Από τις προ σχεδιασμού και έργων λύσεις, μία απομένει: να καταργηθεί η στάση Βενιζέλου. Διότι η κουτοπονηριά, περισσεύει.
Αποφασίζεις να έχει μετρό η Θεσσαλονίκη. Και επιλέγεις τον decumanus maximus για να περάσει. Τόσο βόδι. Δηλαδή την Εγνατία οδό, που έχει αυτήν την ονομασία έκπαλαι. Διότι διασχίζει την πόλη.
Και την διασχίζει διότι στον Πευτιγγεριανό κώδικα, τρεις είναι οι στράτες οι μετρημένες με το μίλι. Μάτια δεν έχεις; Δεν έχεις ιδεί την Καμάρα, την «εξέδρα» δίπλα στα λουτρά «Παράδεισος», το υψόμετρο της Χαλκέων, κοτζάμ «Μεγάλο Φόρο» παραπάνω, δεν θυμάσαι που χτίστηκε το Καραβάν Σαράι, το Μπεζεστένι, και το πλήθος των καταχωσμένων ανασκαφών για να γενούν πολυκατοικίες γωνία Καμβουνίων, Ιασονίδου στη αγία Αικατερίνη, άπειρες άλλες, τον «εικονομαχικό ναό» του Ευαγγελίδη από προπολεμικά, τις πύλες των τειχών;
Δεν έχεις δει τον πρώτο αξιόπιστο χάρτη της πόλης, από το 1882, όπου δεν μπορεί, θα πρόσεξες πως Τσιμισκή δεν υπήρχε, και λίγα «αρχαία» θα έβρισκες από τα μπαζωμένα κάτω από το μέγαρο της Τράπεζας της Ελλάδος, μερικά αγιάσματα εν υπογείω συν τα λιμενικά και τέρμα;
Δηλαδή η γραμμή ΧΑΝΘ-Τσιμισκή-Δωδεκανήσου-Βαρδάρι-Σταθμός, θα σε χαλούσε; Την μετακόμιση της ζωής της πόλης με έμφαση στην «κάτω γραμμή» δεν την πήρες χαμπάρι; Με το λιμάνι δίπλα, και το βαρδάρι συνδεδεμένο μαζί του μέσω της Δωδεκανήσου;
Δεν κατάλαβες πως «ο πρίν βέβηλος τόπος» κάτι θα έκρυβε, μη βέβηλο; Ηταν γνωστός ο «Φόρος», γνωστά και τα εμπορικά καρτιέ. Και τα extra muros, όλα δικά σου. Και πήγες κι αποφάσισες να πληγιάσεις την ψύχα του άστεος, ξέροντας πως θα τράκερνες σε αυτήν, όχι ανεπαισθήτως.
Δεν υπάρχει Αμπού Σιμπέλ στη Θεσσαλονίκη, να το βγάζεις με μπλοκια, να το κουβανείς. Και ίσως πρόσεξες τι διάβασα πως είπε ο Βασίλης Κονιόρδος, για την «φύση» των υπό μετακόμιση που έχει αφάνταστες δυσκολίες προσέγγισης προς το αυθεντικό, λόγω υλικού, με όσα λέιζερ κι αν το μετρήσεις.
Η δόξα της πόλης βρίσκεται εκεί που δεν σκάφτηκε: στο άγαλμα του Βενιζέλου, στις Μαγεμένες, στο γκαζονάκι μεταξύ Καμάρας και Ροτόντας, που σκάφτηκε κάποτε και τα χώσατε. Τα υπόλοιπα, λογια και φούμαρα. Επινοήσατε «πομπική οδό», ξεχνώντας «τα σκαλία», το άνω και το κάτω άνδηρο της πόλης.
Βαφτίζατε «νέες μονές» αλλού γι αλλού και «καβείρεια» βλέποντας ένα δίκογχο. Εικάσατε τον μόνο ιππόδρομο που του έλειπαν οι μισές κερκίδες, επειδή δε χωρούσε ανάμεσα στο Τείχος και στην μακρόστενη πλατεία.
