπές και άλλα, αναβιωτικά. Χοροστάσια και δρώμενα προσφύγων, όσα θέλετε.