Η βασίλισσα της Αφρικής
21-12-2020

Ήταν 1959 και ο γονικός σχεδιασμός των διακοπών δεν περιείχε πλέον θαλασσινά λιβάδια και οπώρες (Σταυρός, Μπαχτσέ Τσιφλίκι, Αρετσού, Νέος Μαρμαράς) αλλά λουτροθεραπεία του πατρός και σχετική έρευνα. Ήταν μία παράτυπη, παράνομη και εντέλει επικίνδυνη έρευνα, αλλά υπήρχε επιστημονική εξήγηση: πονάκια στη μέση και στο πόδι και σχετική ζύμωση μεταξύ συναδέλφων διδασκάλων και του οικογενειακού ιατρού, έβγαζε ως ιερό κατάδεσμο, τη λέξη «ρευματισμοί» ή «ρευματικά», με πιο μοντέρνον όρο τη λέξη «ισχυαλγία». Σε εποχή όπου ένα καρδιακό επεισόδιο ελέγετο «συγκοπή» και ένα εγκεφαλικό «ταμπλάς», η λέξη «ισχυαλγία» έμοιαζε τεχνοκρατική και τεχνολογικά εξελιγμένη, κάτι σαν 5G της ιατρικής τέχνης.

Ο πατέρας μου εφόρει στο δεξί ελαστική κάλτσα συνεχώς, διότι το δεξί του πόδι ήταν ταλαιπωρημένο από φλεβίτιδα μετά συριγγίου ήδη από την Σιβηρία και την Αλβανία, αλλά είχε την εντύπωση πως η κάλτσα τον προστάτευε έκπαλαι και συνεχώς, άρα ανακάλυπτε άλλες παθήσεις για τα πονάκια του.

Εκείνα τα χρόνια, οι γιατροί, αν δεν έδιναν φάρμακα στις ποσότητες που απαιτούσε ο ασθενής, ήταν κακοί γιατροί ή γιατρουδάκια παρά την λευκότητα της κόμης. Επιπλέον, οι άνδρες της εποχής, δεν δραπέτευαν παρά σπανίως για να δοξάσουσι τις επιδόσεις της Σεβάς Χανούμ και άλλων αηδονιών του Γιλδίζ, που προκαλούσαν πάντοτε εξεγέρσεις και πραξικοπήματα των συζύγων, αλλά οργάνωναν, σε καφενεία ή όρθιοι στο μπακάλικο του θείου μου του Πέτρου, ιατρικά συμβούλια.

Ειδικά ο θείος μου, άρτι μετακομίσας το μαγαζί από την οδό Χατζηδημητρίου στον Χαζνέ, έναντι του σινεμά «Τιτάνια» και διαγωνίως του Ράλλη, είχε εγκάρδια σχέση με τον φαρμακοποιό Γρηγορίου που είχε κατάστημα λιγο παρακάτω. Όποτε λοιπόν ήρχονταν από το διπλανό ΚΤΕΛ δέμα με φάρμακα, έβγαζε μια φωνή «Πέτρο, ήρθαν!» κι ο θείος μου άφηνε τον Τάκη τον μπακαλόγατο στο πόδι του και κατέφθανε την ώρα των Ανοιξίων.

Ακολουθούσε τελετουργία και διάλογος, ιδίως επί αγνώστων σκευασμάτων. «Τι΄ναι αυτά τα μπλε, δεν τα ξαναείδα» (μασουλάει) «ωραία φαίνονται, θα τα πάρω για το στομάχι». «Μη τα πάρεις, ήρθε Roter» «Α καλά».

Στην περίπτωση του ιατρικού Συμβουλίου στο καφέ «Άριστον» το κονκλάβιο των φίλων απεφάνθη «ισχυαλγία» και ο ιατρός, κατόπιν επιμονής έγραψε την μαγική λέξη «εργκαπυρίνη» που δώρισε στον πατέρα μου ένα βαρβάτο έλκος στομάχου. Ο έρμος έχασε μερικά κιλά που έπρεπε να χάσει και το επόμενο Συνέδριο είχε θέμα τα αγαθά της λουτροθεραπείας. Απερρίφθησαν τα ραδιούχα, μακρινά (Ικαρία, Αιδηψός, Καμμένα Βούρλα) και οι σύνεδροι εστράφησαν σε έρευνα τοπικών αγαθών και υπηρεσιών. Λαγκαδάς, Γριμποτζάκι, Πόζαρ, Βόλβη, λουτρά Θέρμης, ακόμη και λασποθεραπεία εν Πικρολίμνη. Αγία Παρασκευή Φλέγρας τηνε ξέραμε, αλλά δεν θα ξανακάναμε επτά ώρες με ταξί όπως συνέβη με τον Μαρμαρά.

Ως τετραμελής οικογένεια με συμπράγκαλα, προκρίθηκε ο Λαγκαδάς και μισθώθηκε αγοραίο που μειοδότησε απ΄όλην την σειρά των αγοραίων διηκόντων από τον Συνεταιρισμό έως το πλατειάκι έναντι του «Άριστον», με την «Αγροτική τράπεζα» και το σινεμά «Ρεξ» καρσί. Όντως, ήρθε ο σωφέρης μετά τις γυμναστικές επιδείξεις και την έκθεση χειροτεχνημάτων και μας πήρε από την οδό Αθανασίου Τσαμαλδούπη όπου ενοικιάζαμε στου Σαρμπάνη, κατέναντι της οικίας Πυτιλάκη και διαγωνίως του οικίσκου της κυρίας Ευνομίας (η οδός κατέληγε στην κυρία Μαριάνθη Τσέρκη που ήτο η επίσημος μοδίστρα της γειτονιάς) και φύαμε.