Τρέματε τον υδράργυρο και λακκίζατε, λησμονώντας πως το χρυσάφι της πόλης είναι τα υπόγειά της, η σκοτεινή περιήγηση στα θαμένα ή στα διατηρημένα, μια στοά μεταξύ Αγίας Σοφίας και Σβώλου, όπου το ιερό, μια στοά στην ανασκαφή Καλιγγά, που διατήρησε μια γωνιά, αλλά την σκέπασαν με προπολεμικό μωσαϊκό. Και ένας διάδρομος, κάτω από τον δρόμο της Μακένζι Κινγκ, να ενωθούν οι δήθεν κατακόμβες με την πίσω αυλή της Μητρόπολης, όχι της σημερινής.
Οι επισκέψιμες στέρνες και κινστέρνες, παντού. Το Επταπύργιο, όχι για απαγγελίες ενός Μπαρόιτ, αλλά ως dungeon μουσείο της πόλης των φαντασμάτων και των εξεγέρσεων.
Να μπαίνει ο επισκέπτης, ο τουρίστας, στα υπόγεια που ήταν παλαιά ολοφώτιστα, να πλακώνεται η καρδιά του και να ξεσπάει τρώγοντας τον αγλέουρα σε ταβέρνες και νοστιμιές. Την πόλη κάτω από την πόλη εννοώ, που για εσάς είναι σκουπίδια κάτω από το χαλί.
Ο κόσμος είναι γεμάτος αξιοθέατα και άλλα λεφτά η πόλη δεν θα βρει. Δεν έχει Μύθο, δεν έχει Αφήγηση, Μοτίβα και Κώδικες επίσης νάκα.
Η πόλη είναι «η κάτω γραμμή» χωρισμένη από την θάλασσα, που την φοβάται, ως βλάχα. Και περιμένετε από την πηχτωμένη Έκθεση, χωρίς βατό περπάτημα τειχών, να την πουλήσετε.
Χωρίς τραμ, άβολτη, ξεθεωμένη, αστόλιστη και άχαρη. Την πόλη των Δράκων και των δολοφονιών, την πόλη που χτίσαν οι Ρωμαίοι και την έδεσαν με ανατολή και δύση και βορρά.
Αλλά η Θεσσαλονίκη του Κάσσανδρου δεν είναι βέβαια η Θεσσαλονίκη που έχτισαν οι Ρωμαίοι. Άστο αυτό, μη σε μπερδεύω και περδικλωθείς.
Ελπίζω να κατάλαβες πως μόνον την Εγνατία δεν θα πείραζα αν ήταν να χαράξω γραμμή μετρό. Ακολουθώντας τις «διαδικασίες» απομάκρυνσης και επανατοποθέτησης, βάσει μιας σμηνοσειράς επτά σημείων που διάβασα, θα χρειαστούν πέντε χρόνια για να τελειώσει ο σταθμός.
Αν μείνουν στον τόπο τους, δυόμιση και βλέπουμε. Αν δεν γίνει ο σταθμός, το μισό μετρό θα δουλέψει ώς το 2023.
Αλλά η πόλη, σκατά. Γκιτ και μποκ που λέγουν οι οχτροί μας. Κράτος εν κράτει τα ταξί, το διπλοτριπλό παρκάρισμα, τα λεωφορεία φυσούνες, τα πεζοδρόμια του κέντρου πήχτρα στα καθίσματα σχήματος κορμού κοπής παλαιού χασάπικου, για ημιορθίους. Και κάτι κίτρινα μισοσβησμένα να υποδύονται τους ποδηλατοδρόμους.
Κατά τα άλλα, «σημειακές» αναπλάσεις παντού. Και παντού μαγαζιά σαν παιδικές ασθένειες -μια εγκεκριμένη ανεμοβλογιά. Μη θίξετε τη γενιά που ακόμη ψηφίζει. Και την παραμύθα του «θαλάσσιου μετώπου», και την φοβική αντίδραση να χτίζεται οτιδήποτε πάνω σε ό,τι φαίνεται τσαΐρι. Χωρίς ζώνες χρήσεως, μια πόλη βασισμένη σε επάλληλα μπλαστρώματα.
