Να αγαπηθεί
18-06-2020

Κατ’ αρχάς, όπως ωραία έχει εξηγήσει ο αντιπρόεδρος, η Κοινωνιολογία κάνει τα παιδιά αριστερά, οπότε ευλόγως φεύγει (ως εξεταζόμενο, αρχικά), με συνοπτικές. Φεύγει επίσης ένα άλλο άχρηστο μάθημα που λέγεται “Σύγχρονος κόσμος” και ασχολείται με προβληματικές έννοιες όπως δημοκρατία, μετανάστευση, ρατσισμός κλπ, δίωρο μάθημα της Β΄ Λυκείου το οποίο εννοείται πως στο τέλος σε κάνει αλληλέγγυο κινηματία. Καταργείται βέβαια η θεματική εβδομάδα, η οποία διατάρασσε το φύλο των παιδιών. Έφυγαν και τα ελευθεριάζοντα θρησκευτικά που ουσιαστικά σε μετέτρεπαν σε μουσουλμάνο ή και ινδουϊστή γιόγκι, πράγμα ακόμα χειρότερο ― επέστρεψε η παλαιά, ωραία κατήχηση. Φεύγουν ευτυχώς τώρα και τα αποπροσανατολιστικά εικαστικά (Α΄ Λυκείου) που σ΄έκαναν απένταρο εγκαταστασία / βιντεοάρτιστ και τα συναφή, φεύγει το γραμμικό και ελεύθερο (Γ΄ Λυκείου) που σε έκαναν άνεργο αρχιτέκτονα με ενδιαφέρουσες απόψεις και φουλάρια.

[Σοβαρά τώρα, δεν είναι λιγάκι προκλητικό και προσβλητικό, ενώ κάνεις ό,τι μπορείς για να στεγνώσεις το σχολείο από ιδέες και αξίες, από κάθε είδους ελεύθερο πνεύμα και αναζήτηση και δημιουργικότητα, εξορίζοντας ουσιαστικά την ποίηση (δηλαδή το κέντρο και τον πυρήνα της, τη λοξή, ανατρεπτική της ματιά στον κόσμο) να ρωτάς, λοιπόν, παιδιά ξέπνοα από την προσπάθεια των πανελληνίων, σχετικά με τη θέση του βιβλίου και της ποίησης στη ζωή τους; Να τα αναγκάζεις να υποθέσουν ποιο καλλωπισμένο ψέμα ψάχνει ο διορθωτής κι εκείνος με τη σειρά του να κάνει πως πιστεύει όσα εμφανώς ψευδή και ανυπόστατα ο μαθητής υποστηρίζει; Τι ωραία διαστροφούλα εξεταστή-εξεταζόμενου είναι αυτή;]

Το νέο πρόγραμμα συντάσσεται σχεδόν κυνικά στη λογική της αποτελεσματικότητας, της συγκέντρωσης στον «σοβαρό» στόχο, έχοντας, ασαφώς και αορίστως, σαν πρότυπο το φροντιστήριο. Το οποίο βεβαίως δεν είναι σχολείο, τόπος δηλαδή στον οποίο προάγεται η γνώση και η ευρύτερη καλλιέργεια, αλλά μια κλινική συνθήκη εξαντλητικής προετοιμασίας για εξετάσεις, χωρίς αξιακό κέντρο, χωρίς αναζήτηση και μοίρασμα, χωρίς πραγματική (μαθητική) ζωή. Όσο το Λύκειο εγκλωβίζεται στη λογική της προπαρασκευής για εξετάσεις, τόσο θα καταργείται κάθε έννοια εμβάθυνσης και δημιουργικής σχέσης με τη γνώση. Τα παιδιά πνίγονται καθημερινά μέσα σε ένα σχολείο μονοθεματικό, βαθιά εγκεφαλικό, που τα καθηλώνει σε ρόλους: ο άχρηστος κι ο άριστος, ο αδιάφορος κι ο άπαιχτος, το τζιμάνι, η ευφυία. Ουσιαστικά παρακολουθούν αμήχανα, σαστισμένα και μαραμένα μια εκπαίδευση που δεν τα αφορά και δεν τα συγκινεί καθόλου, με ανενεργό το πραγματικό δυναμικό τους, δυναμικό που κάθε άνθρωπος διαθέτει και ζητάει διέξοδο. Όσοι μπαίνουμε σε τάξεις, ξέρουμε τι σημαίνει να βλέπεις το πρόσωπο πίσω από τον μαθητικό ρόλο, να εξατομικεύεις, να βρίσκεις πότε-πότε έναν λόγο ενθάρρυνσης που πιστεύεις πραγματικά: για το χιούμορ ενός παιδιού ή τις θεατρικές του δυνατότητες, τις αθλητικές του επιδόσεις ή το ταλέντο του στο σχέδιο (στεκόμενος, για παράδειγμα, θαυμαστικά σ’ ένα πρόχειρο σκίτσο που φτιάχνεται την ώρα του μαθήματος και σε εκπλήσσει με τη δύναμή του). Το σχολείο δεν μπορεί και δεν πρέπει να προσφέρει μόνο δυστυχία, δεν είναι μόνον αυτός ο ρόλος του, δεν απευθύνεται μόνο σε μελλοντικούς γιατρούς και δικηγόρους, απευθύνεται στο σύνολο της κοινωνίας και πρέπει στον χρόνο που έχει στη διάθεσή του να καλλιεργήσει ό,τι καλλιεργείται, να διορθώσει (στο μέτρο του δυνατού) ό,τι έχει καταστραφεί, να αφυπνίσει κρυμμένες δυνατότητες και ταλέντα ενθαρρύνοντας την αυτοέκφραση και την εναλλακτική σκέψη, να συγκροτήσει την έννοια του συνειδητού πολίτη ο οποίος έχει άποψη και κρίση και συμμετοχή στα κοινά. Στόχος του σχολείου δεν είναι μόνο να ελέγξει και να βαθμολογήσει, αλλά και να εμπνεύσει, να τονώσει, να ενδυναμώσει, να συγχωρήσει, να αγαπήσει κάθε παιδί όπως του αξίζει. Γιατί σε κάθε παιδί, σε κάθε πρόσωπο υπάρχει ένας πυρήνας που πραγματικά ζητάει να αγαπηθεί και να εκτιμηθεί, για να ανθίσει.