Μόνον που ο ταξιτζής δεν είχε ξαναπάει Λαγκαδά, έπεφτε και μακριά, και μόλις μπήκαμε Σαλονίκη από Μοναστηρίου και Βαρδάρη, το τιμόνι μας έστρεψε όρτζα πότζα ως το Δερβένι και μετά, εχάσαμεν τον κόσμον. Ηκολούθησε σειρά εναγωνίων ερωτημάτων του σωφέρη και των γονέων με το Σφιγγο-Οιδιπόδειον «ε πατριώτ΄ από δω Λαγκαδάς;». Όχι δυο φορές, αλλά τουλάχιστον είκοσι, διότι η ανασφάλεια μας κυρίευε, ώσπου φτάνουμε σε χωριό ονόματι Λαγκαδίκια. Η ρίζα «Λαγκαδ» ίσχυε, αλλά Λαγκαδάς δεν ήτο.

Πολύ αργότερα, κατάλαβα πως τα δυο τοπωνύμια έμοιαζαν αρρήκτως συνδεδεμένα, διότι ο Λαγκαδάς ήτο γνωστός από την άφιξιν του Μουράτ το 1430 «εις τα Λαγκαδά» για να πατήσει την Θεσσαλονίκη, και τα Λαγκαδίκια, ως Λαγκαβίκεια, εκρύπτετο όπισθεν κτηματογράφου του 1320 στην περιγραφή αγριδίου τινός ανήκοντος σε αγιορείτικη μονή. Αλλά το 1959 αυτά δεν υπήρχαν εκτός απο παρατυχόντα γέροντα που εκ των Λαγκαδικίων έστρεψε το βλέμμα και το χέρι προς βορρά και ιδού, ο Λαγκαδάς επεφάνη. Ωμοίαζεν με τα Γιαννιτσά, ως έχων επίσης στρατόπεδο που εφύλαττε πυρηνικό ναρκοπέδιο.

Ξεφορτώσαμε στο μοναδικό ξενοδοχείο και βγήκαμε φωτογραφία στο απέναντι πάρκο. Είχε σινεμά στην αντιγωνία και είδαμε πλαγιοκοιτώντας το μισό «Έρωτας με δόσεις», πρώτη προβολή, με Μανέλλη και Αγκόπ-Σπαρίδη (όπου ο Μανέλλης γδύνει ασθενή ως οδοντίατρος και ψαύων αυτήν έως ρίζας μηρών της εξηγεί «ψάχνω να βρω την ρίζα») κι ένα μισό έγχρωμο μάλλον του Χιούστον με τον Μπόγκι και την Χέμπορν ονόματι «η Βασίλισσα της Αφρικής». Τρώγαμε προς το κέντρο της κώμης γεμιστά ο πατήρ, ζωμό κρέατος η μήτηρ, πατατούλες με μυτούλες ο μικρός Τζανέτος και πιλάφι εώ. Με διπλές μερίδες ψωμί, όλοι.

Οταν επιστρέψαμε ήμην φαρμακωμένος, επειδή προς το τέλος της Πέμπτης με τον Μπίλη και άλλους συμμαθητάς μου, ανακαλύψαμε τις σκοτεινές γιορτές της σάρκας και αρχικώς βάζαμε χέρι σε κορίτσια, ειδικά στην Ζαούτσα και στην Ομπαρλού, είτα ο Μπίλης έβγαινε ενδεκαετής και ήσκει sentimental journeys με την ευειδεστάτη Βυζαντία. Κανένας δεν κατάλαβε τι συνέβαινε στα φύλλα της καρδιάς μας, και ποια φούντωση και φλόγα τύλιγε την λιβιδώ μας. Πάντως κέρδισα ένα χάδι από την επιφανέστερη αλογοουρά του Συνοικισμού, λέγοντάς της πως της αρμόζει ταξίδι βασίλισσας της Αφρικής, όπως η κυρία Κάθρην. Έμοιαζαν στα μήλα του προσώπου.

Τα λουτρά συνεχίστηκαν όταν συνήλθε ο πατέρας από μία γαστρορραγία, επί τρία χρόνια πηγαίναμε Αιδηψό. Η «ισχυαλγία» ίσχυε στο κονκλάβιο του «Άριστον» ώσπου ο Θεούλης μετά την κακοκαιρία και την απεργία των δασκάλων του 1963, του δώρισε μια πνευμονική εμβολή, αφορμή κι αιτία των παθών του, όποτε πήγε στα λαγκάδια του ΑΧΕΠΑ και νοσηλεύτηκε εκεί όπου αργότερα ξεψύχησε ο Λαμπράκης. Όσο για τον αδελφό μου και εμένανε, τρώγαμε στο εστιατόριο του Κασμά, ώσπου να ενωθεί ξανά η οικογένεια, πατατούλες με μυτούλες εκείνος, πιλάφι εώ, συν τα κουβέρ.